Astrokalender voor maart 2012 - hemel.waarnemen.com

donderdag 1 maart

Vandaag begint de online voorronde van de Nederlandse Sterrenkunde Olympiade (NeSO) 2012. Middelbare scholieren die geïnteresseerd zijn in sterrenkunde worden uitgedaagd opgaven over sterrenkunde op te lossen en hun antwoorden in te sturen. Speciaal voor de NeSO wordt dit jaar tijdens de finale een venusovergang georganiseerd. De hoofdprijs is volgens de traditie een waarneemreis naar het Canarische Eiland La Palma. Voor meer informatie, om de vragen te bekijken, of om mee te doen zie de website van de NeSO.

02:21:

De Maan is in de fase van Eerste Kwartier. De rechter helft van de Maan is nu verlicht en de Maan is met name 's avonds zichtbaar. Om de Maan waar te nemen door een verrekijker of telescoop is de tijd rond (en met name voor) Eerste Kwartier zeer geschikt. Op de grens tussen het verlichte en het donkere deel van de Maan komt de Zon net op. Hierdoor werpen bergen en kraterranden lange schaduwen, wat een extra diepte-effect veroorzaakt, en het maanoppervlak krijgt daarmee, bekeken door een kijker, een duidelijk driedimensionaal karakter. Zie ook de maandelijkse maanfasekalender.

19:27: Volledige overgang van Io

Vanavond is een overgang van de Jupitermaan Io en van Io's schaduw over de planeetschijf van Jupiter in zijn geheel waar te nemen. De overgang begint om 19:27 uur, wanneer Io voor de Jupiterschijf verschijnt, en eindigt om 22:45 uur, op het moment dat Io's schaduw het Jupiteroppervlak weer verlaat. In de tussentijd is waar te nemen hoe Io's schaduw de schijf van Jupiter betreedt (20:35 uur) en Io de Jupiterschijf weer achter zich laat (om 21:38 uur). Voor het bekijken van een overgang of een schaduwovergang is een redelijk grote telescoop nodig. Voor meer details en andere verschijnselen, zie deze tabel.

vrijdag 2 maart

06:31: Mercurius is in het perihelium van zijn baan. De afstand tot de Zon is nu klein en bedraagt 0,307AE, ofwel 46,001 miljoen km. Een waarnemer op Mercurius ziet de schijnbare diameter van de Zon ongeveer 3,2 maal zo groot als een waarnemer op Aarde, en de planeet ontvangt circa 10,4 maal meer licht en warmte van de Zon dan de Aarde.

zaterdag 3 maart

21:10: Mars in oppositie

Mars is in oppositie. De planeet staat nu tegenover de Zon aan de hemel, is daardoor de hele nacht zichtbaar en staat bovendien relatief dicht bij de Aarde. Dat laatste zorgt ervoor dat de planeet zowel groot als helder aan de hemel staat. Dit is een ideaal moment om Mars waar te nemen. Mars is gemakkelijk met het blote oog te vinden aan de hemel, als een heldere, roodachtige “ster”. Met behulp van een telescoop zijn de poolkappen en, bij een flinke vergroting, donkere gebieden op het planeetoppervlak zichtbaar. Mars staat in het sterrenbeeld Leeuw. De planeet heeft een helderheid van -1,0m en zijn schijnbare diameter meet 13,9”. Voor een waarnemer in Utrecht bereikt de planeet rond 01:02 uur zijn maximale hoogte van 48°, zie deze hemelkaart. Voor meer informatie over de positie en zichtbaarheid van de planeet, zie het hoofdstuk Mars. Details voor alle opposities van Mars, inclusief oppositiekaarten, zijn te vinden op de pagina opposities van Mars.

maandag 5 maart

10:35:

Mercurius is in grootste oostelijke elongatie en te vinden aan de avondhemel. Mercurius staat op een afstand van 18°13’ ten oosten van de Zon, beweegt achter de Zon aan en gaat 's avonds na de Zon onder. De helderheid van de binnenplaneet is -0,1m, hij is voor 45% verlicht en zijn schijnbare diameter is 7,3”. Wanneer 's avonds de burgerlijke schemering eindigt (om 19:01 uur) is Mercurius 11° boven de westelijke horizon te vinden. Deze avondverschijning is dus gunstig (zie Waardoor zijn Mercurius en Venus soms ver van de Zon slecht zichtbaar? in de veelgestelde vragen voor meer informatie over de wisselende zichtbaarheid van de binnenplaneten met de seizoenen). Mercurius gaat 01:48 uur na de Zon onder (om 20:15 uur). Er is een horizonkaart voor deze verschijning beschikbaar. De grootte van het stipje op de kaart is een maat voor de helderheid. Voor de grootste elongatie is Mercurius helderder dan erna. Bij het waarnemen van Mercurius kan een verrekijker van pas komen. Zie de tabel Grootste elongaties van Mercurius voor meer elongaties.

