Begin van de winter   –   App Store   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Meteoorzwermen   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Op / onder   –   Zon / Maan   –   Maanfasen   –   Sterrenbeelden   –   Deepsky     Naar de hoofdpagina Contact HemelApps FAQ App Store YouTube Facebook Twitter (nu eX) Google agenda Mastodon Bluesky


Logo hemel.waarnemen.com

De meteorenzwerm ι-Aurigiden
in november 2011


De meteorenzwerm ι-Aurigiden bereikt op woensdag 16 november 2011, rond 14 uur, zijn maximum. Wanneer de radiant in het zenit zou staan, zouden er van deze zwerm naar verwachting gemiddeld zo'n 8 meteoren per uur vallen. De radiant van de zwerm staat rond 2:00 uur in het hoogste punt aan de hemel, op 71° boven de horizon. Het beste moment om ι-Aurigiden waar te nemen is op 16 november rond 21:45 uur (zie het kaartje). De radiant van de zwerm staat dan ongeveer 42° boven de oostelijke horizon. In onze streken zijn dan vermoedelijk circa 2–7 meteoren per uur van deze zwerm te zien. In totaal zijn er, door meteoren van andere zwermen en sporadische meteoren, bij donkere en heldere hemel circa 9–16 meteoren per uur zichtbaar. Op een donkere locatie zijn ruim twee keer zoveel meteoren zichtbaar als in een grote stad. De Maan is voor ongeveer 70% verlicht en kan dit jaar flink storen; de zwakkere meteoren zullen hierdoor niet zichtbaar zijn. Rond 7:30 uur gaat het schemeren en om 8:02 uur komt de Zon op.

Kaartje

Heldere meteoren De meteoren van de meeste zwermen verschijnen niet allemaal op de dag van het maximum. Zo is gedurende circa 9 dagen rondom het maximum meer dan de helft van het maximale aantal meteoren (2 per uur) van de ι-Aurigiden te zien. Tot 10 dagen voor en na het maximum zijn nog meteoren van deze zwerm te herkennen. Er zijn dus nog meer kansen, voor het geval het in de nacht van het maximum niet helder is. Iedere dag verder weg van het maximum zijn er echter wel ongeveer 10% minder meteoren per uur te zien. De typische snelheden van de meteoren in deze zwerm zijn met circa 34 km/s (ongeveer 122.760 km/uur) vrij gemiddeld. Er is geen speciale apparatuur nodig om meteoren waar te kunnen nemen. Het blote oog, een heldere hemel, een ligstoel, warme kleren en wat geduld zijn de belangrijkste benodigdheden (zie Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen). Op een donkere locatie zijn meer “vallende sterren” zichtbaar.


Figuur: Kaart van Nederland met aantallen meteoren
Kaart van Nederland met aantallen iota-Aurigiden voor middernacht Kaart van Nederland met aantallen iota-Aurigiden tijdens het maximum
Kaart van Nederland met de geschatte aantallen iota-Aurigiden per uur, bij heldere hemel. Links: vóór middernacht, op woensdag 16 november om 23:30 uur. Rechts: ten tijde van het maximum, op woensdag 16 november om 21:45 uur. De kleur geeft voor iedere plaats aan hoeveel meteoren vanuit die locatie te verwachten zijn. Vanuit lichte gebieden op de kaart, bijvoorbeeld in en rond steden, zijn minder “vallende sterren” te zien dan vanuit donkere gebieden, door de lichtvervuiling. Het aantal meteoren per uur behorende bij iedere kleur kan worden afgelezen in de legenda. Data lichtvervuiling: RIVM.



Tabel: de meteorenzwerm iota-Aurigiden in de nacht van het maximum

DatumTijdΔtRadiantMeteoren per uurZonMaan
richtinghoogtezwermtotaalhoogtehoogtefase
16/1119:00 5uONO 18° 1 6 -19° -18° 70%
16/1120:00 6uONO 27° 2 8 -29° -13° 69%
16/1121:00 7uO 35° 4 10 -38° -6° 69%
16/1122:00 8uO 45° 2 5 -46° 68%
16/1123:00 9uOZO 54° 3 6 -52° 68%
17/1100:00 10uOZO 62° 3 6 -56° 18° 68%
17/1101:00 11uZZO 69° 3 7 -55° 27° 67%
17/1102:00 12uZ 71° 3 8 -51° 35° 67%
17/1103:00 13uZW 67° 3 8 -44° 43° 66%
17/1104:00 14uWZW 60° 3 8 -36° 48° 66%
17/1105:00 15uW 51° 3 8 -27° 52° 66%
17/1106:00 16uW 42° 2 8 -18° 51° 65%
17/1107:00 17uWNW 33° 1 5 -9° 48° 65%
Grafiek: iota-Aurigiden in de nacht van het maximum
Grafiek: met aantallen meteoren per uur in de nacht van het maximum
Meteorenaantallen per uur voor een donkere locatie in de nacht van het maximum. Aantallen iota-Aurigiden zijn in rood, overige meteoren in blauw.


