Astrokalender voor april 2021 - hemel.waarnemen.com

donderdag 1 april

De april-editie van ZENIT is uit. Lees in dit magazine alles over sterrenkunde, ruimteonderzoek, weer en klimaat. Met iedere maand actuele sterrenhemelinformatie en ontwikkelingen uit de wetenschap beschreven door bekende onderzoekers. De redactie zit bovenop het nieuws en de actualiteiten en plaatst deze in een breder verband. Speciaal voor bezoekers van hemel.waarnemen.com is er nu een mooie aanbieding: Neem nu een proefabonnement en ontvang Zenit een half jaar (6 nummers) voor slechts €29,95. Het proefabonnement loopt automatisch af. Klik voor meer informatie.

Dit is een goed moment in het jaar om het sterrenstelsel NGC4657 waar te nemen. Het sterrenstelsel staat in het sterrenbeeld Jachthonden en zijn schijnbare afmeting bedraagt 1,2’. De opkomst van dit object is om 16:11 uur, de ondergang om 11:24 uur en het bereikt zijn grootste hoogte om 01:49 uur, op 70° boven de horizon. Bij het waarnemen van een zwak en contrastarm object als dit sterrenstelsel is een behoorlijke telescoop nodig om iets te kunnen zien. Foto: DSS.

vrijdag 2 april

03:15: Kaartje

De Maan staat 4,2° ten noorden van Antares, de helderste ster van het sterrenbeeld Schorpioen (+1,0m). De dichtste nadering gebeurt om 00:52, bij ons 8° onder de horizon. De samenstand is te zien rond 3:15 uur. Het tweetal staat dan zo'n 7° boven de zuidzuidoostelijke horizon, 4,3° van elkaar vandaan. De Maan is voor 76% verlicht. Voor de zichtbaarheid en andere gegevens van de Maan, zie de pagina Vannacht aan de hemel.

zondag 4 april

06:12: Alle manen west van Jupiter

Van 6:12 tot 6:32 uur staan alle Galileïsche manen ten westen van Jupiter. Vanaf Jupiter gezien zijn dat Io, Callisto, Europa en Ganymedes. Jupiter staat boven de oostzuidoostelijke horizon, op een hoogte van 5°, en goed zicht op de horizon is nodig om dit te kunnen zien. De Zon staat 7° onder de horizon, in de schemering. Voor het waarnemen van de manen van Jupiter is een verrekijker op statief al genoeg. Zie ook het slingerdiagram voor de manen van Jupiter.

12:02:

De Maan is in de fase van Laatste Kwartier. De linker helft van de Maan is nu verlicht en de Maan is vooral in de late nacht en vroege ochtend zichtbaar. Om de Maan te zien door een verrekijker of telescoop is de tijd rond (en met name na) Laatste Kwartier zeer geschikt. Op de grens tussen het verlichte en het donkere deel van de Maan gaat de Zon net onder. De bergen en kraterranden werpen hierdoor lange schaduwen, wat een extra diepte-effect veroorzaakt, en de Maan is daarmee, bekeken door een verrekijker of telescoop, duidelijk meer dan een gladde schijf. Zie ook de maandelijkse maanfasekalender.

14:14: Metis in oppositie

De planetoïde 9 Metis is in oppositie. De planetoïde, die in het sterrenbeeld Maagd staat, heeft tijdens de oppositie een schijnbare magnitude van slechts +9,5m en kan alleen met een behoorlijke telescoop worden waargenomen. Metis bereikt een maximale hoogte boven de horizon van circa 39°. Dit gebeurt rond 01:57 uur, en geldt strikt genomen voor een waarnemer in Utrecht. Klik op het kaartje hiernaast voor een grotere kaart, met de positie van de planetoïde en sterren tot magnitude +10,5m. Kijk op deze detailpagina voor meer informatie over de oppositie van Metis. Zie de pagina Planetoïden in 2021 voor meer gegevens van planetoïden.

