Jupiter in oppositie – SterHemel app MijnHemel – Hemel vannacht – Weer – Uitleg – Astrokalender – Hemelkaart – Op / onder – Zon / Maan – Maanfasen – Sterrenbeelden – Deepsky
Hieronder is een tabel weergegeven met de belangrijkste jaarlijks terugkerende meteorenzwermen voor het jaar 2022, en hun voornaamste eigenschappen. De zwermen zijn gesorteerd naar datum. Ze komen ieder jaar rond dezelfde datum voor, doordat de Aarde zich op die positie in haar baan om de Zon door een wolk met stof en gruis beweegt, vaak achtergelaten door een komeet. Die deeltjes worden meteoroïden genoemd en worden opgeveegd door de aardatmosfeer. Zij veroorzaken de meteoren tijdens hun botsing hoog (circa 80–120 km) in onze atmosfeer. Het flitsje dat we waarnemen is het oplichten van de atmosfeer door de verhitting als gevolg van de compressie van de lucht voor het snel bewegende stukje steen, niet het gloeien van het deeltje zelf. Voor meer details, zie de pagina Wat zijn vallende sterren? in de veelgestelde vragen. Voor meer details en een beschrijving van de kolommen van de tabel, zie de uitleg bij de jaarlijkse meteoorzwermen. De verwachte aantallen zichtbare meteoren voor de komende nacht zijn te vinden op de pagina Vannacht aan de hemel. Zie ook Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen. Spring naar: deze maand — jan – feb – mrt – apr – mei – jun – jul – aug – sep – okt – nov – dec |
|
|||||||||
Januari 2022 | |||||||||
Datum | Naam | Sterrenbeeld | ZHR | HR | Radiant | Maan- | Kenmerken | ||
(max.) | R.K. | Dec. | Hoogte | fase | |||||
ma 3 januari | Boötiden | Ossenhoeder | 130 | 28 | 15.4u | 48° | 86° | 3% | lange sporen, zwak, blauwachtig |
zo 16 januari | γ-Veliden | Zeilen | 2 | 0 | 8.2u | -48° | -10° | 95% | radiant bij ons onder horizon! |
zo 16 januari | δ-Cancriden | Kreeft | 3 | 0 | 8.4u | 14° | 52° | 95% | |
za 15 januari | α-Cruciden | Zuiderkruis | 3 | 0 | 12.9u | -63° | -25° | 95% | radiant bij ons onder horizon! |
do 20 januari | α-Hydrusiden | Waterslang | 2 | 0 | 9.2u | -11° | 27° | 95% | |
ma 31 januari | α-Cariniden | Kiel | 2 | 0 | 6.4u | -54° | -16° | 0% | radiant bij ons onder horizon! |
Uitleg — Meteoren vannacht — Deze maand — Wat zijn meteoren? — Hoe kan ik meteoren waarnemen? |
|||||||||
Februari 2022 | |||||||||
Datum | Naam | Sterrenbeeld | ZHR | HR | Radiant | Maan- | Kenmerken | ||
(max.) | R.K. | Dec. | Hoogte | fase | |||||
zo 6 februari | δ-Veliden | Kiel | 1 | 0 | 8.5u | -54° | -16° | 35% | radiant bij ons onder horizon! |
di 8 februari | α-Centauriden | Centaur | 7 | 0 | 14.3u | -60° | -22° | 45% | radiant bij ons onder horizon! |
do 10 februari | θ-Centauriden | Centaur | 3 | 0 | 14.7u | -38° | 0° | 65% | radiant bij ons onder horizon! |
za 12 februari | ο-Centauriden | Centaur | 2 | 0 | 11.6u | -56° | -18° | 80% | radiant bij ons onder horizon! |
wo 23 februari | δ-Leoniden | Leeuw | 1 | 1 | 11.2u | 17° | 55° | 50% | |
Uitleg — Meteoren vannacht — Deze maand — Wat zijn meteoren? — Hoe kan ik meteoren waarnemen? |
|||||||||
Maart 2022 | |||||||||
Datum | Naam | Sterrenbeeld | ZHR | HR | Radiant | Maan- | Kenmerken | ||
