Astrokalender voor augustus 2008 - hemel.waarnemen.com

vrijdag 1 augustus

00:16: Vannacht is een bedekking van de Galileïsche maan Io volledig te zien. De bedekking begint op het moment dat Io achter Jupiter verdwijnt, en duurt tot 03:05 uur, op het moment dat Io uit Jupiters schaduw weer verschijnt. Voor meer details, zie deze tabel.

11:26: Kaartje

Gedeeltelijke zonsverduistering. De eclips duurt van circa 10:37 tot 12:16 uur, vindt bij ons plaats op een hoogte van 46° en is bij helder weer helemaal te volgen. De grootte van de eclips is 0,25 wat inhoudt dat 25% van de straal en dus bijna 15% van het oppervlak van de Zon bedekt worden. Voor meer informatie, zie onze speciale pagina.

12:13:

Het is Nieuwe Maan. De Maan staat vanaf de Aarde gezien in de richting van de Zon, en dus is de donkere kant van de Maan naar de Aarde gekeerd. Zonsverduisteringen kunnen alleen voorkomen bij Nieuwe Maan (zie Hoe ontstaat een zonsverduistering?). Het tijdsverschil tussen het maximum van de eclips en het moment van Nieuwe Maan ontstaat doordat Nieuwe Maan per definitie plaatsvindt wanneer de ecliptische lengte van Zon en Maan gelijk zijn, terwijl het maximum van de eclips het moment is waarop beide objecten op minimale onderlinge afstand aan de hemel staan (klein genoeg om een eclips te laten plaatsvinden). Doordat de Maan niet over de ecliptica beweegt, maar onder een hoek van circa 5°, vallen beide momenten zelden samen.

zaterdag 2 augustus

13:26: De Maan staat 2,6° ten zuidwesten van Venus (-3,3m). De dichtste nadering gebeurt bij ons op 48° hoogte, maar bij daglicht. De samenstand is vanuit de Benelux niet of nauwelijks zichtbaar.

22:56: In de nacht van 2 op 3 augustus is een bedekking van Jupiters maan Europa in zijn geheel waar te nemen. De bedekking begint op het moment dat Europa achter Jupiter verdwijnt, en eindigt om 02:55 uur, op het moment dat Europa uit Jupiters schaduw weer verschijnt. Voor meer details, zie deze tabel.

22:57: De Maan staat 2,5° ten zuidwesten van Regulus, de helderste ster van het sterrenbeeld Leeuw (+1,4m). De dichtste nadering vindt plaats op 9° onder de horizon. Hiervan is net niets te zien.

zondag 3 augustus

02:55: Alle manen ten oosten van Jupiter

Van 2:55 tot 3:17 uur nemen we alle grote Jupitermanen ten oosten van de planeetschijf waar. Van Jupiter gerekend zijn dat Europa, Io, Ganymedes en Callisto.

10:51: De Maan staat 3,8° ten zuidwesten van Saturnus (+1,0m). De dichtste nadering gebeurt in onze streken op 19° hoogte, maar bij daglicht. De samenstand is met veel moeite te zien rond 22 uur. Het tweetal staat dan boven de westelijke horizon, op een hoogte van ongeveer 2°, 6,8° van elkaar verwijderd. Kies een waarneemplaats met vrije blik op de horizon. De Zon staat slechts 40° onder de horizon. De Maan is voor 7% verlicht.

maandag 4 augustus

09:18: Kaartje

De Maan staat 4,0° ten zuidwesten van Mars (+1,9m). De dichtste nadering vindt plaats op 6° onder de horizon en bij daglicht. De samenstand is met moeite te zien op 4 augustus rond 22 uur. De twee hemellichamen staan op circa 4° boven de westelijke horizon, zo'n 7,3° van elkaar vandaan. Kies een waarneemplaats met vrije blik op de horizon. De Zon staat slechts 5° onder de horizon. De Maan is voor ongeveer 11% verlicht.

dinsdag 5 augustus

22:03: Alle manen ten westen van Jupiter

Van 22:03 tot 3:03 uur (06/08) nemen we alle grote Jupitermanen ten westen van de planeetschijf waar. Van Jupiter gerekend zijn dat Io, Callisto, Europa en Ganymedes.

woensdag 6 augustus

00:44: Europa in conjunctie met Callisto

Jupiters satelliet Europa staat 16,9" ten zuiden van Callisto. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie.