maandag 5 april

16:00: Kaartje

Het maximum van de meteorenzwerm κ-Serpentiden vindt vandaag plaats. Zelfs wanneer de radiant in het zenit zou staan, zouden er van deze zwerm naar verwachting gemiddeld slechts zo'n 4 meteoren per uur vallen. Rond 4:00 uur staat de radiant van de zwerm in het hoogste punt (op 55°) aan de hemel. In onze streken zijn naar schatting circa 2 meteoren per uur te zien van deze zwerm. Samen met meteoren van andere zwermen, en sporadische meteoren, zijn er bij donkere, heldere hemel in totaal circa 7–14 meteoren per uur zichtbaar. De Maan komt om 4:58 uur op, is voor ongeveer 45% verlicht en kan eventueel storen. Rond 6:30 uur gaat het schemeren en om 7:05 uur komt de Zon op. De piek van deze zwerm is relatief laag en de lengte van het maximum is met 3,0 dagen vrij kort, waardoor er ook in totaal maar weinig meteoren te zien zijn. Zie de detailpagina κ-Serpentiden 2021 voor meer informatie over deze meteoren.

dinsdag 6 april

06:45: Kaartje

De Maan staat 4,5° ten zuidoosten van Saturnus (+0,9m), in het sterrenbeeld Steenbok. De dichtste nadering vindt plaats om 14:36 op 6° onder de horizon en bovendien bij daglicht. De samenstand is alleen met veel moeite zichtbaar rond 6:45 uur. De twee objecten staan dan zo'n 9° boven de zuidoostelijke horizon, 5,5° van elkaar vandaan. De Zon staat slechts 3° onder de horizon. De Maan is voor 31% verlicht. De pagina Vannacht aan de hemel toont wanneer de Maan en planeten te zien zijn.

woensdag 7 april

06:45: Kaartje

De Maan staat 4,8° ten zuidoosten van Jupiter (-1,7m), in het sterrenbeeld Steenbok. De dichtste nadering gebeurt om 14:29, in onze streken op een hoogte van 4°, maar bij daglicht. De samenstand is met veel moeite te zien rond 6:45 uur. De twee objecten staan dan boven de zuidoostelijke horizon, op een hoogte van ongeveer 7°, 5,7° van elkaar verwijderd. De Zon staat slechts 3° onder de horizon. De Maan is voor 22% verlicht. De pagina Vannacht aan de hemel toont wanneer de Maan en planeten te zien zijn.

vrijdag 9 april

De maand april is zeer geschikt om de bolhoop M53 te zien. M53 is te vinden in het sterrenbeeld Haar van Berenice, heeft een magnitude van 7,7m en zijn schijnbare afmeting bedraagt 12,6’. Het object komt om 18:04 uur op, gaat om 09:25 uur onder en staat om 01:47 uur in het hoogste punt aan de hemel, op 56° boven de horizon. Voor het waarnemen van een relatief helder en scherp deepsky-object als deze bolhoop is een verrekijker (op een statief) al voldoende, al geeft een (kleine) telescoop meer details weer. Gegevens van ruim 1200 andere deepsky-objecten zijn te vinden via de pagina Gegevens van sterrenbeelden. Foto: DSS.

07:01: Laatste maansikkel

Als het weer meewerkt is vanochtend, voor de volgende Nieuwe Maan, de laatste keer dat we de dunne maansikkel kunnen waarnemen. Het is 2,8 dagen voor Nieuwe Maan; de Maan is voor 8,1% verlicht en afnemend. De maansikkel heeft een breedte aan de hemel van 2,4’ en is kort voor zonsopkomst, dus tegen het einde van de nacht, met moeite te zien. Bijgaand kaartje toont de Maan om 06:56 uur in het sterrenbeeld Waterman, op een hoogte van slechts 1,4° boven de horizon, in het oostzuidoosten. Op dit moment staat de Maan 3,1° hoger aan de hemel dan de Zon. De Maan komt 0,2 uur voor de Zon op, om 06:41. De schijnbare afstand tussen Zon en Maan is nu 32,9°. Een waarneemplaats met vrije blik op de horizon is aan te raden. Een eenvoudige verrekijker kan helpen om de dunne sikkel gemakkelijker te zien. Anders dan de laatste maansikkel is het waarnemen van de eerste, jonge maansikkel belangrijk voor een verschillende kalenders, om het begin van een nieuwe maand aan te duiden. De laatste smalle maansikkel aan de hemel ziet er vooral erg fraai uit. Meer verschijningen en uitleg zijn te vinden op de pagina Eerste en laatste maansikkels. De applet Verschijnselen van de Maan geeft meer informatie over de Maan.

