Maan bij Venus   –   Google Play SterHemel  app  MijnHemel App Store   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Meteoorzwermen   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Op / onder   –   Zon / Maan   –   Maanfasen   –   Sterrenbeelden   –   Deepsky     Naar de hoofdpagina Contact HemelApps FAQ Google Play App Store YouTube Google agenda Facebook Twitter


Logo hemel.waarnemen.com

De meteorenzwerm Geminiden
in december 2021


De meteorenzwerm Geminiden bereikt op dinsdag 14 december 2021, rond 5:15 uur, zijn maximum. De meteoren van de Geminiden zijn gemiddeld snel, gelig van kleur, vaak helder en hebben korte sporen. Wanneer de radiant in het zenit zou staan, zouden er van deze zwerm naar verwachting gemiddeld zo'n 120 meteoren per uur vallen. Rond 2:30 uur staat de radiant van de zwerm in het hoogste punt (op 70°) aan de hemel. Het beste moment om Geminiden waar te nemen is op 14 december rond 3:45 uur (zie het kaartje). De radiant staat op dat moment zo'n 67° boven de zuidwestelijke horizon. In onze streken zijn dan vermoedelijk circa 90–105 meteoren per uur van deze zwerm te zien. In totaal zijn er, door meteoren van andere zwermen en sporadische meteoren, bij donkere en heldere hemel circa 100–120 “vallende sterren” per uur te zien. De Maan is voor ongeveer 80% verlicht en kan flink storen dit jaar; de zwakkere meteoren zullen hierdoor niet zichtbaar zijn. De Maan gaat om 3:32 uur onder, waarna deze minder zal storen. Rond 8:00 uur gaat het schemeren en om 8:41 uur komt de Zon op.

App Store       Google Play                

Kaartje

Een meteoor Over het algemeen zijn de de meteoren van een zwerm niet alleen op de dag van het maximum zichtbaar, maar de Geminiden zijn bijzonder scherp gepiekt, en de zwerm duurt niet veel langer dan 21 uur. Een dag voor of na het maximum is nog slechts 21% van het piekaantal meteoren per uur te zien. De snelheden van de meteoren van de Geminiden zijn gemiddeld: zo'n 35 km/s, dat is circa 124.560 km/uur! Meteoren waarnemen kan zonder speciale instrumenten. Wanneer het helder is, volstaat het blote oog. Een ligstoel en voldoende kleding zorgen voor (extra) comfort (zie Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen).

Tabel: de meteorenzwerm Geminiden in de nacht van het maximum:

DatumTijdΔtRadiantMeteoren per uurZonMaan
richtinghoogtezwermtotaalhoogtehoogtefase
13/1219:00 -10uNO 12° 2 3 -21° 39° 76%
13/1220:00 -9uONO 20° 4 5 -31° 43° 76%
13/1221:00 -8uONO 28° 9 10 -40° 43° 76%
13/1222:00 -7uO 37° 16 17 -48° 41° 77%
13/1223:00 -6uO 46° 24 25 -55° 36° 77%
14/1200:00 -5uOZO 55° 30 32 -60° 29° 77%
14/1201:00 -4uZO 64° 36 38 -60° 21° 78%
14/1202:00 -3uZZO 69° 39 41 -56° 13° 78%
14/1203:00 -2uZZW 70° 39 42 -49° 78%
14/1204:00 -1uZW 65° 97 111 -41° -4° 79%
14/1205:00 0uWZW 58° 90 104 -32° -12° 79%
14/1206:00 1uW 49° 78 93 -23° -19° 79%
14/1207:00 2uW 40° 44 54 -14° -25° 80%
14/1208:00 3uWNW 30° 9 10 -5° -28° 80%
Heldere meteoren

Tabel: de meteorenzwerm Geminiden in de nachten rond het maximum:

DatumBesteΔtRadiantMeteoren per uurZonMaan
tijdrichtinghoogtezwermtotaalhoogtehoogtefase
12/12 5:30 -48uWZW 54° 4 19 -27° -34° 61%
13/12 4:30 -25uZW 62° 15 29 -36° -18° 71%
14/12 4:00 -1uZW 65° 97 111 -41° -4° 79%
15/12 5:00 24uWZW 57° 15 29 -32° -2° 86%
16/12 6:00 49uW 48° 3 18 -23° -1° 92%