05:15: Kaartje

Venus staat 1,0° ten noorden van Regulus, de helderste ster van het sterrenbeeld Leeuw (+1,4m). De dichtste nadering gebeurt onder de horizon voor een waarnemer in de Lage Landen en in de schemering. De samenstand is alleen met veel moeite zichtbaar op 5 augustus rond 21:45 uur. De twee objecten staan dan zo'n 1° boven de westnoordwestelijke horizon, 1,1° van elkaar verwijderd. Kies een waarneemplaats met vrije blik op de horizon. De Zon staat slechts 4° onder de horizon. De helderheid van Venus is nu -3,3m.

17:35: Parthenope in oppositie

De planetoïde 11 Parthenope is in oppositie. Het kleine planeetje bevindt zich in het sterrenbeeld Steenbok, niet ver van Neptunus, die later deze maand in oppositie is. De planetoïde heeft nu een helderheid van +8,8m en moet dus met een telescoop worden waargenomen. Voor een waarnemer in Utrecht staat Parthenope rond 01:50 uur in het zuiden, op circa 20° boven de horizon. De kaart (zie hiernaast) toont de positie van de planetoïde en sterren tot een helderheid van +10,5m.

donderdag 7 augustus

02:33: Kaartje

De Maan staat 3,5° ten zuiden van Spica, de helderste ster van het sterrenbeeld Maagd (+1,0m). De dichtste nadering vindt bij ons onder de horizon plaats. De samenstand is alleen met veel moeite zichtbaar op 6 augustus rond 22:30 uur. De twee objecten staan dan in het westzuidwesten, op een hoogte van ongeveer 3°, 4,0° van elkaar vandaan. Kies een waarneemplaats met vrije blik op de horizon. De Maan is voor 31% verlicht.

vrijdag 8 augustus

22:20:

De Maan is in de fase van Eerste Kwartier. De rechterhelft van de Maan is nu verlicht en de Maan is met name 's avonds goed zichtbaar. Zie ook de maandelijkse maanfasekalender.

23:19: In de nacht van 8 op 9 augustus is een overgang van Jupiters maan Io in zijn geheel waar te nemen. De overgang begint wanneer Io de schijf van Jupiter betreedt, en duurt tot 02:19 uur, op het moment dat Io's schaduw de schijf van Jupiter weer verlaat. In de tussentijd is waar te nemen hoe Io's schaduw de Jupiterschijf betreedt (00:02 uur) en Io de Jupiterschijf verlaat (01:35 uur). Voor meer details, zie deze tabel.

zondag 10 augustus

12:39: Mercurius staat 1,0° ten noordoosten van Regulus, de helderste ster van het sterrenbeeld Leeuw (+1,4m). De dichtste nadering vindt in de Lage Landen plaats op een hoogte van 44°, maar bij daglicht. Vanuit onze streken is er van de samenstand niet veel te zien. De helderheid van Mercurius is nu -0,7m.

20:49: Kaartje

De Maan staat 1,2° ten zuiden van Antares, de helderste ster van het sterrenbeeld Schorpioen (+1,0m). De dichtste nadering vindt in de Lage Landen plaats op 11° hoogte, maar bij daglicht. De samenstand is te zien rond 22 uur. De twee objecten staan dan boven de zuidzuidwestelijke horizon, op een hoogte van ongeveer 9°, 1,3° van elkaar vandaan. De Maan is voor 69% verlicht en lijkt klein (zie hieronder).

maandag 11 augustus

22:19: Io in conjunctie met Ganymedes

Jupiters satelliet Io staat 11,4" ten zuiden van Ganymedes. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie.

dinsdag 12 augustus

--:--: Kaartje

Vandaag bereikt de meteorenzwerm Perseïden zijn maximum. De zwerm staat rond 07:30 in het hoogste punt, 84° boven de horizon. Onder ideale omstandigheden zijn er zo'n 75 meteoren per uur te verwachten. De meteoren zijn helder en snel en hebben nalichtende sporen. Rond 05:45 gaat het schemeren en om 06:19 komt de Zon op. De Maan is voor ongeveer 80% verlicht, maar gaat om 00:58 onder. Het beste moment om de 'vallende sterren' waar te nemen is dus tussen circa 1 uur 's nachts en 6 uur 's ochtends.