(max.) | R.K. | Dec. | Hoogte | fase | |||||
zo 13 maart | γ-Normiden | Altaar | 6 | 0 | 16.7u | -51° | -13° | 75% | radiant bij ons onder horizon! |
ma 14 maart | Virginiden | Maagd | 5 | 0 | 11.7u | 3° | 41° | 80% | traag, met soms vuurbollen |
Uitleg — Meteoren vannacht — Deze maand — Wat zijn meteoren? — Hoe kan ik meteoren waarnemen? |
|||||||||
April 2022 | |||||||||
Datum | Naam | Sterrenbeeld | ZHR | HR | Radiant | Maan- | Kenmerken | ||
(max.) | R.K. | Dec. | Hoogte | fase | |||||
vr 1 april | δ-Pavoniden | Pauw | 5 | 0 | 20.7u | -63° | -25° | 0% | radiant bij ons onder horizon! |
di 5 april | κ-Serpentiden | Slang | 4 | 2 | 15.4u | 17° | 55° | 20% | |
ma 18 april | α-Virginiden | Maagd | 5 | 1 | 13.0u | -2° | 36° | 95% | |
vr 22 april | Lyriden | Hercules | 13 | 8 | 18.2u | 33° | 71° | 55% | snel, helder, vertonen soms vuurbollen |
za 30 april | μ-Virginiden | Weegschaal | 2 | 0 | 15.3u | -7° | 31° | 1% | |
Uitleg — Meteoren vannacht — Deze maand — Wat zijn meteoren? — Hoe kan ik meteoren waarnemen? |
|||||||||
Mei 2022 | |||||||||
Datum | Naam | Sterrenbeeld | ZHR | HR | Radiant | Maan- | Kenmerken | ||
(max.) | R.K. | Dec. | Hoogte | fase | |||||
za 7 mei | η-Aquariden | Waterman | 30 | 0 | 22.6u | -1° | 37° | 40% | snel, nalichtende sporen |
di 17 mei | β-Corona Austriniden | Zuiderkroon | 3 | 0 | 19.0u | -40° | -2° | 95% | radiant bij ons onder horizon! |
di 17 mei | α-Scorpiiden | Schorpioen | 3 | 0 | 16.1u | -25° | 13° | 100% | |
Uitleg — Meteoren vannacht — Deze maand — Wat zijn meteoren? — Hoe kan ik meteoren waarnemen? |
|||||||||
Juni 2022 | |||||||||
Datum | Naam | Sterrenbeeld | ZHR | HR | Radiant | Maan- | Kenmerken | ||
(max.) | R.K. | Dec. | Hoogte | fase | |||||
do 2 juni | ω-Scorpiiden | Weegschaal | 5 | 0 | 16.0u | -20° | 18° | 10% | |
di 7 juni | Arietiden | Ram | 55 | 0 | 3.0u | 23° | 61° | 55% | vooral overdag, dus niet of nauwelijks te zien |
do 16 juni | Juni-Lyriden | Lier | 3 | 1 | 18.8u | 44° | 82° | 90% | |
ma 20 juni | γ-Sagitariden | Boogschutter | 2 | 0 | 18.1u | -26° | 12° | 50% | |
ma 27 juni | τ-Cetiden | Walvis | 4 | 0 | 1.6u | -12° | 26° | 1% | |
wo 29 juni | θ-Ophiuchiden | Slangendrager | 2 | 0 | 16.6u | -11° | 27° | 1% | |
do 30 juni | τ-Aquariden | Waterman | 7 | 0 | 22.8u | -12° | 26° | 1% | |
Uitleg — Meteoren vannacht — Deze maand — Wat zijn meteoren? — Hoe kan ik meteoren waarnemen? |
|||||||||
Juli 2022 | |||||||||
Datum | Naam | Sterrenbeeld | ZHR | HR | Radiant | Maan- | Kenmerken | ||
(max.) | R.K. | Dec. | Hoogte | fase | |||||
do 14 juli | υ-Phoeniciden | Phoenix | 5 | 0 | 1.6u | -43° | -5° | 100% | radiant bij ons onder horizon! |
di 19 juli | ψ-Cygniden | Zwaan | 3 | 2 | 20.4u | 47° | 85° | 55% | |
di 26 juli | δ-Aquariden noord | Waterman | 1 | 0 | 21.6u | -5° | 33° | 3% | |
wo 27 juli | Piscis Austriniden | Zuidervis | 3 | 0 | 22.5u | -33° | 5° | 3% | |
vr 29 juli | δ-Aquariden | Waterman | 18 | 1 | 22.6u | -17° | 21° | 0% | lange sporen, traag, helder |
za 30 juli | δ-Cassiopeiïden | Cassiopeia | 10 | 5 | 0.9u | 63° | 79° | 2% | |