zaterdag 10 april

05:50: Alle manen west van Jupiter

Van 5:50 tot 6:17 uur nemen we alle grote Jupitermanen ten westen van de planeetschijf waar. In toenemende afstand van de planeet staan Io, Europa, Ganymedes en Callisto. Jupiter staat boven de oostzuidoostelijke horizon, op een hoogte van 5°, dus kies een waarneemplaats met een vrije blik op de horizon. De Zon staat 8° onder de horizon, in de schemering. Om de Galileïsche manen van Jupiter te bekijken is een stabiele verrekijker voldoende.

maandag 12 april

04:31:

Het is Nieuwe Maan. Vanaf de Aarde gezien staat de Maan in dezelfde richting als de Zon, zodat de verre kant van de Maan wordt verlicht en de donkere kant van de Maan naar de Aarde gekeerd is. Daarnaast staat de Nieuwe Maan alleen bij daglicht boven de horizon. Vanwege deze twee oorzaken kunnen we de Maan op dit moment niet waarnemen. Doordat de Maan zowel minimaal verlicht is, als 's nachts onder de horizon staat, zijn de dagen rond Nieuwe Maan een goed moment om deepsky-objecten waar te nemen. De Maan beweegt 4,7° ten zuiden langs de Zon, en er vindt bij ons geen eclips plaats.

dinsdag 13 april

21:08: Eerste maansikkel

Als het weer meewerkt is het vanavond, sinds de laatste Nieuwe Maan, de eerste keer dat we de dunne maansikkel kunnen waarnemen. Het is 1,7 dagen na Nieuwe Maan; de Maan is voor 2,6% verlicht en wassend. De schijnbare breedte van de maansikkel bedraagt slechts 0,8’ en hij is kort na zonsondergang zichtbaar. Bijgaand kaartje toont de Maan om 21:10 uur in het sterrenbeeld Ram, op slechts 7,1° boven de westnoordwestelijke horizon. Op dit moment staat de Maan 14,0° hoger aan de hemel dan de Zon. De Maan gaat om 22:07 onder, 1,5 uur na de Zon. De afstand aan de hemel tussen Zon en Maan bedraagt 18,7°. Een waarneemplaats met goed zicht op de horizon is aan te bevelen. Een eenvoudige verrekijker kan van pas komen om de Maan te vinden. In verschillende kalenders begint een maand bij de eerste verschijning van de dunne maansikkel na Nieuwe Maan; ons woord maand komt dan ook van Maan. Daarnaast is een smalle maansikkel een mooi gezicht. De pagina Eerste en laatste maansikkels geeft alle verschijningen en meer uitleg.

woensdag 14 april

De maand april is zeer geschikt om het sterrenstelsel M51, ook bekend als de Draaikolknevel, te zien. M51 staat in het sterrenbeeld Jachthonden, heeft een magnitude van 8,4m en zijn schijnbare afmeting bedraagt 11,0’. Dit is een circumpolair object en staat om 01:44 uur aan het hoogste punt, op een hoogte van 85°, dus vrijwel in het zenit. Om detail te kunnen zien in een zwakker en contrastarm hemellichaam als dit sterrenstelsel is een redelijke telescoop nodig. Foto: DSS.

19:46: Maan in het apogeum

De Maan staat in het apogeum; het punt van zijn baan om de Aarde dat het verst van de Aarde ligt. De afstand tot de Maan bedraagt op dit moment 406119 km. Door de grotere afstand lijkt de Maan nu kleiner aan de hemel te staan dan gemiddeld: 29’25,4”. De Maan is op dit moment wassend, voor 7% verlicht en is aan het begin van de avond te zien, kort na zonsondergang. Het kaartje toont de Maan om 21:12 uur in het sterrenbeeld Stier, op een hoogte van 17° boven de horizon, in het westen. Zie de applet Verschijnselen van de Maan voor meer gegevens.

donderdag 15 april

22:43: De Maan bedekt ω 2 Tauri

De ster ω 2 Tauri, een ster van magnitude +4,9 in het sterrenbeeld Stier, wordt bedekt door de Maan. De ster verdwijnt om 22:43 achter de onverlichte maanrand en komt om 22:59 uur weer tevoorschijn aan de dunne verlichte kant van de Maan. Een waarnemer in Utrecht ziet de Maan aan het begin op een hoogte van 13° staan, aan het einde van de bedekking op 10°. Het gaat hier om een rakende bedekking; in het noorden van de Benelux is geen bedekking zichtbaar. De Maan is voor 12% verlicht. Deze tabel toont de details van de bedekking voor een aantal plaatsen in Nederland en België.