21:48: Alle manen ten westen van Jupiter

Van 21:48 tot 2:32 uur (13/08) staan alle Galileïsche manen ten westen van Jupiter. Van binnen naar buiten zijn dat Io, Callisto, Europa en Ganymedes. Zie de figuur rechts hiernaast.

23:54: Europa in conjunctie met Ganymedes

Jupiters satelliet Europa staat 9,6" ten zuiden van Ganymedes. Zie de figuur links en deze tabel voor meer informatie. Twee uur later vindt de volgende samenstand tussen Jupiters manen plaats.

woensdag 13 augustus

01:44: Io in conjunctie met Callisto

Jupiters satelliet Io staat 12,6" ten noorden van Callisto. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie. Eerder deze nacht (in de avond van 12/8) vond een samenstand plaats tussen de andere twee Galileïsche manen.

15:30: Kaartje

De Maan staat 3,4° ten zuiden van Jupiter (-2,2m). De dichtste nadering vindt bij ons onder de horizon plaats en bij daglicht. Bekijk de samenstand rond 22 uur. Het tweetal staat dan in het zuidzuidoosten, circa 12° boven de horizon, op een onderlinge afstand van 4,4°. De Maan is voor 91% verlicht.

19:00: Kaartje

Venus staat 13,4' ten zuidwesten van Saturnus (+1,0m). De dichtste nadering gebeurt in onze streken op een hoogte van 25°, maar bij daglicht. De samenstand is alleen met veel moeite zichtbaar rond 21:30 uur. Het tweetal staat dan in het westnoordwesten, circa 2° boven de horizon, 15' van elkaar vandaan. Kies een waarneemplaats met vrije blik op de horizon. Een verrekijker kan helpen de objecten te vinden in de schemering. Rechtsonder het tweetal bevindt zich Mercurius (zie het kaartje hiernaast). De Zon staat slechts 4° onder de horizon. Venus heeft op dit moment een helderheid van -3,3m en is dus vele malen helderder dan Saturnus. Zie ook bij 15 augustus.

22:19: De Maan bedekt SAO 187835

De ster SAO 187835, een ster van magnitude +5,8, wordt bedekt door de Maan. Om 22:19 uur verdwijnt de ster achter de onverlichte rand van de Maan en om 23:14 komt deze weer tevoorschijn, nu aan de verlichte maanrand. In Utrecht staat de Maan dan 11°, respectievelijk 12° boven de horizon. De Maan is voor 91% verlicht. Zie deze tabel voor details van de bedekking voor een aantal locaties in Nederland en België.

donderdag 14 augustus

00:06: Io in conjunctie met Callisto

De Galileïsche maan Io staat 7,8" ten noorden van Europa. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie.

02:08: De Galileïsche maan Io staat 16,4" ten noorden van Callisto. Callisto is bij de samenstand eerder vannacht nog niet zichtbaar, maar komt om 1:06 uur tevoorschijn uit de schaduw van Jupiter. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie. Ganymedes is deze keer niet van de partij bij een dubbele conjunctie (zie 12/13 augustus).

vrijdag 15 augustus

09:43: Neptunus in oppositie

Neptunus is in oppositie. De planeet staat nu tegenover de Zon aan de hemel, is daardoor de hele nacht zichtbaar en staat bovendien relatief dicht bij de Aarde. Dat laatste zorgt ervoor dat de planeet zowel groot als helder aan de hemel staat. Dit is dus een ideaal moment om Neptunus waar te nemen. Om de verre gasplaneet te zien is een kleine telescoop nodig. Kijk voor meer details en zoekkaartjes in het hoofdstuk Neptunus. Neptunus staat in het sterrenbeeld Steenbok. De planeet heeft een helderheid van +7,7m en zijn schijnbare diameter meet 2,4". Voor een waarnemer in Utrecht bereikt de planeet rond 01:46 uur zijn maximale hoogte van 24°.

21:22: Kaartje

Mercurius staat 38' ten zuidwesten van Saturnus (+1,0m). De dichtste nadering vindt bij ons plaats op een hoogte van 2° boven de horizon, in het westnoordwesten en in de schemering. De samenstand is alleen met veel moeite zichtbaar rond 21:30 uur. De twee objecten staan dan in het westnoordwesten, op een hoogte van ongeveer 1°, op een afstand van 38' van elkaar. Kies een waarneemplaats met vrije blik op de horizon. De Zon staat slechts 4° onder de horizon. De helderheid van Mercurius is nu -0,4m. Venus staat linksboven het tweetal en is veel helderder. Zie ook bij 13 augustus.

