|
|
De meteorenzwerm δ-Cassiopeiïden
in juli 2011
|
De meteorenzwerm δ-Cassiopeiïden bereikt op zaterdag 30 juli 2011, rond 8 uur, zijn maximum.
Wanneer de radiant in het zenit zou staan, zouden er van deze zwerm naar verwachting gemiddeld zo'n 10 meteoren per uur vallen. De radiant van de zwerm staat rond 6:00 uur in het hoogste punt aan de hemel, op 79° boven de horizon. Het beste moment om δ-Cassiopeiïden waar te nemen is op 30 juli rond 3:00 uur (zie het kaartje). De radiant staat op dat moment zo'n 64° boven de noordoostelijke horizon. In onze streken zijn dan vermoedelijk circa 3–8 meteoren per uur van deze zwerm te zien. In totaal zijn er, door meteoren van andere zwermen en sporadische meteoren, bij donkere en heldere hemel circa 12–20 meteoren per uur zichtbaar. Op een goed donkere plek zijn circa vijf keer zoveel meteoren zichtbaar als in een grote stad. De Maan komt om 5:35 uur op, is voor ongeveer 1% verlicht en stoort niet. Rond 5:15 uur gaat het schemeren en om 5:57 uur komt de Zon op.
De meteoren van de meeste zwermen verschijnen niet allemaal op de dag van het maximum. Zo is gedurende circa 5 dagen rondom het maximum ruim de helft van het maximale aantal meteoren (3 per uur) van de δ-Cassiopeiïden te zien. Tot 6 dagen voor en na het maximum zijn nog meteoren van deze zwerm te herkennen. De zwerm heeft daarmee een relatief korte piek. Er zijn dus nog meer kansen, voor het geval het in de nacht van het maximum niet helder is. Iedere dag verder weg van het maximum zijn er echter wel ongeveer 20% minder meteoren per uur te zien. De snelheden van de meteoren van de δ-Cassiopeiïden zijn behoorlijk hoog: zo'n 60 km/s, dat is circa 216.000 km/uur! Meteoren waarnemen kan zonder speciale instrumenten. Wanneer het helder is, volstaat het blote oog. Op een donkere plek zijn meer meteoren te zien dan midden in een stad. Een ligstoel en voldoende kleding zorgen voor (extra) comfort (zie Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen).
Figuur: Kaart van Nederland met aantallen meteoren
|
|
|
|
|
Kaart van Nederland met de geschatte aantallen delta-Cassiopeiiden per uur, bij heldere hemel.
Links: vóór middernacht, op vrijdag 29 juli om 23:30 uur.
Rechts: ten tijde van het maximum, op zaterdag 30 juli om 03:00 uur.
De kleur geeft voor iedere plaats aan hoeveel meteoren vanuit die locatie te verwachten zijn.
Vanuit lichte gebieden op de kaart, bijvoorbeeld in en rond steden, zijn minder “vallende sterren” te zien dan vanuit donkere gebieden, door de lichtvervuiling.
Het aantal meteoren per uur behorende bij iedere kleur kan worden afgelezen in de legenda.
Data lichtvervuiling: RIVM.
|
Tabel: de meteorenzwerm delta-Cassiopeiiden in de nacht van het maximum
|
| Datum | Tijd | | Δt | | Radiant | | Meteoren per uur | | Zon | | Maan |
| | | | | richting | hoogte | | zwerm | totaal | | hoogte | | hoogte | fase |
| 30/07 | 00:00 | | -8u | | NO | 44° | | 2 | 7 | | -15° | | -19° | 1% |
| 30/07 | 01:00 | | -7u | | NO | 50° | | 4 | 11 | | -18° | | -20° | 1% |
| 30/07 | 02:00 | | -6u | | NO | 57° | | 5 | 14 | | -19° | | -19° | 1% |
| 30/07 | 03:00 | | -5u | | NO | 64° | | 5 | 16 | | -17° | | -16° | 1% |
| 30/07 | 04:00 | | -4u | | NO | 70° | | 2 | 8 | | -13° | | -11° | 1% |
| 30/07 | 05:00 | | -3u | | NNO | 76° | | 1 | 2 | | -7° | | -4° | 1% |
|
|
Grafiek: delta-Cassiopeiiden in de nacht van het maximum
Meteorenaantallen per uur voor een donkere locatie in de nacht van het maximum. Aantallen delta-Cassiopeiiden zijn in rood, overige meteoren in blauw.
