Begin van de winter   –   SterHemel  app  MijnHemel   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Meer vragen over de Aarde   –   FAQ   –   De Aarde   –   Verschijnselen   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Maanfasekalender    

Verschuiven de seizoenen door de precessie? Door de precessie van de aardas verschuiven de equinoxen en dus de seizoenen op met een periode van zo'n 26000 jaar. Betekent dit dat de lente iedere 72 jaar een dag vroeger begint en dus over 13000 jaar op het noordelijk halfrond kerst midden in de zomer plaatsvindt? Door de precessie verschuiven inderdaad de equinoxen, zonnewenden en dus seizoenen ten opzichte van de achtergrondsterren. Aangezien voor ons op Aarde de seizoenen belangrijker zijn dan de sterren, is onze Gregoriaanse kalender gebaseerd op de seizoenen, niet op de sterren. Een jaar is gedefinieerd als een volledige omloop van de Aarde om de Zon. Echter, in het heelal zijn geen unieke referentiepunten, en dus moeten die gespecificeerd worden. Een siderisch jaar is de tijd waarin de Aarde een volledige omloop voltooit en, vanaf de Zon gezien, weer dezelfde plaats tussen de sterren inneemt. Een siderisch jaar duurt circa 365,256 363 dagen (in het jaar 2000). Echter, door de precessie van de aardas verschuiven de equinoxen en solstitia (en daarmee de seizoenen). In het begin van de lente (lente-equinox) staat de Zon in het lentepunt. Een siderisch jaar later staat de Zon weer op dezelfde positie tussen de sterren, maar door de precessie is het lentepunt iets naar 'voren' geschoven ten opzichte van die sterren; de Zon is het lentepunt dus al voorbij. De tijdspanne tussen tweemaal de lente-equinox heet een tropisch jaar en is dus iets korter dan een siderisch jaar: een tropisch jaar duurt ongeveer 365,242 190 dagen (in 2000). Het verschil tussen een siderisch jaar en een tropisch jaar bedraagt dus zo'n 0,014 dagen, ruim 20 minuten. Dit verschil loopt in 70,6 jaar op tot een dag en in circa 25.770 jaar (een volledige precessieperiode) tot een jaar. Door de lengte van het tropische en niet het siderische jaar te gebruiken als basis voor de Gregoriaanse kalender wordt deze verschuiving van de seizoenen veel geringer. Om de lengte van het Gregoriaanse jaar af te stemmen op het tropische jaar wordt gebruik gemaakt van schrikkeldagen. De Gregoriaanse kalender kent 97 schrikkeldagen per 400 jaar, waardoor een Gregoriaans jaar gemiddeld 365 + 97/400 = 365,2425 dagen telt (voor de regels voor het invoegen van schrikkeldagen in de kalender, zie schrikkeljaar in de verklarende woordenlijst). Dit maakt een Gregoriaans jaar slechts 0,0003 dagen, ofwel 26,8s, langer dan een tropisch jaar. De seizoenen in de Gregoriaanse kalender verschuiven hierdoor slechts één dag in 3222 jaar, wat voorlopig voldoende nauwkeurig is (tussen 2001 en 2050 vindt de lente-equinox plaats op 19, 20 en 21 maart). De Gregoriaanse kalender is sinds 1582 langzaam de Juliaanse kalender gaan vervangen. In een Juliaans jaar is er iedere vier jaar een schrikkeljaar, zodat het jaar gemiddeld 365,25 dagen duurt. Een Juliaans jaar is hiermee 0,0078 dagen, ofwel 674,8 seconden, langer dan een tropisch jaar, wat een verschuiving in de seizoenen van één dag in 128 jaar veroorzaakt. In 1582 liep de Juliaanse kalender circa 10 dagen achter op de Gregoriaanse kalender; deze werden bij de invoering overgeslagen (op donderdag 4 oktober volgde vrijdag 15 oktober 1582). Die 10 dagen moeten in de loop van circa 10 x 128 = 1280 jaar opgebouwd zijn, zodat de Juliaanse kalender rond het jaar 300 gelijk liep. Dit is niet toevallig, doordat de Juliaanse kalender tijdens het Eerste Concilie van Nicea in 325 was gesynchroniseerd. Zie ook: Seizoenen 2001-2050 De Gregoriaanse kalender Wanneer begint de nieuwe Maan-maand? De Aarde Vannacht aan de hemel: Maan, planeten en deepsky-objecten             Tweet     @hemel_waarnemen volgen

Begin van de winter   –   SterHemel  app  MijnHemel   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Meer vragen over de Aarde   –   FAQ   –   De Aarde   –   Verschijnselen   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Maanfasekalender