22:28: In de nacht van 15 op 16 augustus is een bedekking van de Galileïsche maan Ganymedes vrijwel in zijn geheel te zien. De bedekking begint wanneer Ganymedes van achter Jupiter verschijnt, en duurt tot 01:56 uur, op het moment dat Ganymedes uit Jupiters schaduw weer verschijnt. Tussen beide gebeurtenissen in is te zien hoe Ganymedes in Jupiters schaduw verdwijnt (22:38 uur). Voor meer details, zie deze tabel.

zaterdag 16 augustus

22:15: In de nacht van 16 op 17 augustus is een bedekking van Jupiters maan Io volledig waar te nemen. Het verschijnsel begint op het moment dat Io achter Jupiter verdwijnt, en duurt tot 01:23 uur, op het moment dat Io uit Jupiters schaduw weer verschijnt. Voor meer details, zie deze tabel. De bedekking is wellicht aardig wanneer u toch buiten staat met een kijker vanwege de maansverduistering.

23:11: Kaartje

Tussen ruwweg 20:23 uur en 1:58 uur (17 augustus) vindt een gedeeltelijke maansverduistering in de kernschaduw plaats. De eclips vindt in de Lage Landen plaats op een hoogte van 16° boven de horizon, in het zuidoosten. Tijdens het maximum bevindt ruim 80% van de Maan zich in de kernschaduw. Alles behalve het eerste begin (in de minder interessante bijschaduw) is te zien vanuit Utrecht. Zie onze maansverduisteringspagina voor meer gegevens en kaartjes.

23:16:

Het is Volle Maan. De Maan staat tegenover de Zon aan de hemel, en dus zien we de Maan vrijwel de hele nacht, en is de verlichte kant van de Maan naar de Aarde gekeerd. Maansverduisteringen vinden altijd plaats bij Volle Maan, maar niet bij iedere Volle Maan (zie onze FAQ).

maandag 18 augustus

--:--: Kaartje

Vandaag bereikt de meteorenzwerm Cygniden zijn maximum. De zwerm staat rond 01:00 in het hoogste punt, 86° boven de horizon. Onder ideale omstandigheden zijn er zo'n 5 meteoren per uur te verwachten. De meteoren zijn traag, hebben korte sporen en exploderen vaak. Rond 05:45 gaat het schemeren en om 06:27 komt de Zon op. De Maan is voor circa 100% verlicht en stoort dus flink.

21:50: In de nacht van 18 op 19 augustus is een overgang van de Galileïsche maan Europa bijna in zijn geheel te zien. Het verschijnsel begint op het moment dat Europa de schijf van Jupiter betreedt, en eindigt om 00:34 uur, wanneer Europa de Jupiterschijf weer verlaat. Tussen beide gebeurtenissen in is te zien hoe Europa's schaduw de Jupiterschijf betreedt (23:38 uur). Voor meer details, zie deze tabel.

dinsdag 19 augustus

00:58: Io in conjunctie met Ganymedes

De Galileïsche maan Io staat 10,7" ten zuiden van Ganymedes. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie.

woensdag 20 augustus

22:56: Kaartje

Mercurius staat 56' ten zuidwesten van Venus (-3,3m). De dichtste nadering vindt onder de horizon plaats voor een waarnemer in de Benelux. De samenstand is alleen met veel moeite zichtbaar rond 21:30 uur, of op 21 augustus rond 21:15 uur. De twee objecten staan in het eerste geval boven de westelijke horizon, op een hoogte van ongeveer 0°, 56' van elkaar verwijderd. In het tweede geval staan de twee hemellichamen op circa 2° boven de westelijke horizon, zo'n 1,0° van elkaar vandaan. Kies een waarneemplaats met vrije blik op de horizon. De Zon staat slechts 4° onder de horizon. De helderheid van Mercurius is nu -0,2m.