dinsdag 6 maart

00:32:

De Maan bedekt Acubens (α Cancri), een ster met een helderheid van +4,3m in het sterrenbeeld Kreeft. De ster wordt bedekt door de dunne onverlichte rand van de Maan om 00:32 uur. Om 01:23 uur wordt deze weer zichtbaar aan de verlichte maanrand. De Maan staat bij de intrede 44° boven de horizon, bij de uittrede is dat 38°, voor een waarnemer in Utrecht. De Maan is voor 92% verlicht, wat het waarnemen van de bedekking er niet gemakkelijker op maakt. De details van de bedekking voor een aantal plaatsen in Nederland en België zijn te vinden in deze tabel.

05:18: De Maan bedekt κ Cancri

De ster κ Cancri, een ster met een helderheid van +5,2m in het sterrenbeeld Kreeft, wordt bedekt door de Maan. Vanuit Utrecht is alleen het begin van de bedekking zichtbaar; de ster verdwijnt om 05:18 achter de dunne onverlichte maanrand, 4° boven de horizon. De Maan is voor 93% verlicht, wat het waarnemen van de bedekking er niet gemakkelijker op maakt. De details van de bedekking voor een aantal plaatsen in Nederland en België zijn te vinden in deze tabel.

donderdag 8 maart

10:39:

Het is Volle Maan. De Maan staat tegenover de Zon aan de hemel. Hierdoor is de Maan vrijwel de hele nacht zichtbaar. De verlichte kant van de Maan is naar de Aarde gekeerd. Hoewel de Maan als geheel op dit moment erg goed te zien is, zijn er weinig details op de Maan zichtbaar. Voor een waarnemer in het midden van het deel van de Maan dat naar de Aarde toe gekeerd is staat de Zon in het zenit, en doordat het zonlicht vanuit de richting van de Aarde komt zien we vanaf de Aarde geen schaduwen, zodat er nauwelijks contrast is. Daarnaast is de Volle Maan een stoorzender bij het waarnemen van zwakkere objecten aan de sterrenhemel. Niet al te ver van de Maan bevindt zich de planeet Mars (zie dit kaartje), te herkennen aan zijn rode kleur. Het is geen toeval dat de twee dicht bij elkaar staan; Mars was immers net in oppositie en staat dus ook tegenover de Zon aan de hemel.

vrijdag 9 maart

06:14: De Maan bedekt SAO 138445

De ster SAO 138445, een ster van magnitude +5,6 in het sterrenbeeld Maagd, wordt bedekt door de Maan. Vanuit Utrecht is alleen het begin van de bedekking zichtbaar; de ster verdwijnt om 06:14 achter de verlichte maanrand, 6° boven de horizon. De Maan is voor 99% verlicht, wat het niet gemakkelijker maakt om de bedekking waar te nemen. Voor meer informatie over deze bedekking, voor een aantal waarneemlocaties in Nederland en België, zie deze tabel.

zaterdag 10 maart

11:00: Maan in het perigeum

De Maan is in het punt van zijn baan dat het dichtst bij de Aarde ligt: het perigeum. De afstand tot de Maan bedraagt op dit moment 362400 km. Door de geringere afstand lijkt de Maan nu groter aan de hemel te staan dan gemiddeld: 32’58,4”. De Maan is op dit moment afnemend, voor 95% verlicht en hij is vrijwel de gehele nacht zichtbaar; 's avonds in het (zuid)oosten en tegen de ochtend in het westen of zuidwesten. Het kaartje toont de Maan om 02:06 uur in het sterrenbeeld Maagd, op een hoogte van 28° boven de zuidelijke horizon. Zie ook de interactieve applet Verschijnselen van de Maan.