zo 31 juli | α-Capricorniden | Adelaar | 2 | 0 | 20.4u | -8° | 30° | 5% | traag, helder oranje, lange sporen |
Uitleg — Meteoren vannacht — Deze maand — Wat zijn meteoren? — Hoe kan ik meteoren waarnemen? |
|||||||||
Augustus 2022 | |||||||||
Datum | Naam | Sterrenbeeld | ZHR | HR | Radiant | Maan- | Kenmerken | ||
(max.) | R.K. | Dec. | Hoogte | fase | |||||
do 4 augustus | ι-Aquariden zuid | Waterman | 2 | 0 | 22.4u | -14° | 24° | 35% | |
di 9 augustus | δ-Aquariden noord | Vissen | 4 | 1 | 22.9u | 2° | 40° | 85% | |
wo 10 augustus | η-Eridaniden | Eridanus | 5 | 0 | 3.0u | -13° | 25° | 95% | |
za 13 augustus | Perseïden | Cassiopeia | 85 | 14 | 3.1u | 58° | 84° | 100% | helder, snel, nalichtende sporen |
do 18 augustus | Cygniden | Draak | 2 | 2 | 19.1u | 59° | 83° | 55% | traag, korte sporen, exploderen vaak |
zo 21 augustus | ι-Aquariden noord | Waterman | 2 | 0 | 21.9u | -5° | 33° | 25% | |
ma 29 augustus | γ-Doradiden | Slingeruurwerk | 5 | 0 | 4.1u | -50° | -12° | 3% | radiant bij ons onder horizon! |
Uitleg — Meteoren vannacht — Deze maand — Wat zijn meteoren? — Hoe kan ik meteoren waarnemen? |
|||||||||
September 2022 | |||||||||
Datum | Naam | Sterrenbeeld | ZHR | HR | Radiant | Maan- | Kenmerken | ||
(max.) | R.K. | Dec. | Hoogte | fase | |||||
do 1 september | Aurigiden | Voerman | 4 | 2 | 5.9u | 39° | 77° | 25% | |
di 13 september | ε-Eridaniden | Eridanus | 2 | 0 | 3.5u | -15° | 23° | 90% | |
za 17 september | Pisciden zuid | Vissen | 2 | 0 | 1.3u | 4° | 42° | 50% | |
di 20 september | κ-Aquariden | Waterman | 3 | 1 | 22.6u | -5° | 33° | 25% | |
di 27 september | Pisciden noord | Vissen | 1 | 0 | 0.6u | 8° | 46° | 1% | |
Uitleg — Meteoren vannacht — Deze maand — Wat zijn meteoren? — Hoe kan ik meteoren waarnemen? |
|||||||||
Oktober 2022 | |||||||||
Datum | Naam | Sterrenbeeld | ZHR | HR | Radiant | Maan- | Kenmerken | ||
(max.) | R.K. | Dec. | Hoogte | fase | |||||
ma 3 oktober | Oktober-Capricorniden | Steenbok | 2 | 0 | 20.2u | -10° | 28° | 50% | |
di 4 oktober | δ-Aurigiden | Voerman | 3 | 3 | 5.6u | 50° | 88° | 65% | |
wo 5 oktober | σ-Orioniden | Orion | 3 | 1 | 5.7u | 0° | 38° | 75% | |
zo 9 oktober | Draconiden | Draak | 1 | 0 | 17.5u | 54° | 88° | 100% | |
wo 19 oktober | ε-Geminiden | Tweelingen | 3 | 2 | 6.9u | 27° | 64° | 25% | |
vr 21 oktober | α-Doradiden | Goudvis | 2 | 0 | 4.6u | -56° | -18° | 15% | radiant bij ons onder horizon! |
za 22 oktober | Orioniden | Orion | 23 | 12 | 6.4u | 16° | 54° | 10% | snel, nalichtende sporen |
za 22 oktober | Leo Minoriden | Kleine Leeuw | 3 | 2 | 10.7u | 37° | 75° | 6% | |
Uitleg — Meteoren vannacht — Deze maand — Wat zijn meteoren? — Hoe kan ik meteoren waarnemen? |
|||||||||
November 2022 | |||||||||
Datum | Naam | Sterrenbeeld | ZHR | HR | Radiant | Maan- | Kenmerken | ||
(max.) | R.K. | Dec. | Hoogte | fase | |||||
vr 4 november | Oktober-Arietiden | Ram | 5 | 2 | 2.7u | 14° | 52° | 80% | |
ma 7 november | Tauriden | Stier | 9 | 2 | 3.6u | 17° | 55° | 95% | traag, helder oranje, soms vuurbollen |
vr 11 november | δ-Eridaniden | Eridanus | 1 | 0 | 3.7u | -2° | 36° | 95% | |