23:15: Kaartje

De Maan staat 4,5° ten noorden van Aldebaran, de helderste ster van het sterrenbeeld Stier (+0,9m). De dichtste nadering gebeurt om 04:54, voor een waarnemer in onze streken onder de horizon. Bekijk de samenstand op 15 april rond 23:15 uur. De twee objecten staan dan zo'n 8° boven de westnoordwestelijke horizon, 5,7° van elkaar vandaan. De Maan is voor 12% verlicht. Voor de zichtbaarheid van Maan en deepsky-objecten, zie Vannacht aan de hemel.

vrijdag 16 april

De maand april is zeer geschikt om het sterrenstelsel M83 waar te nemen. Het sterrenstelsel is te vinden in het sterrenbeeld Waterslang, heeft een magnitude van 7,6m en een schijnbare afmeting van 11,2’. Het object komt om 22:50 uur op, gaat om 04:33 uur onder en staat om 01:43 uur in het hoogste punt aan de hemel, op slechts 8° boven de horizon. Een waarneemplaats met ongehinderde blik op de zuidelijke horizon is hierdoor een vereiste om M83 goed te kunnen zien. Om een relatief helder, maar vaag hemellichaam als dit sterrenstelsel te kunnen zien is een verrekijker op statief weliswaar voldoende, maar een telescoop is nodig om details weer te geven. Foto: DSS.

zaterdag 17 april

April is een goede maand om de bolhoop M3 op te zoeken. M3 is te vinden in het sterrenbeeld Jachthonden, heeft een magnitude van 6,4m en zijn schijnbare afmeting bedraagt 16,2’. De opkomst van dit object is om 16:46 uur, de ondergang om 10:39 uur en het bereikt zijn grootste hoogte om 01:44 uur, op 66° boven de horizon. Voor het waarnemen van deepsky-objecten is de precieze datum minder belangrijk dan een donkere, liefst maanloze, hemel. Om een donker moment zonder Maan te vinden kunnen de schemerdiagrammen in het hoofdstuk De Zon van pas komen. Voor het waarnemen van een relatief helder en scherp deepsky-object als deze bolhoop is een verrekijker (op een statief) al voldoende, al geeft een (kleine) telescoop meer details weer. Zie voor andere mooie en opvallende deepsky-objecten de pagina Deepsky-objecten per maand. Foto: DSS.

21:15: Kaartje

De Maan staat 44' ten zuidwesten van Mars (+1,6m), in het sterrenbeeld Stier. De dichtste nadering vindt om 13:29 plaats, bij ons op een hoogte van 36°, maar bij daglicht. Bekijk de samenstand rond 21:15 uur. Het tweetal staat dan in het westzuidwesten, op een hoogte van ongeveer 42°, op een onderlinge afstand van 2,9°. De Maan is voor 27% verlicht. De pagina Vannacht aan de hemel toont wanneer de Maan en planeten te zien zijn.

zondag 18 april

05:00: Kaartje

De meteorenzwerm α-Virginiden bereikt zijn maximum. Wanneer de radiant in het zenit zou staan, zouden er van deze zwerm naar verwachting gemiddeld zo'n 5 meteoren per uur vallen. De radiant van de zwerm staat rond 1:00 uur in het hoogste punt aan de hemel, op 36° boven de horizon. Het beste moment om α-Virginiden waar te nemen is op 18 april rond 2:45 uur (zie het kaartje). De radiant van de zwerm staat dan ongeveer 31° boven de horizon, in het zuidzuidwesten. Er is dan bij ons ieder uur niet meer dan één meteoor zichtbaar van deze zwerm. In totaal zijn er, door meteoren van andere zwermen en sporadische meteoren, bij donkere en heldere hemel circa 6–13 meteoren per uur zichtbaar. De Maan is voor ongeveer 30% verlicht, maar gaat om 2:34 uur onder. Rond 6:00 uur gaat het schemeren en om 6:36 uur komt de Zon op. De piek van deze zwerm is relatief laag, maar de duur van het maximum is met 9 dagen vrij lang, zodat in totaal toch nog een redelijk aantal meteoren te zien is. Zie de pagina α-Virginiden 2021 voor meer details voor deze zwerm. Zie ook Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen.