19:30: Kaartje

De Maan staat 2,0° ten zuiden van Spica, de helderste ster van het sterrenbeeld Maagd (+1,0m). De dichtste nadering gebeurt onder de horizon voor een waarnemer in de Lage Landen. De samenstand is te zien rond 22:45 uur. De twee objecten staan dan zo'n 6° boven de oostzuidoostelijke horizon, 2,9° van elkaar vandaan. De Maan is voor 91% verlicht. Links van het tweetal bevindt zich de planeet Saturnus (zie kaartje).

zondag 11 maart

20:11:

Vanavond is een overgang van Europa's schaduw en van de maan zelf over de planeetschijf van Jupiter voor een groot deel te zien. Om 20:11 uur zien we het begin van de schaduwovergang op het moment dat Europa's schaduw de schijf van Jupiter betreedt, en duurt tot 22:34 uur, wanneer Europa's schaduw het Jupiteroppervlak weer verlaat. In de tussentijd is waar te nemen hoe Europa de schijf van Jupiter verlaat (20:38 uur). Voor meer details, zie de tabel Verschijnselen van de manen van Jupiter.

maandag 12 maart

08:49: Mercurius is stationair in ecliptische lengte. De planeet keert zijn bewegingsrichting langs de ecliptica om en gaat tegen de gangbare richting in bewegen. Voor een binnenplaneet gebeurt dit tussen de grootste oostelijke elongatie en benedenconjunctie. Zie de applet Planeetverschijnselen voor meer verschijnselen van Mercurius.

dinsdag 13 maart

10:55: Astraea in oppositie

De planetoïde 5 Astraea is in oppositie. De planetoïde, die in het sterrenbeeld Maagd staat, heeft tijdens de oppositie een helderheid van slechts +9,1m. Er is daarom een telescoop met redelijke opening nodig om het object te kunnen zien. Astraea bereikt een maximale hoogte boven de horizon van circa 45°. Dit gebeurt rond 00:59 uur, en geldt strikt genomen voor een waarnemer in Utrecht. Klik op het kaartje hiernaast voor een grotere kaart, met de positie van de planetoïde en sterren tot magnitude +10,1m. Kijk voor meer details over de oppositie van Astraea op deze pagina.

19:17: Alle manen staan ten oosten van Jupiter

Van 19:17 tot 22:31 uur staan alle Galileïsche manen ten oosten van Jupiter. Van binnen naar buiten: Europa, Io, Callisto en Ganymedes. Jupiter staat op een hoogte van 18° boven de westelijke horizon. De Zon staat 21° onder de horizon en het is goed donker. Voor het waarnemen van de manen van Jupiter is een verrekijker op statief al genoeg. Zie ook het slingerdiagram voor de manen van Jupiter.

23:35: Kaartje

De Maan staat 4,1° ten noorden van Antares, de helderste ster van het sterrenbeeld Schorpioen (+1,0m). De dichtste nadering gebeurt onder de horizon voor een waarnemer in de Lage Landen. De samenstand is te zien op 14 maart rond 3:30 uur. De twee objecten staan dan in het zuidzuidoosten, circa 8° boven de horizon, 4,5° van elkaar vandaan. De Maan is voor 61% verlicht.

23:59: Kaartje

Venus staat 3,0° ten noordwesten van Jupiter (-1,7m). De dichtste nadering vindt plaats op 8° onder de horizon. De samenstand is te zien rond 22:15 uur, of op 14 maart rond 19:15 uur. Het tweetal staat in het eerste geval in het westnoordwesten, circa 6° boven de horizon, op een onderlinge afstand van 3,0°. In het tweede geval staan de twee hemellichamen op een hoogte van ongeveer 34° in het westzuidwesten, zo'n 3,1° van elkaar vandaan. Venus heeft op dit moment een helderheid van -3,9m. (N.B.: de dichtste samenstand vindt 6 seconden voor middernacht plaats, dus afgerond eigenlijk op 14 maart om 0:00 uur.)

donderdag 15 maart

02:25:

De Maan is in de fase van Laatste Kwartier. De linker helft van de Maan is nu verlicht en de Maan is vooral in de late nacht en vroege ochtend zichtbaar. Om de Maan te zien door een verrekijker of telescoop is de tijd rond (en met name na) Laatste Kwartier zeer geschikt. Op de grens tussen het verlichte en het donkere deel van de Maan gaat de Zon net onder. De bergen en kraterranden werpen hierdoor lange schaduwen, wat een extra diepte-effect veroorzaakt, en het oppervlak van de Maan krijgt daarmee een driedimensionaal karakter, gezien door een kijker.