Tabel: de meteorenzwerm Geminiden in andere jaren:

JaarDatumBesteΔtRadiantMeteoren per uurZonMaan
tijdrichtinghoogtezwermtotaalhoogtehoogtefase
201814/12 4:30 -6uWZW 62° 70 85 -36° -47° 37%
201915/12 1:00 8uZO 64° 20 21 -60° 51° 91%
202014/12 2:00 3uZZO 69° 96 108 -56° -52° 1%
202114/12 4:00 -1uZW 65° 97 111 -41° -4° 79%
202214/12 4:30 -7uWZW 62° 28 31 -36° 53° 71%
202315/12 1:30 8uZO 67° 58 67 -59° -62° 6%
202414/12 2:00 2uZZO 69° 32 34 -56° 48° 97%


Aantallen meteoren vannacht aan de hemel:


Grafiek: Meteoren vannacht
Aantallen meteoren per uur: sporadisch, zwermen, totaal.


De Geminiden zijn de een na grootste meteorenzwerm aan onze hemel. Ze zijn bijzonder doordat het moederobject geen komeet is maar de planetoïde (en mogelijk uitgedoofde komeet) Phaethon. Een andere bijzonderheid is dat de Geminiden pas in 1862 voor het eerst werden gezien, en sinds die tijd in hevigheid zijn toegenomen. De verwachting is dat het aantal meteoren in de komende eeuw af zal gaan nemen, totdat de zwerm niet meer zichtbaar is.

Meteoren worden in de volksmond ook wel vallende sterren genoemd. In werkelijkheid gaat het niet om sterren die vallen, maar om minuscule stukjes steen en gruis die onder hoge snelheden de aardatmosfeer binnenkomen en op ongeveer 80–120 km hoogte verdampen. Het lichtflitsje dat we zien is met name de lucht om het steentje heen die aan het gloeien gebracht wordt. Een meteorenzwerm is een verzameling van meteoren die rond dezelfde tijd en in hetzelfde gebied aan de hemel zichtbaar zijn. De meteoren lijken uit één punt aan de hemel te komen, dat we de radiant noemen. Deze beweging wordt veroorzaakt door zowel de beweging van de meteoren zelf als door de baansnelheid van de Aarde. Zie ook Meteoren vannacht aan de hemel, de pagina jaarlijkse meteoorzwermen voor informatie over andere zwermen, de uitleg bij de jaarlijkse meteoorzwermen voor meer informatie over deze tabel en de pagina's Wat zijn vallende sterren? en Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen.


Grafiek met de maximale meteorenactiviteit voor iedere nacht in 2021
Grafiek van de maximale meteorenactiviteit per nacht (HRmax) in Nederland en België, voor heel 2021. De zwarte streepjeslijn toont de diffuse achtergrond, de gekleurde curves stellen de verschillende zwemen voor en de zwarte doorgetrokken lijn geeft het maximale totale aantal meteoren per uur, voor iedere nacht. De verticale gekleurde stippellijnen tonen de data van de maxima van de grootste zwermen, met de eerste letter van de naam bovenin. De ruwweg maandelijkse dippen worden veroorzaakt door de Volle Maan. Kijk op de pagina Jaarlijkse meteorenzwermen in 2021 voor andere meteorenzwermen in dit jaar.


<< Monocerotiden 2021   —   σ-Hydriden 2021 >>



App Store       Google Play                

Maan bij Venus   –   Google Play SterHemel  app  MijnHemel App Store   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Meteoorzwermen   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Op / onder   –   Zon / Maan   –   Maanfasen   –   Sterrenbeelden   –   Deepsky     Naar de hoofdpagina Contact HemelApps FAQ Google Play App Store YouTube Google agenda Facebook Twitter


Copyright © 2004–2023   Marc van der Sluys, hemel.waarnemen.com  –  De sterrenhemel voor Nederland en België  —  gewijzigd: 27/05/2023  —  bronvermelding