maandag 19 april

03:50: Mercurius is in bovenconjunctie en beweegt achter de Zon langs. De binnenplaneet is nu onzichtbaar, doordat deze zich te dicht bij de Zon bevindt. In deze positie staan Mercurius, de Zon en de Aarde op één lijn. De planeet beweegt vanaf de Aarde gezien niet exact achter de Zon langs, maar 0,6° ten zuiden ervan, en wordt niet bedekt door de Zon. In bovenconjunctie staat een binnenplaneet op maximale afstand (1,331 AE, ofwel 199,0 miljoen km) van de Aarde en heeft een minimale schijnbare diameter (5,1”). Voor de conjunctie bevond Mercurius zich aan de ochtendhemel, erna staat de planeet aan de avondhemel.

21:15: Kaartje

De Maan staat 3,6° ten zuiden van Pollux, de helderste ster van het sterrenbeeld Tweelingen (+1,1m). De dichtste nadering gebeurt om 19:45, bij ons op 64° hoogte, maar bij daglicht. Bekijk de samenstand rond 21:15 uur. De twee objecten staan dan boven de zuidwestelijke horizon, op een hoogte van ongeveer 58°, 3,7° van elkaar vandaan. De Zon staat slechts 5° onder de horizon. De Maan is voor 45% verlicht. Voor de zichtbaarheid en andere gegevens van de Maan, zie de pagina Vannacht aan de hemel.

21:27:

De Maan bedekt κ Geminorum, een ster met een helderheid van +3,6m in het sterrenbeeld Tweelingen. Vanuit Utrecht is alleen het einde van de bedekking zichtbaar; om 21:27 komt de ster van achter de verlichte maanrand tevoorschijn, 55° boven de horizon. De Maan is voor 45% verlicht. Zie deze tabel voor details van de bedekking voor een aantal locaties in Nederland en België.

dinsdag 20 april

08:59:

De Maan is in de fase van Eerste Kwartier. De rechter helft van de Maan is nu verlicht en de Maan is vooral in de avond en vroege nacht zichtbaar. Om de Maan waar te nemen door een verrekijker of telescoop is de tijd rond (en met name voor) Eerste Kwartier zeer geschikt. Op de grens tussen het verlichte en het donkere deel van de Maan komt de Zon net op. Hierdoor werpen bergen en kraterranden lange schaduwen, wat een extra diepte-effect veroorzaakt, en het maanoppervlak krijgt daarmee, bekeken door een kijker, een duidelijk driedimensionaal karakter.

donderdag 22 april

04:15: Kaartje

De Maan staat 4,0° ten noorden van Regulus, de helderste ster van het sterrenbeeld Leeuw (+1,4m). De dichtste nadering vindt om 13:14 plaats, bij ons onder de horizon en bovendien bij daglicht. De samenstand is te zien rond 4:15 uur, of op 22 april rond 21:30 uur. Het tweetal staat in het eerste geval in het westnoordwesten, op een hoogte van ongeveer 6°, op een onderlinge afstand van 7,5°. In het tweede geval staan de twee hemellichamen op circa 51° boven de zuidelijke horizon, zo'n 5,6° van elkaar vandaan. De Maan is voor ongeveer 73% verlicht. De pagina Vannacht aan de hemel toont wanneer de Maan en deepsky-objecten te zien zijn.

17:00: Kaartje

Het maximum van de meteorenzwerm Lyriden vindt vandaag plaats. De meteoren van de Lyriden zijn snel en helder en vertonen soms vuurbollen. Wanneer de radiant in het zenit zou staan, zouden er van deze zwerm naar verwachting gemiddeld zo'n 13 meteoren per uur vallen. Rond 6:00 uur staat de radiant van de zwerm in het hoogste punt (op 71°) aan de hemel. Het beste moment om Lyriden waar te nemen is op 22 april rond 4:30 uur (zie het kaartje). De radiant staat op dat moment zo'n 66° boven de horizon, in het zuidoosten. Doordat de omstandigheden niet ideaal zijn, zijn er bij ons dan ieder uur naar schatting slechts ongeveer 1–3 meteoren van deze zwerm zichtbaar. In totaal zijn er, door meteoren van andere zwermen en sporadische meteoren, bij donkere en heldere hemel circa 2–6 meteoren per uur zichtbaar. De Maan is voor ongeveer 70% verlicht en kan flink storen dit jaar; de zwakkere meteoren zullen hierdoor niet zichtbaar zijn. De Maan gaat om 5:10 uur onder, waarna deze minder zal storen. Rond 5:45 uur gaat het schemeren en om 6:27 uur komt de Zon op. De piek van deze zwerm is relatief hoog, maar de lengte van het maximum is met 2,8 dagen vrij kort, waardoor het totaal aantal meteoren in deze zwerm toch niet al te groot is. Meteoren waarnemen kan zonder speciale instrumenten. Wanneer het helder is volstaat het blote oog, terwijl een ligstoel en warme kleding voor extra comfort kunnen zorgen.Zie de pagina Lyriden 2021 voor meer details voor deze zwerm. Zie ook Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen.