dinsdag 20 maart

06:14: Vandaag begint de lente: lente-equinox. De Zon trekt van het zuidelijk naar het noordelijk halfrond en staat recht boven de evenaar van de Aarde. Vandaag duurt de dag (ongeveer) even lang als de nacht (Latijn: equi = gelijk, nox = nacht), na vandaag duren de dagen langer dan de nachten. De winter duurde 88,99 dagen, de lente zal 92,75 dagen lang zijn. De elliptische baan van de Aarde om de Zon is verantwoordelijk voor het feit dat de seizoenen niet even lang zijn; wanneer de Aarde verder van de Zon verwijderd is in haar baan, beweegt zij langzamer. Hierdoor duurt dat seizoen (op dit moment is dat in de zomer) langer. Voor meer details, zie de tabel de seizoenen. Dit wordt ook wel de astronomische lente genoemd, de meteorologische lente begon op 1 maart. Op het zuidelijk halfrond zijn de seizoenen tegengesteld aan die op het noordelijk halfrond en daar begint nu de herfst.

13:45: Flora in oppositie

De planetoïde 8 Flora is in oppositie. De planetoïde, die in het sterrenbeeld Maagd staat, heeft tijdens de oppositie een helderheid van slechts +9,6m en kan alleen met een behoorlijke telescoop worden waargenomen. Voor een waarnemer in Utrecht staat Flora rond 01:04 uur in het zuiden, op circa 46° boven de horizon. De kaart (zie hiernaast) toont de positie van de planetoïde en sterren tot een helderheid van +10,6m. Kijk op deze detailpagina voor meer informatie over de oppositie van Flora.

20:15: Alle manen staan ten oosten van Jupiter

Tussen 20:15 en 22:11 uur staan alle Galileïsche manen ten oosten van Jupiter. In toenemende afstand van de planeet staan Callisto, Europa, Io en Ganymedes. Jupiter staat op een hoogte van 12° boven de westelijke horizon, dus kies een waarneemplaats met een vrije blik op de horizon. De Zon staat 21° onder de horizon en het is goed donker. Voor het waarnemen van de manen van Jupiter is een verrekijker op statief al genoeg.

woensdag 21 maart

02:05: Venus is in het perihelium van haar baan. De afstand tot de Zon is nu klein en bedraagt 0,718AE, ofwel 107,479 miljoen km. Een waarnemer op Venus ziet de schijnbare diameter van de Zon ongeveer 1,4 maal zo groot als een waarnemer op Aarde, en de planeet ontvangt circa 1,9 maal meer licht en warmte van de Zon dan de Aarde.

20:21: Mercurius is in benedenconjunctie en beweegt tussen de Aarde en de Zon door. De binnenplaneet bevindt zich op dit moment dicht bij de Zon aan de hemel en is hierdoor korte tijd onzichtbaar. Er vindt geen overgang over de zonneschijf plaats, doordat de planeet 3,3° ten noorden langs de Zon beweegt. De Zon, Mercurius en de Aarde staan nu op één lijn, waardoor de Aarde in oppositie staat voor een denkbeeldige waarnemer op Mercurius. In benedenconjunctie staat een binnenplaneet op minimale afstand (in dit geval 0,609 AE, ofwel 91,1 miljoen km) van de Aarde en heeft een maximale schijnbare diameter (11,0”). Voor de conjunctie bevond Mercurius zich aan de avondhemel, erna staat de planeet aan de ochtendhemel.

15:37:

Het is Nieuwe Maan. De Maan staat vanaf de Aarde gezien in de richting van de Zon, zodat de donkere kant van de Maan naar de Aarde gekeerd is en de verre zijde van de Maan wordt verlicht. Bovendien is de Nieuwe Maan alleen overdag boven de horizon. Vanwege deze twee oorzaken kunnen we de Maan op dit moment niet waarnemen. Doordat de Maan zowel minimaal verlicht is, als 's nachts onder de horizon staat, zijn de dagen rond Nieuwe Maan een goed moment voor het waarnemen van deepsky-objecten. Er vindt in onze streken geen zonsverduistering plaats, doordat de Maan 4,2° ten noorden langs de Zon beweegt.

