Begin van de winter – – Hemel vannacht – Weer – Meteoorzwermen – Astrokalender – Hemelkaart – Op / onder – Zon / Maan – Maanfasen – Sterrenbeelden – Deepsky
De meteorenzwerm χ-Orioniden bereikt op zondag 11 december 2016, rond 9 uur, zijn maximum. Zelfs wanneer de radiant in het zenit zou staan, zou er van deze zwerm naar verwachting gemiddeld niet meer dan één meteoor per uur vallen. Rond 1:00 uur staat de radiant van de zwerm in het hoogste punt (op 58°) aan de hemel. Het beste moment om χ-Orioniden waar te nemen is op 11 december rond 4:45 uur (zie het kaartje). De radiant staat op dat moment zo'n 37° boven de horizon, in het westzuidwesten. Er is dan bij ons ieder uur niet meer dan één meteoor zichtbaar van deze zwerm. Samen met meteoren van andere zwermen, en sporadische meteoren, zijn er bij donkere, heldere hemel in totaal circa 11–18 meteoren per uur zichtbaar. Op een goed donkere plek zijn circa vier keer zoveel meteoren zichtbaar als in een grote stad. De Maan is voor ongeveer 90% verlicht en is een flinke stoorzender; alleen de helderste meteoren zijn hierdoor dit jaar zichtbaar. De Maan gaat om 4:45 uur onder, en stoort daarna natuurlijk niet. Rond 8:00 uur gaat het schemeren en om 8:38 uur komt de Zon op. Over het algemeen zijn de de meteoren van een zwerm niet alleen op de dag van het maximum zichtbaar. Zo is gedurende circa 22 dagen rondom het maximum meer dan 50% van het maximale aantal meteoren van de χ-Orioniden te zien. De zwerm heeft daarmee een vrij lange piek. Er zijn dus nog meer kansen, voor het geval het in de nacht van het maximum niet helder is. Wel is iedere dag die je eerder voor het maximum, of later na het maximum waarneemt het aantal meteoren dat zichtbaar is circa 6% kleiner. De typische snelheden van de meteoren in deze zwerm zijn met circa 26 km/s (ongeveer 92.880 km/uur) relatief laag. Er is geen speciale apparatuur nodig om meteoren waar te kunnen nemen. Wanneer het helder is, volstaat het blote oog. Op een donkere plek zijn meer meteoren te zien dan midden in een stad. Een ligstoel en voldoende kleding zorgen voor (extra) comfort (zie Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen). Grafiek: aantallen meteoren vannacht aan de hemel
Meteoren worden in de volksmond ook wel vallende sterren genoemd. In werkelijkheid gaat het niet om sterren die vallen, maar om minuscule stukjes steen en gruis die onder hoge snelheden de aardatmosfeer binnenkomen en op ongeveer 80–120 km hoogte verdampen. Het lichtflitsje dat we zien is met name de lucht om het steentje heen die aan het gloeien gebracht wordt. Een meteorenzwerm is een verzameling van meteoren die rond dezelfde tijd en in hetzelfde gebied aan de hemel zichtbaar zijn. De meteoren lijken uit één punt aan de hemel te komen, dat we de radiant noemen. Deze beweging wordt veroorzaakt door zowel de beweging van de meteoren zelf als door de baansnelheid van de Aarde. Zie ook Meteoren vannacht aan de hemel, de pagina jaarlijkse meteoorzwermen voor informatie over andere zwermen, de uitleg bij de jaarlijkse meteoorzwermen voor meer informatie over deze tabel en de pagina's Wat zijn vallende sterren? en Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen.
Grafiek: meteorenactiviteit dit jaar
Grafiek van de maximale meteorenactiviteit per nacht (HRmax) in Nederland en België, voor heel 2016. De zwarte streepjeslijn toont de diffuse achtergrond, de gekleurde curves stellen de verschillende zwemen voor en de zwarte doorgetrokken lijn geeft het maximale totale aantal meteoren per uur, voor iedere nacht. De verticale gekleurde stippellijnen tonen de data van de maxima van de grootste zwermen, met de eerste letter van de naam bovenin. De ruwweg maandelijkse dippen worden veroorzaakt door de Volle Maan. Kijk op de pagina Jaarlijkse meteorenzwermen in 2016 voor andere meteorenzwermen in dit jaar. << Phoeniciden 2016 — Monocerotiden 2016 >>
|
Begin van de winter – – Hemel vannacht – Weer – Meteoorzwermen – Astrokalender – Hemelkaart – Op / onder – Zon / Maan – Maanfasen – Sterrenbeelden – Deepsky