Begin van de winter – – Hemel vannacht – Weer – Meteoorzwermen – Astrokalender – Hemelkaart – Op / onder – Zon / Maan – Maanfasen – Sterrenbeelden – Deepsky
De meteorenzwerm Cygniden bereikt op donderdag 18 augustus 2011, rond 18 uur, zijn maximum. De meteoren van de Cygniden zijn traag, hebben korte sporen en exploderen vaak. Zelfs wanneer de radiant in het zenit zou staan, zouden er van deze zwerm naar verwachting gemiddeld slechts zo'n 2 meteoren per uur vallen. De radiant van de zwerm staat rond 23:00 uur in het hoogste punt aan de hemel, op 83° boven de horizon. Het beste moment om Cygniden waar te nemen is op 19 augustus rond 0:00 uur (zie het kaartje). De radiant van de zwerm staat dan ongeveer 79° boven de horizon, in het noordwesten. Er is dan bij ons ieder uur niet meer dan één meteoor zichtbaar van deze zwerm. Samen met meteoren van andere zwermen, en sporadische meteoren, zijn er bij donkere, heldere hemel in totaal circa 2–6 “vallende sterren” per uur te zien. De Maan is voor ongeveer 75% verlicht en kan dit jaar flink storen; de zwakkere meteoren zullen hierdoor niet zichtbaar zijn. Rond 5:45 uur gaat het schemeren en om 6:29 uur komt de Zon op. Over het algemeen zijn de de meteoren van een zwerm niet alleen op de dag van het maximum zichtbaar. Zo is gedurende circa 9 dagen rondom het maximum meer dan 50% van het maximale aantal meteoren van de Cygniden te zien. Probeer dus ook enkele nachten voor en na het maximum meteoren waar te nemen. Iedere dag verder weg van het maximum zijn er echter wel ongeveer 20% minder meteoren per uur te zien. De snelheden van de meteoren van de Cygniden zijn vrij laag: zo'n 23 km/s, dat is circa 83.880 km/uur! Meteoren waarnemen kan zonder speciale instrumenten. Het blote oog, een heldere hemel, een ligstoel, warme kleren en wat geduld zijn de belangrijkste benodigdheden (zie Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen). Op een donkere locatie zijn meer “vallende sterren” zichtbaar. Grafiek: aantallen meteoren vannacht aan de hemel
Meteoren worden in de volksmond ook wel vallende sterren genoemd. In werkelijkheid gaat het niet om sterren die vallen, maar om minuscule stukjes steen en gruis die onder hoge snelheden de aardatmosfeer binnenkomen en op ongeveer 80–120 km hoogte verdampen. Het lichtflitsje dat we zien is met name de lucht om het steentje heen die aan het gloeien gebracht wordt. Een meteorenzwerm is een verzameling van meteoren die rond dezelfde tijd en in hetzelfde gebied aan de hemel zichtbaar zijn. De meteoren lijken uit één punt aan de hemel te komen, dat we de radiant noemen. Deze beweging wordt veroorzaakt door zowel de beweging van de meteoren zelf als door de baansnelheid van de Aarde. Zie ook Meteoren vannacht aan de hemel, de pagina jaarlijkse meteoorzwermen voor informatie over andere zwermen, de uitleg bij de jaarlijkse meteoorzwermen voor meer informatie over deze tabel en de pagina's Wat zijn vallende sterren? en Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen.
Grafiek: meteorenactiviteit dit jaar
Grafiek van de maximale meteorenactiviteit per nacht (HRmax) in Nederland en België, voor heel 2011. De zwarte streepjeslijn toont de diffuse achtergrond, de gekleurde curves stellen de verschillende zwemen voor en de zwarte doorgetrokken lijn geeft het maximale totale aantal meteoren per uur, voor iedere nacht. De verticale gekleurde stippellijnen tonen de data van de maxima van de grootste zwermen, met de eerste letter van de naam bovenin. De ruwweg maandelijkse dippen worden veroorzaakt door de Volle Maan. Kijk op de pagina Jaarlijkse meteorenzwermen in 2011 voor andere meteorenzwermen in dit jaar. << Perseïden 2011 — ι-Aquariden noord 2011 >>
|
Begin van de winter – – Hemel vannacht – Weer – Meteoorzwermen – Astrokalender – Hemelkaart – Op / onder – Zon / Maan – Maanfasen – Sterrenbeelden – Deepsky