vrijdag 23 maart

19:35: Alle manen staan ten westen van Jupiter

Tussen 19:35 en 22:03 uur staan alle Galileïsche manen ten westen van Jupiter. In toenemende afstand van de planeet staan Io, Europa, Ganymedes en Callisto. Jupiter staat in het westen op een hoogte van 15° boven de horizon, dus kies een waarneemplaats met een vrije blik op de horizon. De Zon staat 17° onder de horizon en het is goed donker.

zaterdag 24 maart

19:20: Uranus is in conjunctie met de Zon en beweegt vanaf de Aarde gezien er achterlangs. De planeet is hierdoor op dit moment onzichtbaar. Uranus, de Zon en de Aarde staan nu op één lijn. De planeet wordt niet bedekt door de zonneschijf, maar beweegt er vanaf de Aarde gezien langs, 0,7° ten zuiden ervan. Dit is een moment waarop een buitenplaneet ver (21,1 AE, ofwel 3152 miljoen km) van de Aarde staat en een kleine schijnbare diameter heeft (3,3”).

zondag 25 maart

Deze tijd van het jaar is prima geschikt om het sterrenstelsel M99, ook de Pin-wheel-nevel genaamd, te bekijken. Het sterrenstelsel is te vinden in het sterrenbeeld Haar van Berenice, heeft een helderheid van 9,8m en zijn schijnbare afmeting bedraagt 5,4’. De opkomst van dit object is om 17:31 uur, de ondergang om 08:07 uur en het bereikt zijn grootste hoogte om 00:51 uur, op 52° boven de horizon. Een donkere locatie en een datum rond Nieuwe Maan zijn aan te raden, bijvoorbeeld in de dagen rond 22 maart. Bij het waarnemen van een zwakker en nevelig object als dit sterrenstelsel is een redelijke telescoop nodig om detail te kunnen zien. Foto: DSS.

02:00: Begin van de zomertijd. Om 2 uur Midden-Europese (winter)tijd (MET) wordt de klok een uur vooruit gezet en is het 3 uur zomertijd (MEZT). Voor meer informatie over het begin en einde van de zomertijd in Nederland en België, zie de tabel Begin en einde van de zomertijd.

22:16 MEZT: Io in conjunctie met Europa

Jupiters satelliet Io staat op 12,1” ten noorden van Europa. Om de manen van Jupiter te bekijken is een verrekijker op statief al voldoende. Zie ook de figuur hiernaast en de tabel Verschijnselen van de manen van Jupiter voor meer informatie.

maandag 26 maart

01:55 MEZT: Kaartje

De Maan staat 2,3° ten noorden van Jupiter (-1,6m). De dichtste nadering vindt onder de horizon plaats voor een waarnemer in de Benelux. Bekijk de samenstand op 25 maart rond 22:30 uur. De twee objecten staan dan zo'n 8° boven de westnoordwestelijke horizon, 3,0° van elkaar verwijderd. De Maan is voor 9% verlicht. Boven het tweetal bevindt zich de planeet Venus, die veel helderder is dan Jupiter. Op maandagavond staat de Maan bij Venus. Zie ook de foto's van de samenstand.

08:03 MEZT: Maan in het apogeum

De Maan staat in het apogeum; het punt van zijn baan om de Aarde dat het verst van de Aarde ligt. De afstand tot de Maan bedraagt op dit moment 405777 km. De schijnbare diameter van de Maan is kleiner dan gemiddeld (29’26,9”), door de grotere afstand. De Maan is op dit moment wassend, voor 16% verlicht en is aan het begin van de avond te zien, kort na zonsondergang. Het kaartje toont de Maan om 20:38 uur in het sterrenbeeld Ram, op een hoogte van 33° boven de westzuidwestelijke horizon. Al met een verrekijker, het liefst op statief, zijn, vooral op de grens tussen licht en donker op de Maan, de maankraters goed te zien. Zie de applet Verschijnselen van de Maan voor meer gegevens.

