De Maan bij Mars   –   Hemel vannacht   –   Astrokalender   –   Astroforum   –   Weer   –   Meteoorzwermen   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Op / onder   –   Zon / Maan   –   Maanfasen   –   Sterrenbeelden   –   Deepsky    

De meteorenzwerm η-Aquariden in mei 2011 De meteorenzwerm η-Aquariden bereikt op zondag 8 mei 2011, rond 2 uur, zijn maximum. De meteoren van de η-Aquariden zijn snel en hebben nalichtende sporen. Wanneer de radiant in het zenit zou staan, zouden er van deze zwerm naar verwachting gemiddeld zo'n 30 meteoren per uur vallen. Rond 9:00 uur staat de radiant van de zwerm in het hoogste punt (op 37°) aan de hemel. Het beste moment om η-Aquariden waar te nemen is op 8 mei rond 4:45 uur (zie het kaartje). De radiant van de zwerm staat dan ongeveer 13° boven de oostzuidoostelijke horizon, dus niet zeer gunstig. Er is dan bij ons ieder uur niet meer dan één meteoor zichtbaar van deze zwerm. In totaal zijn er, door meteoren van andere zwermen en sporadische meteoren, bij donkere en heldere hemel circa 4–8 meteoren per uur zichtbaar. De Maan is voor ongeveer 20% verlicht, maar gaat om 1:26 uur onder. Rond 5:15 uur gaat het schemeren en om 5:58 uur komt de Zon op. Volg de gebeurtenissen aan de sterrenhemel ook via           De meteoren van de meeste zwermen verschijnen niet allemaal op de dag van het maximum. Zo is gedurende circa 11 dagen rondom het maximum meer dan de helft van het maximum aantal meteoren per uur van de η-Aquariden te zien. Tot 25 dagen voor en na het maximum zijn nog meteoren van deze zwerm te herkennen. De zwerm heeft daarmee een vrij lange piek. Probeer dus ook enkele nachten voor en na het maximum meteoren waar te nemen. Wel is iedere dag die je eerder voor het maximum, of later na het maximum waarneemt het aantal meteoren dat zichtbaar is circa 10% kleiner. De typische snelheden van de meteoren in deze zwerm zijn met circa 66 km/s (ongeveer 236.160 km/uur) relatief hoog. Meteoren waarnemen kan zonder speciale instrumenten. Het blote oog, een heldere hemel, een ligstoel, warme kleren en wat geduld zijn de belangrijkste benodigdheden (zie Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen). Op een donkere locatie zijn meer “vallende sterren” zichtbaar. Grafiek: aantallen meteoren vannacht aan de hemel Aantallen meteoren per uur: sporadisch, zwermen, totaal. De piek van de η-Aquariden is lang voor een meteorenzwerm met deze sterkte, en het maximale aantal meteoren is gedurende ongeveer een week rond het maximum te zien. De zwerm werd ontdekt tussen 1863 en 1870, toen langzaam duidelijk werd dat er begin mei verhoogde meteorenactiviteit was, en de radiant van de zwerm werd opgetekend. In 1876 werd ontdekt dat de meteoren afkomstig zijn van de bekende komeet Halley, vermoedelijk achtergelaten tijdens een passage van de Aarde een paar eeuwen eerder. Door de geringe declinatie van de radiant is de zwerm veel beter zichtbaar vanaf het zuidelijk halfrond. Ongeveer een derde van de η-Aquariden laat nalichtende sporen na, die een seconde of langer zichtbaar blijven. Meteoren worden in de volksmond ook wel vallende sterren genoemd. In werkelijkheid gaat het niet om sterren die vallen, maar om minuscule stukjes steen en gruis die onder hoge snelheden de aardatmosfeer binnenkomen en op ongeveer 80–120 km hoogte verdampen. Het lichtflitsje dat we zien is met name de lucht om het steentje heen die aan het gloeien gebracht wordt. Een meteorenzwerm is een verzameling van meteoren die rond dezelfde tijd en in hetzelfde gebied aan de hemel zichtbaar zijn. De meteoren lijken uit één punt aan de hemel te komen, dat we de radiant noemen. Deze beweging wordt veroorzaakt door zowel de beweging van de meteoren zelf als door de baansnelheid van de Aarde. Zie ook Meteoren vannacht aan de hemel, de pagina jaarlijkse meteoorzwermen voor informatie over andere zwermen, de uitleg bij de jaarlijkse meteoorzwermen voor meer informatie over deze tabel en de pagina's Wat zijn vallende sterren? en Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen. Grafiek: meteorenactiviteit dit jaar Grafiek van de maximale meteorenactiviteit per nacht (HRmax) in Nederland en België, voor heel 2011. De zwarte streepjeslijn toont de diffuse achtergrond, de gekleurde curves stellen de verschillende zwemen voor en de zwarte doorgetrokken lijn geeft het maximale totale aantal meteoren per uur, voor iedere nacht. De verticale gekleurde stippellijnen tonen de data van de maxima van de grootste zwermen, met de eerste letter van de naam bovenin. De ruwweg maandelijkse dippen worden veroorzaakt door de Volle Maan. Kijk op de pagina Jaarlijkse meteorenzwermen in 2011 voor andere meteorenzwermen in dit jaar. << μ-Virginiden 2011   —   β-Corona Austriniden 2011 >> Volg de gebeurtenissen aan de sterrenhemel ook via

De Maan bij Mars   –   Hemel vannacht   –   Astrokalender   –   Astroforum   –   Weer   –   Meteoorzwermen   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Op / onder   –   Zon / Maan   –   Maanfasen   –   Sterrenbeelden   –   Deepsky