Tabel: de meteorenzwerm iota-Aurigiden in de nachten rond het maximum

DatumBesteΔtRadiantMeteoren per uurZonMaan
tijdrichtinghoogtezwermtotaalhoogtehoogtefase
14/11 19:30 -42uONO 21° 1 7 -24° 86%
15/11 20:30 -17uONO 30° 3 9 -33° -1° 78%
16/11 21:30 8uO 40° 4 11 -42° -2° 69%
17/11 23:00 33uOZO 54° 5 14 -52° -1° 58%
19/11 0:00 58uZO 63° 5 14 -56° -3° 47%
20/11 1:30 84uZ 71° 4 15 -54° -1° 35%
Grafiek: iota-Aurigiden in de nachten rond het maximum
Grafiek: met aantallen meteoren per uur in de nachten rond het maximum
Meteorenaantallen per uur voor een donkere locatie in de nachten rond het maximum. Aantallen iota-Aurigiden zijn in rood, overige meteoren in blauw.


Tabel: de meteorenzwerm iota-Aurigiden in andere jaren

JaarDatumBesteΔtRadiantMeteoren per uurZonMaan
tijdrichtinghoogtezwermtotaalhoogtehoogtefase
200816/11 4:00 9uWZW 60° 2 6 -36° 63° 88%
200916/11 5:30 4uW 47° 5 26 -22° -20° 1%
201016/11 4:30 -3uWZW 56° 6 25 -31° -19° 72%
201116/11 21:30 8uO 40° 4 11 -42° -2° 69%
201216/11 5:30 10uW 46° 5 23 -22° -45° 8%
201316/11 4:00 2uWZW 60° 2 6 -36° 21° 98%
201416/11 1:00 -7uZZO 68° 6 16 -55° -1° 37%
Grafiek: iota-Aurigiden in andere jaren
Grafiek: met aantallen meteoren per uur in andere jaren
Meteorenaantallen per uur voor een donkere locatie in andere jaren. Aantallen iota-Aurigiden zijn in rood, overige meteoren in blauw.


Grafiek: aantallen meteoren vannacht aan de hemel

Grafiek: Meteoren vannacht
Aantallen meteoren per uur: sporadisch, zwermen, totaal.


Meteoren worden in de volksmond ook wel vallende sterren genoemd. In werkelijkheid gaat het niet om sterren die vallen, maar om minuscule stukjes steen en gruis die onder hoge snelheden de aardatmosfeer binnenkomen en op ongeveer 80–120 km hoogte verdampen. Het lichtflitsje dat we zien is met name de lucht om het steentje heen die aan het gloeien gebracht wordt. Een meteorenzwerm is een verzameling van meteoren die rond dezelfde tijd en in hetzelfde gebied aan de hemel zichtbaar zijn. De meteoren lijken uit één punt aan de hemel te komen, dat we de radiant noemen. Deze beweging wordt veroorzaakt door zowel de beweging van de meteoren zelf als door de baansnelheid van de Aarde. Zie ook Meteoren vannacht aan de hemel, de pagina jaarlijkse meteoorzwermen voor informatie over andere zwermen, de uitleg bij de jaarlijkse meteoorzwermen voor meer informatie over deze tabel en de pagina's Wat zijn vallende sterren? en Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen.


Grafiek: meteorenactiviteit dit jaar Grafiek met de maximale meteorenactiviteit voor iedere nacht in 2011
Grafiek van de maximale meteorenactiviteit per nacht (HRmax) in Nederland en België, voor heel 2011. De zwarte streepjeslijn toont de diffuse achtergrond, de gekleurde curves stellen de verschillende zwemen voor en de zwarte doorgetrokken lijn geeft het maximale totale aantal meteoren per uur, voor iedere nacht. De verticale gekleurde stippellijnen tonen de data van de maxima van de grootste zwermen, met de eerste letter van de naam bovenin. De ruwweg maandelijkse dippen worden veroorzaakt door de Volle Maan. Kijk op de pagina Jaarlijkse meteorenzwermen in 2011 voor andere meteorenzwermen in dit jaar.


<< ζ-Puppiden 2011   —   Leoniden 2011 >>



App Store                      

Begin van de winter   –   App Store   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Meteoorzwermen   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Op / onder   –   Zon / Maan   –   Maanfasen   –   Sterrenbeelden   –   Deepsky     Naar de hoofdpagina Contact HemelApps FAQ App Store YouTube Facebook Twitter (nu eX) Google agenda Mastodon Bluesky


Copyright © 2004–2024   Marc van der Sluys, hemel.waarnemen.com  –  De sterrenhemel voor Nederland en België  —  gewijzigd: 22/12/2024  —  bronvermelding