Begin van de winter
–
–
Hemel vannacht
–
Weer
–
Meteoorzwermen
–
Astrokalender
–
Hemelkaart
–
Op / onder
–
Zon / Maan
–
Maanfasen
–
Sterrenbeelden
–
Deepsky
De meteorenzwerm δ-Aquariden bereikt op vrijdag 29 juli 2011, rond 7 uur, zijn maximum. De meteoren van de δ-Aquariden hebben lange sporen, zijn traag en helder. Wanneer de radiant in het zenit zou staan, zouden er van deze zwerm naar verwachting gemiddeld zo'n 18 meteoren per uur vallen. Rond 4:00 uur staat de radiant van de zwerm in het hoogste punt (op 21°) aan de hemel. Het beste moment om δ-Aquariden waar te nemen is op 30 juli rond 3:00 uur (zie het kaartje). De radiant van de zwerm staat dan ongeveer 20° boven de zuidzuidoostelijke horizon; niet erg gunstig. Er is dan bij ons ieder uur niet meer dan één meteoor zichtbaar van deze zwerm. In totaal zijn er, door meteoren van andere zwermen en sporadische meteoren, bij donkere en heldere hemel circa 12–20 “vallende sterren” per uur te zien. Op een donkere locatie zijn ongeveer drie keer zoveel meteoren te zien als in dichtbevolkt gebied. De Maan komt om 5:35 uur op, is voor ongeveer 1% verlicht en stoort niet. Rond 5:15 uur gaat het schemeren en om 5:57 uur komt de Zon op.
De meteoren van de meeste zwermen verschijnen niet allemaal op de dag van het maximum. Zo is gedurende circa 14 dagen rondom het maximum ruim 50% van het maximum aantal meteoren per uur van de δ-Aquariden te zien. Tot 23 dagen voor en na het maximum zijn nog meteoren van deze zwerm te herkennen. De zwerm heeft daarmee een vrij lange piek. Er zijn dus nog meer kansen, voor het geval het in de nacht van het maximum niet helder is. Wel is iedere dag die je eerder voor het maximum, of later na het maximum waarneemt het aantal meteoren dat zichtbaar is circa 10% kleiner. De snelheden van de meteoren van de δ-Aquariden zijn gemiddeld: zo'n 41 km/s, dat is circa 145.800 km/uur! Meteoren waarnemen kan zonder speciale instrumenten. Wanneer het helder is, volstaat het blote oog. Op een donkere plek zijn meer meteoren te zien dan midden in een stad. Een ligstoel en voldoende kleding zorgen voor (extra) comfort (zie Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen).
Grafiek: aantallen meteoren vannacht aan de hemel
De δ-Aquariden zijn als zwerm bekend sinds 1849. De hoofdmacht wordt gevormd door de zuidelijke tak (hier beschreven) — er is nog een kleinere noordelijke tak (ZHR~3) die eind juli en midden augustus piekt. Het sterrenbeeld Waterman en de δ-Aquariden zijn vooral goed zichtbaar vanaf het zuidelijk halfrond, maar ook in onze streken zijn verhoogde aantallen meteoren te zien. Het feit dat tegelijk andere, kleinere meteorenzwermen actief zijn maakt eind juli een interessante tijd om “vallende sterren” waar te nemen. De meteoroïden die de δ-Aquariden leveren maken deel uit van het zogenaamde Machholz-complex, mogelijk ontstaan door het uiteenvallen van een komeetkern in het eerste millennium van onze jaartelling, waarvan de komeet 96P/Machholz een brokstuk zou kunnen zijn.
Meteoren worden in de volksmond ook wel vallende sterren genoemd. In werkelijkheid gaat het niet om sterren die vallen, maar om minuscule stukjes steen en gruis die onder hoge snelheden de aardatmosfeer binnenkomen en op ongeveer 80–120 km hoogte verdampen. Het lichtflitsje dat we zien is met name de lucht om het steentje heen die aan het gloeien gebracht wordt. Een meteorenzwerm is een verzameling van meteoren die rond dezelfde tijd en in hetzelfde gebied aan de hemel zichtbaar zijn. De meteoren lijken uit één punt aan de hemel te komen, dat we de radiant noemen. Deze beweging wordt veroorzaakt door zowel de beweging van de meteoren zelf als door de baansnelheid van de Aarde. Zie ook Meteoren vannacht aan de hemel, de pagina jaarlijkse meteoorzwermen voor informatie over andere zwermen, de uitleg bij de jaarlijkse meteoorzwermen voor meer informatie over deze tabel en de pagina's Wat zijn vallende sterren? en Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen.
Grafiek: meteorenactiviteit dit jaar
Grafiek van de maximale meteorenactiviteit per nacht (HRmax) in Nederland en België, voor heel 2011. De zwarte streepjeslijn toont de diffuse achtergrond, de gekleurde curves stellen de verschillende zwemen voor en de zwarte doorgetrokken lijn geeft het maximale totale aantal meteoren per uur, voor iedere nacht. De verticale gekleurde stippellijnen tonen de data van de maxima van de grootste zwermen, met de eerste letter van de naam bovenin. De ruwweg maandelijkse dippen worden veroorzaakt door de Volle Maan. Kijk op de pagina Jaarlijkse meteorenzwermen in 2011 voor andere meteorenzwermen in dit jaar. << Piscis Austriniden 2011 — δ-Cassiopeiïden 2011 >>
|
Begin van de winter
–
–
Hemel vannacht
–
Weer
–
Meteoorzwermen
–
Astrokalender
–
Hemelkaart
–
Op / onder
–
Zon / Maan
–
Maanfasen
–
Sterrenbeelden
–
Deepsky
