SterHemel  app  MijnHemel   –   Hemel vannacht   –   Astrokalender   –   Weer   –   Op / onder   –   Hemelkaart   –   Zon en Maan   –   Maanfasekalender   –   Deepsky   –   ISS    

Historische samenstand tussen Jupiter en Saturnus op 21 december hemel.waarnemen.com P E R S B E R I C H T hemel.waarnemen.com en de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) Nijmegen, 13 december 2020 Historische samenstand tussen Jupiter en Saturnus op 21 december Op maandagavond 21 december staan de planeten Jupiter en Saturnus zó dicht bij elkaar dat ze nog nèt met het blote oog gescheiden kunnen worden. Volgens Marc van der Sluys van hemel.waarnemen.com is een dergelijke nauwe conjunctie, zoals de samenstand wordt genoemd, niet meer zichtbaar geweest sinds het jaar 1226. De dagen voor en na de dichtste nadering is te zien hoe de planeten elkaar naderen en weer uit elkaar bewegen. Waar de Aarde één jaar doet over een rondje om de Zon, duurt dat voor Jupiter bijna 12 jaar en voor Saturnus zelfs bijna 30 jaar. Hierdoor staan de twee planeten ongeveer vijf keer per eeuw bij elkaar in de buurt; na bijna 20 jaar heeft Saturnus tweederde van zijn baan afgelegd en Jupiter een rondje meer. Hoewel de samenstand dus met enige regelmaat plaatsvindt, staan de twee planeten dit jaar bijzonder dicht bij elkaar, op circa 0,1°, ofwel een vijfde van de diameter van de Maan. De vorige keer dit gebeurde was in 1623, maar toen was de samenstand niet zichtbaar. De laatste keer dat dit te zien was, was op 5 maart 1226, toen de twee zelfs nog drie keer dichter bij elkaar stonden dan dit jaar. De planeet Jupiter is na de Maan en Venus het helderste object aan onze nachthemel. Saturnus is ongeveer 80 keer zwakker, maar nog steeds goed zichtbaar met het blote oog. Het verschijnsel kan dus zonder speciale apparatuur kan worden gevolgd. Volgens van der Sluys kun je het beste 's avonds tussen 17:30 en 18 uur naar de zuidwestelijke hemel kijken. Kort daarvoor is het nog licht en rond 19 uur gaat het tweetal onder. De planeten staan laag boven de horizon, dus kies een plek met vrije blik naar het zuidwesten, bijvoorbeeld een bovenverdieping. Jupiter is helder en gemakkelijk te vinden, Saturnus staat vóór 21 december linksboven Jupiter, na die datum er rechtsonder. Een verrekijker kan helpen om de planeten duidelijker te zien in de schemering, en kan ook de manen van Jupiter en ringen van Saturnus zichtbaar maken. Bij de volgende conjuncties, in 2040 en 2060, staan de twee planeten weer op de gebruikelijke afstand van elkaar, circa vijf keer verder dan nu. Op de volgende nauwe samenstand hoeven we echter niet weer 800 jaar te wachten; die is "al" op 15 maart 2080. Dat zullen sommigen van ons nog meemaken. De eerste afbeelding toont een kaartje van de sterrenhemel in zuidwestelijke richting op 20, 21 en 22 december, steeds om 18 uur, wanneer de samenstand het best zichtbaar is. De kaart toont Jupiter (linksonder) en Saturnus (rechtsboven) en een paar zwakkere sterren. De (groene) balk onderin is de horizon, de gele stippellijn de ecliptica (dierenriem). De blauwe lijnen zijn onderdeel van het sterrenbeeld Steenbok. Hieronder zijn kaartjes in zwart-wit en/of PDF/vectorformaat beschikbaar. Credit: hemel.waarnemen.com De tweede afbeelding toont een detailkaart van de nauwste samenstand op 20, 21 en 22 december, steeds om 18 uur. De kaart toont Jupiter (linksonder) en Saturnus (rechtsboven, met ringen) alsmede hun grootste manen. Hieronder zijn kaartjes in zwart-wit en/of PDF/vectorformaat beschikbaar. Credit: hemel.waarnemen.com De animatie toont de samenstand van de twee planeten tussen december 1 december en 10 januari, steeds om 18 uur. De twee planeten bewegen samen naar rechtsonder, tot 21 december naar elkaar toe, daarna van elkaar af. Jupiter is helderder dan Saturnus. De (groene) balk onderin is de horizon, de gele stippellijn de ecliptica (dierenriem). De sterrenbeelden en hun namen zijn in blauw afgebeeld. Credit: hemel.waarnemen.com E I N D E   P E R S B E R I C H T Meer informatie Contact: Dr. Marc van der Sluys Tel: 06-4024 0864. Beschikbare versies kaartje afbeelding 1: PNG/bitmap, kleur PNG/bitmap, zwart-wit PDF/vector, kleur PDF/vector, zwart-wit Beschikbare versies kaartje afbeelding 2: PNG/bitmap, kleur PDF/vector, kleur Detailpagina's en achtergrondinformatie: Samenstand van Jupiter en Saturnus op 21 december 2020 Jupiter vannacht aan de hemel Saturnus vannacht aan de hemel Waardoor kunnen we de planeten zien? Wat gebeurt er als alle planeten op een lijn staan? Waarom staan de planeten altijd op dezelfde afstand van de Zon? Hoe komt het dat planeten rond zijn? Kan ik de ecliptica vinden door de planeten te verbinden? Vannacht aan de hemel Astrokalender Meteorenzwermen Dit persbericht is opgesteld in samenwerking met www.astronomie.nl. Over hemel.waarnemen.com hemel.waarnemen.com is een niet-commerciële website met hemelverschijnselen die met eenvoudige middelen (blote oog, verrekijker, amateurtelescoop) zichtbaar zijn vanuit Nederland en Vlaanderen. Dr. Marc van der Sluys is sterrenkundig onderzoeker in Nijmegen en redacteur van hemel.waarnemen.com. Meer informatie: hemel.waarnemen.com/contact.

Tweet     @hemel_waarnemen volgen

SterHemel  app  MijnHemel   –   Hemel vannacht   –   Astrokalender   –   Weer   –   Op / onder   –   Hemelkaart   –   Zon en Maan   –   Maanfasekalender   –   Deepsky   –   ISS