22:47: De Maan bedekt 46 Leonis

De ster 46 Leonis (ES Leonis), een ster met een helderheid van +5,4m in het sterrenbeeld Leeuw, wordt bedekt door de Maan. Om 22:47 uur verdwijnt de ster achter de onverlichte rand van de Maan en om 23:57 komt deze weer tevoorschijn, nu aan de verlichte maanrand. Bij het begin van de bedekking staat de Maan te Utrecht 51° boven de horizon, bij het einde 46°. De Maan is voor 76% verlicht. Zie deze tabel voor details van de bedekking voor een aantal locaties in Nederland en België.

zaterdag 24 april

05:24: Alle manen west van Jupiter

Van 5:24 tot 5:45 uur staan alle Galileïsche manen ten westen van Jupiter. In toenemende afstand van de planeet staan Europa, Io, Ganymedes en Callisto. Jupiter staat op een hoogte van 8° boven de oostzuidoostelijke horizon. Een waarneemplaats met een vrije blik op de horizon is hierdoor noodzakelijk. De Zon staat 7° onder de horizon en het schemert. Voor het waarnemen van de manen van Jupiter is een stabiele verrekijker voldoende.

21:15: Kaartje

Mercurius staat 1,2° ten noordwesten van Venus (-3,4m), in het sterrenbeeld Ram. De dichtste nadering vindt om 19:14 plaats, bij ons op 21° hoogte, maar bij daglicht. De samenstand is met veel moeite te zien op 24 april rond 21:15 uur, of op 25 april rond 21:15 uur. Het tweetal staat in het eerste geval zo'n 2° boven de westnoordwestelijke horizon, op een afstand van 1,4° van elkaar. In het andere geval is de samenstand te zien boven de westnoordwestelijke horizon, op een hoogte van circa 3°, 1,2° van elkaar verwijderd. Kies een waarneemplaats met vrije blik op de horizon. De Zon staat slechts 4° onder de horizon. Mercurius heeft op dit moment een helderheid van -1,5m. De pagina Vannacht aan de hemel toont wanneer planeten te zien zijn.

maandag 26 april

05:15: Kaartje

De Maan staat 5,0° ten noorden van Spica, de helderste ster van het sterrenbeeld Maagd (+1,0m). De dichtste nadering gebeurt om 09:14, voor een waarnemer in onze streken onder de horizon en bovendien bij daglicht. Bekijk de samenstand rond 5:15 uur. De twee objecten staan dan in het westzuidwesten, op een hoogte van ongeveer 7°, op een afstand van 5,7° van elkaar. De Maan is voor 98% verlicht.

dinsdag 27 april

03:34: Mercurius staat in het perihelium. De afstand van de planeet tot de Zon is op dit moment kleiner dan gemiddeld: 0,307AE, of zo'n 46,001 miljoen km. Vanaf Mercurius lijkt de Zon circa 3,3 maal zo groot als vanaf de Aarde. De planeet ontvangt door de geringere afstand tot de Zon ongeveer 10,7 maal meer licht en warmte dan de Aarde.

05:32:

Het is Volle Maan. De Maan staat vrijwel precies tegenover de Zon aan de hemel. We zien hierdoor de Maan vrijwel de hele nacht, en de verlichte kant van de Maan is naar de Aarde gekeerd. Hoewel de Maan als geheel op dit moment erg goed te zien is, zijn er weinig details op de Maan zichtbaar. Doordat het zonlicht op de Maan ongeveer uit de richting van de Aarde komt zijn er vanaf de Aarde geen schaduwen van kraters en bergen op de Maan te zien, wat ervoor zorgt dat er nauwelijks contrast is op het maanoppervlak. Daarnaast is de Volle Maan een stoorzender bij het waarnemen van zwakkere objecten aan de sterrenhemel. De Volle Maan staat op dit moment op circa 357616 km van de Aarde, waardoor deze ongeveer 7% groter en circa 13% helderder lijkt dan gemiddeld. Zie ook: Hoe ontstaan de fasen van de Maan? in de veelgestelde vragen.

