Komeet 12P/Pons-Brooks   –   Google Play SterHemel  app  MijnHemel App Store   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Meer vragen over planeten   –   FAQ   –   De Planeten   –   Op/onder   –   Zon en Maan   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Maanfasekalender     Naar de hoofdpagina Contact HemelApps FAQ Google Play App Store YouTube Google agenda Facebook Twitter


Logo hemel.waarnemen.com

Hoe komt het dat planeten rond zijn?


Ik vroeg me af waardoor planeten eigenlijk rond zijn en ik kon geen reden bedenken. Dus vroeg ik me af of u mij het antwoord kunt geven.




Planeten en sterren zijn rond om twee redenen. Ten eerste waren rotsvormige planeten zoals de Aarde vloeibaar bij hun ontstaan. Dit heeft te maken met het feit dat de temperatuur erg hoog was bij de vorming van deze planeten, waardoor het gesteente gesmolten was. Toen de planeten afkoelden, stolde dat gesteente en werd het vast. Een grote rotsplaneet zoals de Aarde is echter nog niet helemaal afgekoeld en daardoor van binnen nog enigszins vloeibaar (wat duidelijk merkbaar is bij bijvoorbeeld vulkaanuitbarstingen). De reuzenplaneten, zoals Jupiter en Saturnus, zijn vanaf hun ontstaan gasvormig. Bij het ontstaan van het zonnestelsel waren alle planeten dus ofwel vloeibaar, ofwel gasvormig. In beide gevallen betekent dat dat de planeten gemakkelijk te vervormen waren.

De tweede reden waardoor planeten rond zijn, is dat hun bestaan wordt gedomineerd door de zwaartekracht. Dit komt door de grote massa van de planeten. We zeggen dat de zwaartekracht 'centraal werkt' en dus alles naar het midden trekt. Dat midden wordt bepaald door het zwaartepunt van het object waar we het over hebben, in dit geval een zich vormende planeet. De centraal gerichte zwaartekracht zorgt voor een bolvormige planeet.

De planetoïde Ida Het vloeibare gesteente of het gas van een jonge planeet kon dus vloeien zoals de zwaartekracht het wilde. Stel dat er op die vloeibare Aarde om een of andere reden een enorme berg van vloeibaar materiaal zou ontstaan. De zwaartekracht zou er uiteraard voor zorgen dat de vloeistof op de top van die berg naar beneden zou vloeien, want daar is die materie dichter bij het centrum van de Aarde. Hetzelfde zou nu nog gebeuren wanneer je zou proberen een 'berg van water' te maken; het water zou proberen zo dicht mogelijk bij het centrum van de Aarde te komen en zich dus verspreiden in een plas, veel lager en breder dan de oorspronkelijke berg. Als je met een enorme hand aan een kant aan Jupiter zou trekken, en op die manier een 'berg' zou creëren, zou die berg ook weer door de zwaartekracht terugvloeien.

Kleine rotsblokken, zoals planetoïden en de manen van Mars (overigens ook ingevangen planetoïden), zijn veel lichter dan de Aarde. Ook zij waren vloeibaar bij hun ontstaan, maar hadden niet voldoende zwaartekracht om mooi rond te worden. Deze objecten zijn dus met een onregelmatige vorm afgekoeld en gestold. Als voorbeeld zie je hiernaast een afbeelding van de planetoïde Ida.


Zie ook:
Vannacht aan de hemel: Maan, planeten en deepsky-objecten
De planeten
Opkomst en ondergang van de planeten
Posities en andere gegevens voor de planeten
Planeetverschijnselen
Tabellen met planeetgegevens

Jaarlijkse meteorenzwermen
Welke kometen zijn er op dit moment zichtbaar?
Gegevens van planetoïden


App Store       Google Play                

Komeet 12P/Pons-Brooks   –   Google Play SterHemel  app  MijnHemel App Store   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Meer vragen over planeten   –   FAQ   –   De Planeten   –   Op/onder   –   Zon en Maan   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Maanfasekalender     Naar de hoofdpagina Contact HemelApps FAQ Google Play App Store YouTube Google agenda Facebook Twitter


Copyright © 2004–2024   Marc van der Sluys, hemel.waarnemen.com  –  De sterrenhemel voor Nederland en België  —  gewijzigd: 22/03/2024  —  bronvermelding