Figuur 1: Actueel maanbeeld. Klik op de Figuur voor een apart live venster.
Op zaterdag 4 april 2015 vindt een totale maansverduistering plaats.
Hierbij beweegt de Maan zich door de schaduw van de Aarde, zodat er geen direct zonlicht meer op het maanoppervlak valt en de hele Maan veel donkerder is dan normaal.
De eclips is in onze streken helaas onzichtbaar.
De verduistering heeft een grootte van 1.00 in de kernschaduw.
Een totale maansverduistering kan erg indrukwekkend zijn. Tijdens de totaliteit, die duurt van 13:56 tot 14:06 uur, bevindt de Maan zich volledig in de
kernschaduw van de Aarde en valt er geen direct zonlicht meer op de Maan.
Echter, een beetje zonlicht valt door de aardatmosfeer en wordt gebroken, waardoor dit het maanoppervlak alsnog kan bereiken. Dit is
met name rood licht, waardoor er een rode gloed over de Maan komt.
Deze fase wordt in de volksmond ook wel Bloedmaan genoemd, en duurt bij deze eclips circa 11 minuten.
Voor een uitleg over het ontstaan van een maansverduistering, zie de pagina Hoe ontstaat
een maansverduistering? in de veelgestelde vragen.
Het kaartje in Figuur 3 laat de verduistering zien. Op de kaart zijn de kernschaduw (umbra,
donkere cirkel in het midden van het kaartje) en bijschaduw (penumbra,
de minder donkere ring om de kernschaduw) van de Aarde weergegeven, met een afbeelding van
de Maan voor verschillende momenten. De kaart is gemaakt in horizontale projectie, dat wil zeggen dat boven aan de hemel
(het zenit) ook boven aan het kaartje is en geldt ruwweg voor onze streken.
De nummers in het kaartje komen overeen met de tabel onder de afbeelding. In de tabel staan de gedetailleerde gegevens van de eclips.
Figuur 3: Kaart van de eclips van 4 april 2015
Animatie van de eclips
De animatie hierboven toont de eclips zoals deze zichtbaar zou zijn onder ideale omstandigheden.
De tijden zijn in UTC en er moet twee uur bij worden opgeteld voor mideuropese zomertijd (MEZT).
Tabel: Details van de eclips voor een waarnemer in Utrecht
4 april 2015, 14:01: Totale maansverduistering.
Groottes: penumbra: 2.104, umbra: 1.004. Hoogte: -43.0°.
De eclips is onzichtbaar vanuit de Benelux.
Afstand
____Maan____
__Zon__
Gebeurtenis
Datum
Tijd
Maan-schaduw
Hoogte
w.r.
Hoogte
1: Gedeeltelijke eclips in bijschaduw begint:
4/04
11u00m27s
1°26’41”
-32.8°
NW
32.9°
2: Gedeeltelijke eclips in kernschaduw begint:
4/04
12u16m13s
0°54’04”
-39.9°
NNW
40.3°
3: Totale eclips begint:
4/04
13u55m40s
0°24’26”
-43.1°
N
43.5°
4: Maximum eclips:
4/04
14u01m00s
0°24’18”
-43.0°
N
43.5°
5: Totale eclips eindigt:
4/04
14u06m22s
0°24’26”
-43.0°
N
43.3°
6: Gedeeltelijke eclips in kernschaduw eindigt:
4/04
15u45m49s
0°54’07”
-37.4°
NO
37.1°
7: Gedeeltelijke eclips in bijschaduw eindigt:
4/04
17u01m30s
1°26’46”
-29.2°
ONO
28.3°
Diameters van de Maan: 29’40”, umbra: 1°18’32”, en penumbra: 2°23’47”.
Dichtste nadering tussen de Maan en het centrum van de schaduw: 0°24’18”.
De Maan staat ten noorden van het centrum van de aardschaduw.
De eclips duurt 06u01m03s, de verduistering in de kernschaduw duurt 03u29m36s, en de totaliteit duurt 00u10m41s.
Maan: opkomst: 20u27m, ondergang: 07u33m.
Zon: ondergang: 20u18m, opkomst: 07u06m.
Δt: 67.8s
Zie deze uitgebreide tabel voor gegevens voor een aantal plaatsen in België en Nederland.
Het kaartje in Figuur 4 laat de eclips zien in zogenaamde equatoriale coördinaten. Deze kaart geldt voor een denkbeeldige
waarnemer in het centrum van de Aarde. Op dit kaartje is niet het zenit boven, en de horizon horizontaal, maar het noorden (ongeveer
de poolster dus) is boven, en de horizon staat scheef. Het verschil met Figuur 3 is dat de Maan nu niet draait en in een rechte lijn beweegt. Deze draaiing en het gekromde pad in Figuur 3 ontstaan
door het gebruik van horizontale coördinaten. De Maan komt in dat geval schuin naar boven op en gaat schuin naar beneden weer
onder, waardoor de rotatie ontstaat en de Maan geen rechte lijn lijkt te volgen (zie Figuur 1 op deze pagina).
Figuur 4: Equatoriale kaart van de eclips van 4 april 2015