Begin van de winter   –   SterHemel  app  MijnHemel   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Meer vragen over de Aarde   –   FAQ   –   De Aarde   –   Verschijnselen   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Maanfasekalender    

Waardoor voelen we niets van de rotatie van de Aarde? Als we hier in Nederland een draaisnelheid hebben van circa 1000 km/uur en rond de evenaar ruim 1600 km/uur, hoe komt het dan dat we daar niets van voelen? En waardoor groeien bijvoorbeeld bomen hier niet scheef? We voelen vrijwel niets van het feit dat de Aarde roteert: we worden niet van de planeet af geslingerd, we vallen niet om en bomen groeien niet scheef. De reden hiervoor is dat het effect van de zwaartekracht door de grote massa van de Aarde veel sterker is dan dat van de centrifugaalkracht als gevolg van haar rotatie. De valversnelling als gevolg van de zwaartekracht is gegeven door \begin{equation} a_{\mathrm{g}} = \frac{G M_{\mathrm{aarde}}}{R_{\mathrm{aarde}}}. \end{equation} Hierin is \(G\) de zwaartekrachtsconstante van Newton, en zijn \(M_{\mathrm{aarde}}\) en \(R_{\mathrm{aarde}}\) respectievelijk de massa en straal van de Aarde. Deze valversnelling bedraagt circa \(9,\!80\,m/s^2\) aan de evenaar, waar de Aarde iets uitstulpt, en ongeveer \(9,\!87\,m/s^2\) aan de polen, die iets dichter bij het centrum liggen. De versnelling die wordt veroorzaakt door de centrifugaalkracht wordt gegeven door \begin{equation} a_{\mathrm{c}} = \frac{v^2}{R_{\mathrm{aarde}}} \, \cos\varphi, \end{equation} waar \(v\) de rotatiesnelheid aan de evenaar is en \(\varphi\) de geografische breedtegraad. Deze versnelling is maximaal aan de evenaar en bedraagt daar ongeveer \(0,\!034\,m/s^2\), minder dan de variatie van de valversnelling over het aardoppervlak, en bijna 300 keer geringer dan de zwaartekracht. Het effect van de aardrotatie is dus te klein om te worden waargenomen, maar er kan wel degelijk worden gemeten dat een massa van een kilogram aan de evenaar circa 1% minder weegt dan aan de polen. Wat scheefgroeiende bomen betreft willen we weten wat de horizontale component is van vergelijking 2: \begin{equation} a_{\mathrm{c}} = \frac{v^2}{R_{\mathrm{aarde}}} \, \cos\varphi \, \sin\varphi. \end{equation} Deze is maximaal op een geografische breedte van 45°, en bedraagt daar de helft van de totale centrifugaalkracht op de evenaar. De hoek waaronder de effectieve zwaartekracht afwijkt van de lijn die door het centrum van de Aarde gaat is hierdoor circa 0,1°, dus ook dit effect is dermate gering dat het wegvalt ten opzichte van de hoeken waaronder de meeste bomen scheef groeien, en vermoedelijk ook ten opzichte van de nauwkeurigheid waarmee je de scheve hoek van een boomstam überhaupt kunt bepalen. Zie ook: Hoe snel draait de Aarde? Waardoor draait de Aarde? Kan de Aarde in de andere richting om haar as gaan draaien? De Aarde Vannacht aan de hemel: Maan, planeten en deepsky-objecten             Tweet     @hemel_waarnemen volgen

Begin van de winter   –   SterHemel  app  MijnHemel   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Meer vragen over de Aarde   –   FAQ   –   De Aarde   –   Verschijnselen   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Maanfasekalender