zo 13 november | μ-Pegasiden | Pegasus | 2 | 1 | 22.4u | 22° | 60° | 85% | |
ma 14 november | ζ-Puppiden | Achtersteven | 3 | 0 | 7.8u | -42° | -4° | 55% | radiant bij ons onder horizon! |
wo 16 november | ι-Aurigiden | Voerman | 8 | 6 | 4.9u | 33° | 71° | 45% | |
do 17 november | Leoniden | Leeuw | 13 | 5 | 10.2u | 22° | 60° | 35% | snel, bekend vanwege regens in 1799, 1833, 1866, 1966, 1999 |
di 22 november | α-Monocerotiden | Kleine Hond | 4 | 1 | 7.8u | 1° | 39° | 4% | |
Uitleg — Meteoren vannacht — Deze maand — Wat zijn meteoren? — Hoe kan ik meteoren waarnemen? |
|||||||||
December 2022 | |||||||||
Datum | Naam | Sterrenbeeld | ZHR | HR | Radiant | Maan- | Kenmerken | ||
(max.) | R.K. | Dec. | Hoogte | fase | |||||
di 6 december | Puppiden-Veliden | Zeilen | 5 | 0 | 8.6u | -44° | -6° | 95% | radiant bij ons onder horizon! |
ma 5 december | Phoeniciden | Phoenix | 3 | 0 | 1.0u | -45° | -7° | 95% | radiant bij ons onder horizon! |
zo 11 december | χ-Orioniden | Stier | 1 | 0 | 5.7u | 20° | 58° | 80% | |
di 13 december | Monocerotiden | Eenhoorn | 2 | 0 | 6.7u | 11° | 49° | 70% | |
wo 14 december | Geminiden | Tweelingen | 120 | 30 | 7.5u | 33° | 70° | 65% | gemiddeld snel, gelig van kleur, vaak helder, korte sporen |
za 17 december | σ-Hydriden | Waterslang | 3 | 1 | 8.5u | 2° | 40° | 35% | |
vr 23 december | Ursiden | Kleine Beer | 12 | 7 | 14.6u | 75° | 67° | 0% | niet erg opvallend |
ma 26 december | Comae Beriniciden | Leeuw | 3 | 2 | 11.7u | 24° | 62° | 10% | |
Uitleg — Meteoren vannacht — Deze maand — Wat zijn meteoren? — Hoe kan ik meteoren waarnemen? |
Uitleg bij de jaarlijkse meteoorzwermenMeteoren zijn de lichtende sporen die zo nu en dan in een flits aan de sterrenhemel verschijnen. In de volksmond worden ze wel vallende sterren genoemd. De flitsen hebben echter niets met sterren te maken, die vaak duizenden lichtjaren ver weg staan. Het zijn atmosferische verschijnselen die zich 80 tot 120 km boven ons hoofd afspelen. De werkelijke aard van meteoren is dat het kleine stukjes steen en stof zijn, vaak niet groter dan een kiezelsteen, die toevallig in de aardatmosfeer terecht komen. Dit gebeurt met zo'n grote snelheid dat de lucht voor de steen sterk gecomprimeerd wordt en hierdoor enorm verhit. De stenen zelf zullen vaak “verdampen” door de hitte. Het oplichtende spoor aan de hemel dat men ziet zijn moleculen uit de atmosfeer die door de hitte uit elkaar geslagen worden waarna hun atomen geïoniseerd worden en vervolgens weer recombineren, wat licht produceert. Heldere meteoren (helderder dan de planeet Venus) worden ook wel vuurbollen genoemd. Voor meer details, zie de pagina Wat zijn vallende sterren? in de veelgestelde vragen.Wanneer men goed oplet, blijkt dat meteoren niet gladjes uitgesmeerd over het jaar voorkomen, maar in kleinere en grotere zwermen, die ieder jaar rond dezelfde datum terugkomen. Bovendien lijken de meteoren in zo'n zwerm allemaal uit hetzelfde punt aan de hemel te komen. Dit komt doordat de stenen en stofdeeltjes die uiteindelijk de meteoren gaan vormen, de