zaterdag 23 augustus

23:15: Kaartje

De Maan bedekt de Pleiaden, in het sterrenbeeld Stier. Het begin van de bedekking vindt bij ons onder de horizon plaats. Rond 23:45 uur staat het tweetal in het oostnoordoosten, op een hoogte van ongeveer 6°. Hierdoor is de rakende bedekking van 28 Tau bij helder weer zichtbaar. De details van de bedekking voor een aantal plaatsen in Nederland en België vindt u op onze speciale pagina. De Maan is voor 51% verlicht en is na middernacht in Eerste Kwartier.

zondag 24 augustus

01:50:

De Maan is in de fase van Laatste Kwartier. De linkerhelft van de Maan is nu verlicht en de Maan is vooral laat in de nacht te zien (waardoor het begin van de bedekking van de Pleiaden op de avond van 23/8 niet zichtbaar was in onze streken).

22:21: In de nacht van 24 op 25 augustus is een overgang van Jupiters maan Io vrijwel volledig te zien. De overgang begint op het moment dat Io's schaduw de Jupiterschijf betreedt, en eindigt om 00:38 uur, op het moment dat Io's schaduw de schijf van Jupiter weer verlaat. In de tussentijd is waar te nemen hoe Io de Jupiterschijf verlaat (23:37 uur). Voor meer details, zie deze tabel.

maandag 25 augustus

22:17: Io in conjunctie met Europa

Jupiters satelliet Io staat 8,8" ten zuiden van Europa. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie.

dinsdag 26 augustus

05:59: De Maan is in het perigeum van zijn baan, op een afstand van 368696 km van de Aarde. De Maan lijkt nu dus groot: 32'24,6".

21:16: Alle manen ten westen van Jupiter

Tussen 21:16 en 1:33 uur (27/08) nemen we alle grote Jupitermanen ten westen van de planeetschijf waar. Van Jupiter gerekend zijn dat Io, Ganymedes, Europa en Callisto. Zie ook het slingerdiagram voor de manen van Jupiter.

woensdag 27 augustus

05:48: De Maan bedekt 52 Geminorum

De ster 52 Geminorum, een ster met een helderheid van +5,8m, wordt bedekt door de Maan. De ster wordt bedekt door de verlichte rand van de Maan om 05:48 uur. Om 05:53 uur wordt deze weer zichtbaar aan de onverlichte maanrand. De Maan staat bij de intrede 31° boven de horizon, bij de uittrede is dat 32°, voor een waarnemer in Utrecht. De Maan is voor 17% verlicht. In het noorden van Nederland vindt geen bedekking plaats (de bedekking is dus 'rakend'). De details van de bedekking voor een aantal plaatsen in Nederland en België zijn te vinden in deze tabel.

zaterdag 30 augustus

06:40: Kaartje

De Maan staat 1,9° ten zuiden van Regulus, de helderste ster van het sterrenbeeld Leeuw (+1,4m). De dichtste nadering gebeurt bij ons op 4° hoogte boven de oostnoordoostelijke horizon en in de schemering. De samenstand is alleen met veel moeite zichtbaar rond 6:30 uur. Het tweetal staat dan in het oostnoordoosten, circa 2° boven de horizon, 1,9° van elkaar vandaan. Een waarneemplaats met vrije blik op de horizon en een verrekijker zijn noodzakelijk dan wel aan te bevelen. De Zon staat slechts 3° onder de horizon. De Maan is voor 1% verlicht en bijna Nieuw.

21:58:

Het is Nieuwe Maan, voor de tweede keer deze maand. Tweemaal dezelfde maanfase in een maand komt gemiddeld eens in de ruim acht maanden voor. Een tweede Volle Maan in een maand heet een Blauwe Maan. De Maan beweegt 2,7° ten zuiden langs de Zon; er vindt dus niet opnieuw een zonsverduistering plaats. Zie ook: Hoe ontstaan de fasen van de Maan? in de veelgestelde vragen.

zondag 31 augustus

03:31: De Maan staat 4,3° ten zuidwesten van Saturnus (+1,0m). De dichtste nadering vindt bij ons onder de horizon plaats. De samenstand is, zo kort na Nieuwe Maan, vanuit de Lage Landen vrijwel onzichtbaar.

21:04: Alle manen ten oosten van Jupiter

Van 21:04 tot 23:11 uur nemen we alle grote Jupitermanen ten oosten van de planeetschijf waar. In toenemende afstand van de planeet staan Io, Europa, Ganymedes en Callisto.