21:55 MEZT: Kaartje

De Maan staat 2,4° ten zuiden van Venus (-4,0m). De dichtste nadering vindt bij ons plaats op 22° hoogte boven de horizon, in het westen. De Maan is voor 15% verlicht. Onder de twee objecten bevindt zich de zwakkere planeet Jupiter, waar de Maan gisterenavond dichtbij te zien was. Zie ook de foto's van de samenstand.

dinsdag 27 maart

De maand maart is zeer geschikt om het sterrenstelsel M100 te zien. Het sterrenstelsel staat in het sterrenbeeld Haar van Berenice, heeft een magnitude van 9,4m en een schijnbare afmeting van 6,9’. De opkomst van dit object is om 18:19 uur, de ondergang om 09:11 uur en het bereikt zijn grootste hoogte om 01:47 uur, op 54° boven de horizon. Een donkere locatie en een datum rond Nieuwe Maan zijn aan te raden, bijvoorbeeld in de week rond 22 maart. Om een donker moment zonder Maan te vinden kunnen de schemerdiagrammen in het hoofdstuk De Zon van pas komen. Bij het waarnemen van een zwakker en nevelig object als dit sterrenstelsel is een redelijke telescoop nodig om detail te kunnen zien. Zie voor andere mooie en opvallende deepsky-objecten de pagina Deepsky-objecten per maand. Foto: DSS.

09:44 MEZT: Venus

Venus is in grootste oostelijke elongatie en te vinden aan de avondhemel. Venus staat op een afstand van 46°02’ ten oosten van de Zon, beweegt achter de Zon aan en gaat 's avonds na de Zon onder. De planeet heeft nu magnitude -4,0, is voor 51% verlicht en heeft een schijnbare diameter van 23,7”. Aan het einde van de burgerlijke schemering, rond 20:39 uur, staat Venus nog 35° boven de horizon, in het westen. Dit is dus een gunstige avondverschijning (zie Waardoor zijn Mercurius en Venus soms ver van de Zon slecht zichtbaar? in de veelgestelde vragen voor meer informatie over de wisselende zichtbaarheid van de binnenplaneten met de seizoenen). De planeet gaat om 00:43 uur onder, 04:38 uur na de Zon. Zie ook de horizonkaart voor deze avondverschijning. De grootte van het stipje op de kaart geeft de helderheid weer. Venus is helderder voor de grootste avondelongatie dan erna. Voor een lijst met meer elongaties, zie de tabel Grootste elongaties van Venus. Na de grootste elongatie beweegt de planeet weer langzaam in de richting van de Zon. Op 6 juni beweegt Venus voor de Zon langs en vindt een zeldzame venusovergang plaats.

12:15 MEZT: Kaartje

De Maan staat 4,2° ten zuiden van de Pleiaden, in het sterrenbeeld Stier. De dichtste nadering vindt bij ons plaats op 27° hoogte, maar bij daglicht. Bekijk de samenstand op 26 maart rond 23:45 uur, of op 27 maart rond 20:45 uur. Het tweetal staat in het eerste geval in het westnoordwesten, circa 10° boven de horizon, op een onderlinge afstand van 7,9°. In het andere geval is de samenstand te zien in het westzuidwesten, op zo'n 40° boven de horizon, zo'n 5,5° van elkaar vandaan. De Maan is voor ongeveer 19% verlicht. Onder het tweetal bevindt zich de heldere planeet Venus, daar weer onder staat de zwakkere Jupiter. Zie ook de foto's van de samenstanden van de Maan en Jupiter en Venus van de afgelopen paar dagen.

woensdag 28 maart

08:46 MEZT: Kaartje

De Maan staat 4,3° ten noorden van Aldebaran, de helderste ster van het sterrenbeeld Stier (+0,9m). De dichtste nadering gebeurt bij ons 10° onder de horizon en bovendien bij daglicht. De samenstand is te zien rond 0:45 uur, of op 28 maart rond 20:45 uur. Het tweetal staat in het eerste geval in het westnoordwesten, op een hoogte van ongeveer 5°, op een onderlinge afstand van 6,8°. In het tweede geval staan de twee hemellichamen op een hoogte van ongeveer 44° in het westzuidwesten, zo'n 6,9° van elkaar vandaan. De Maan is voor ongeveer 28% verlicht.

vrijdag 30 maart

21:41 MEZT:

De Maan is in de fase van Eerste Kwartier, voor de tweede keer deze maand. Tweemaal dezelfde maanfase in een maand komt gemiddeld eens in de ruim acht maanden voor. Wanneer het om een tweede Volle Maan gaat wordt dit een Blauwe Maan genoemd. Zie ook: Hoe ontstaan de fasen van de Maan? in de veelgestelde vragen.