|
Tabel: de meteorenzwerm delta-Cassiopeiiden in de nachten rond het maximum
|
| Datum | Beste | | Δt | | Radiant | | Meteoren per uur | | Zon | | Maan |
| tijd | | | | richting | hoogte | | zwerm | totaal | | hoogte | | hoogte | fase |
| 28/07 | 3:00 | | -53u | | NO | 63° | | 3 | 13 | | -16° | | -1° | 9% |
| 29/07 | 3:00 | | -29u | | NO | 63° | | 4 | 15 | | -17° | | -8° | 4% |
| 30/07 | 3:00 | | -5u | | NO | 64° | | 5 | 16 | | -17° | | -16° | 1% |
| 31/07 | 3:00 | | 19u | | NO | 64° | | 5 | 16 | | -17° | | -23° | 0% |
| 1/08 | 3:00 | | 43u | | NO | 65° | | 4 | 15 | | -17° | | -29° | 2% |
|
|
Grafiek: delta-Cassiopeiiden in de nachten rond het maximum
Meteorenaantallen per uur voor een donkere locatie in de nachten rond het maximum. Aantallen delta-Cassiopeiiden zijn in rood, overige meteoren in blauw.
|
Tabel: de meteorenzwerm delta-Cassiopeiiden in andere jaren
|
| Jaar | Datum | Beste | | Δt | | Radiant | | Meteoren per uur | | Zon | | Maan |
| | tijd | | | | richting | hoogte | | zwerm | totaal | | hoogte | | hoogte | fase |
| 2008 | 29/07 | 3:00 | | -11u | | NO | 64° | | 5 | 16 | | -17° | | 9° | 16% |
| 2009 | 30/07 | 3:00 | | 7u | | NO | 64° | | 6 | 18 | | -17° | | -25° | 61% |
| 2010 | 30/07 | 4:30 | | 3u | | NO | 74° | | 1 | 3 | | -10° | | 38° | 86% |
| 2011 | 30/07 | 3:00 | | -5u | | NO | 64° | | 5 | 16 | | -17° | | -16° | 1% |
| 2012 | 30/07 | 3:00 | | 13u | | NO | 64° | | 5 | 15 | | -17° | | -2° | 88% |
| 2013 | 30/07 | 3:30 | | 7u | | NO | 67° | | 2 | 7 | | -15° | | 28° | 47% |
| 2014 | 30/07 | 3:00 | | 0u | | NO | 64° | | 5 | 14 | | -17° | | -32° | 9% |
|
|
Grafiek: delta-Cassiopeiiden in andere jaren
Meteorenaantallen per uur voor een donkere locatie in andere jaren. Aantallen delta-Cassiopeiiden zijn in rood, overige meteoren in blauw.
|
Grafiek: aantallen meteoren vannacht aan de hemel
|
| Aantallen meteoren per uur: sporadisch, zwermen, totaal. |
Meteoren worden in de volksmond ook wel vallende sterren genoemd. In werkelijkheid gaat het niet om sterren die vallen, maar om minuscule stukjes steen en gruis die onder hoge snelheden de aardatmosfeer binnenkomen en op ongeveer 80–120 km hoogte verdampen. Het lichtflitsje dat we zien is met name de lucht om het steentje heen die aan het gloeien gebracht wordt. Een meteorenzwerm is een verzameling van meteoren die rond dezelfde tijd en in hetzelfde gebied aan de hemel zichtbaar zijn. De meteoren lijken uit één punt aan de hemel te komen, dat we de radiant noemen. Deze beweging wordt veroorzaakt door zowel de beweging van de meteoren zelf als door de baansnelheid van de Aarde.
Zie ook Meteoren vannacht aan de hemel, de pagina jaarlijkse meteoorzwermen voor informatie over andere zwermen, de uitleg bij de jaarlijkse meteoorzwermen voor meer informatie over deze tabel en de pagina's Wat zijn vallende sterren? en Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen.
Grafiek: meteorenactiviteit dit jaar
Grafiek van de maximale meteorenactiviteit per nacht (HRmax)
in Nederland en België, voor heel 2011. De zwarte
streepjeslijn toont de diffuse achtergrond, de gekleurde curves stellen de verschillende zwemen voor
en de zwarte doorgetrokken lijn geeft het maximale totale aantal meteoren per uur, voor iedere nacht. De verticale
gekleurde stippellijnen tonen de data van de maxima van de grootste zwermen, met de eerste letter van de
naam bovenin. De ruwweg maandelijkse dippen worden veroorzaakt door de Volle Maan.
Kijk op de pagina Jaarlijkse meteorenzwermen in 2011 voor andere meteorenzwermen in dit jaar.
<< δ-Aquariden 2011
—
α-Capricorniden 2011 >>
|
–
Hemel vannacht
–
Weer
–
Meteoorzwermen
–
Astrokalender
–
Hemelkaart
–
Op / onder
–
Zon / Maan
–
Maanfasen
–
Sterrenbeelden
–
Deepsky