zogenaamde meteoroïden, in wolken voorkomen, waar de Aarde in haar jaarlijkse gang om de Zon doorheen beweegt. Wanneer men voor in een trein zit, ziet men de rails en bovenleiding uit één punt in de verte komen. Dichterbij bewegen al deze evenwijdige lijnen uit elkaar om aan alle kanten aan de reiziger voorbij te trekken. Op die manier beweegt de Aarde zich met enorme snelheid (ruim 100.000 km/uur) door zo'n wolk stenen en stofjes. Ook die lijken dus uit één punt te komen, en naar alle kanten te bewegen. Het punt waaruit deze meteoren komen heet de (of het) radiant van de zwerm. Een meteorenzwerm is meestal vernoemd naar het sterrenbeeld de radiant in (of dichtbij) ligt. Zo heet de bekende meteorenzwerm in november, waarvan de radiant in het sterrenbeeld Leeuw ligt, de Leoniden, maar ligt de radiant van de bekende zomermeteoren Perseïden niet in het sterrenbeeld Perseus, maar net over de “grens”, in Cassiopeia.
Grafiek: meteorenactiviteit dit jaar
Grafiek van de maximale meteorenactiviteit per nacht (HRmax) in Nederland en België, voor heel 2022. De zwarte streepjeslijn toont de diffuse achtergrond, de gekleurde curves stellen de verschillende zwemen voor en de zwarte doorgetrokken lijn geeft het maximale totale aantal meteoren per uur, voor iedere nacht. De verticale gekleurde stippellijnen tonen de data van de maxima van de grootste zwermen, met de eerste letter van de naam bovenin. De ruwweg maandelijkse dippen worden veroorzaakt door de Volle Maan. Het feit dat de beweging van de Aarde rond de Zon de meteorenzwerm veroorzaakt betekent ook dat het aantal meteoren in theorie vaak maximaal is rond zonsopkomst. Dan bevindt een lokale waarnemer zich namelijk aan de “voorkant” van de Aarde — aan de kant van de Aarde waarin de Aarde om de Zon beweegt. De radiant staat dan voor een waarnemer in onze streken in het zuiden en in z'n hoogste positie aan de hemel. In de praktijk is het natuurlijk beter vóór de ochtendschemering te gaan waarnemen. Ook moet rekening gehouden worden met de Maan, die een belangrijke bron van storing kan zijn, en het feit dat de meteoroïden zelf ook met een bepaalde snelheid door het zonnestelsel bewegen. De tabel hierboven toont de belangrijkste meteorenzwermen, met de datum van het maximum, de naam van de zwerm, het sterrenbeeld waarin de radiant ligt, het ZHR (het maximaal aantal te verwachten meteoren onder ideale omstandigheden), coördinaten van de radiant (in rechte klimming en declinatie), de maximale hoogte aan de hemel die de radiant in onze streken inneemt, de maanfase (het percentage van het zichtbare oppervlak van de Maan dat verlicht is) en de voornaamste kenmerken van de meteoren. De kleurcoderingen in sommige kolommen tonen gunstige, minder gunstige en ongunstige waarden. Klik op de naam van een zwerm voor een kaart en details van de desbetreffende zwerm. Zie ook Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen.
|
Jupiter in oppositie – SterHemel app MijnHemel – Hemel vannacht – Weer – Uitleg – Astrokalender – Hemelkaart – Op / onder – Zon / Maan – Maanfasen – Sterrenbeelden – Deepsky