17:22: Maan in het perigeum

De Maan staat in het perigeum; het punt van zijn baan om de Aarde dat het dichtst bij de Aarde ligt. De afstand tussen de Aarde en de Maan bedraagt 357378 km. De schijnbare diameter van de Maan is groter dan gemiddeld (33’26,2”), door de kleinere afstand. De Maan is op dit moment krimpend, voor 100% verlicht en hij is vrijwel de gehele nacht zichtbaar; 's avonds in het (zuid)oosten en tegen de ochtend in het westen of zuidwesten. Het kaartje toont de Maan om 01:32 uur in het sterrenbeeld Maagd, op een hoogte van 27° boven de horizon, in het zuiden. Zie de applet Verschijnselen van de Maan voor meer gegevens.

22:52: De Maan bedekt ν Librae

De ster ν Librae, een ster van magnitude +5,2 in het sterrenbeeld Weegschaal, wordt bedekt door de Maan. De ster wordt bedekt door de verlichte rand van de Maan om 22:52 uur. Om 23:52 uur wordt deze weer zichtbaar aan de zeer dunne onverlichte maanrand. De Maan staat bij de intrede 8° boven de horizon, bij de uittrede is dat 14°, voor een waarnemer in Utrecht. De Maan is voor 99% verlicht, wat het waarnemen van de bedekking erg lastig maakt. De details van de bedekking voor een aantal plaatsen in Nederland en België zijn te vinden in deze tabel.

donderdag 29 april

05:10: Io bij Europa

De Galileïsche maan Io staat 1,8” ten zuiden van Europa. Jupiter staat op een hoogte van 7° boven de horizon, in het oostzuidoosten. Een waarneemplaats met een vrije blik op de horizon is hierdoor noodzakelijk. De Zon staat 9° onder de horizon. Voor het waarnemen van de Galileïsche manen is een verrekijker op statief al voldoende. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie.

05:30: Kaartje

De Maan staat 3,8° ten noorden van Antares, de helderste ster van het sterrenbeeld Schorpioen (+1,0m). De dichtste nadering vindt om 10:29 plaats, bij ons onder de horizon en bovendien bij daglicht. De samenstand is te zien rond 5:30 uur. Het tweetal staat dan zo'n 10° boven de zuidzuidwestelijke horizon, op een afstand van 4,8° van elkaar. De Maan is voor 94% verlicht. Voor de zichtbaarheid van Maan en deepsky-objecten, zie Vannacht aan de hemel.

vrijdag 30 april

03:54:

De Maan bedekt θ Ophiuchi, een ster met een helderheid van +3,3m in het sterrenbeeld Slangendrager. Om 03:54 uur verdwijnt de ster achter de verlichte rand van de Maan en om 05:03 komt deze weer tevoorschijn, nu aan de dunne onverlichte maanrand. In Utrecht staat de Maan dan 12°, respectievelijk 12° boven de horizon. De Maan is voor 87% verlicht. Deze tabel toont de details van de bedekking voor een aantal plaatsen in Nederland en België.

04:38: Alle manen oost van Jupiter

Tussen 4:38 en 5:32 uur nemen we alle grote Jupitermanen ten oosten van de planeetschijf waar. Van binnen naar buiten: Ganymedes, Io, Europa en Callisto. Jupiter staat op een hoogte van 7° boven de oostzuidoostelijke horizon, dus kies een waarneemplaats met een vrije blik op de horizon. De Zon staat 9° onder de horizon.

21:53: Uranus is in conjunctie met de Zon en beweegt er vanaf de Aarde gezien achterlangs. De planeet is hierdoor op dit moment onzichtbaar. Uranus, de Zon en de Aarde staan nu op één lijn. De planeet wordt niet bedekt door de zonneschijf, maar beweegt er vanaf de Aarde gezien langs, 0,4° ten zuiden ervan. Dit is een moment waarop een buitenplaneet ver (20,8 AE, ofwel 3106 miljoen km) van de Aarde staat en een kleine schijnbare diameter heeft (3,4”).