|
Tijdstippen zijn in Midden-Europese wintertijd (MET)
woensdag 5 november
04:17:  Vannacht zijn overgangen van de schaduw van Io en Io zelf over de planeetschijf van Jupiter bijna helemaal te zien. Om 4:17 uur zien we het begin van de schaduwovergang op het moment dat Io's schaduw op het oppervlak van Jupiter verschijnt, en eindigt om 6:32 uur, op het moment dat Io's schaduw het Jupiteroppervlak weer verlaat. Tussen beide gebeurtenissen in is te zien hoe Io voor de Jupiterschijf verschijnt (05:31 uur). Voor het bekijken van een overgang of een schaduwovergang is een telescoop met redelijk grote opening nodig. Zie de tabel Verschijnselen van de manen van Jupiter voor meer details.
06:11:  Van 6:11 tot 6:32 uur zijn Io, Io's schaduw en Europa's schaduw gelijktijdig te zien op de schijf van Jupiter. Jupiter staat in het zuidzuidwesten op een hoogte van 57° boven de horizon en de planeet is gemakkelijk te vinden. De Zon staat 13° onder de horizon. Tussen 6:32 en 7:05 uur zijn Io en Europa's schaduw zichtbaar op Jupiters schijf. Jupiter staat nu op een hoogte van 55° boven de horizon, in het zuidwesten en de planeet is goed zichtbaar. De Zon staat inmiddels 8° onder de horizon, in de schemering. Voor het waarnemen van een (schaduw)overgang is een redelijk grote telescoop nodig.
14:19: Het is Volle Maan. De Maan staat tegenover de Zon aan de hemel. We zien hierdoor de Maan vrijwel de hele nacht, en de verlichte kant van de Maan is naar de Aarde gekeerd. Hoewel de Maan als geheel op dit moment erg goed te zien is, zijn er weinig details op de Maan zichtbaar. Doordat het zonlicht op de Maan ongeveer uit de richting van de Aarde komt zijn er vanaf de Aarde geen schaduwen van kraters en bergen op de Maan te zien, wat ervoor zorgt dat er nauwelijks contrast is op het maanoppervlak. Daarnaast is de Volle Maan een stoorzender bij het waarnemen van zwakkere objecten aan de sterrenhemel. De Maan staat op een afstand van slechts 356978 km van de Aarde, waardoor deze ongeveer 7% groter en circa 14% helderder lijkt dan de gemiddelde Volle Maan.
14:35:  De planetoïde 12 Victoria is in oppositie. Het kleine planeetje, in het sterrenbeeld Ram, heeft nu een schijnbare helderheid van slechts +9,8m. Er is daarom een telescoop met redelijke opening nodig om het object te kunnen zien. Voor een waarnemer in Utrecht staat Victoria rond 00:22 uur in het zuiden, op circa 57° boven de horizon. De kaart (zie hiernaast) toont de positie van de planetoïde en sterren tot een helderheid van +10,5m. Kijk op deze detailpagina voor meer informatie over de oppositie van Victoria.
21:23:  De ster 47 Arietis, een ster van magnitude +5,8 in het sterrenbeeld Ram, wordt bedekt door de Maan. De ster wordt bedekt door de verlichte rand van de Maan om 21:23 uur. Om 22:12 uur wordt deze weer zichtbaar aan de zeer dunne onverlichte maanrand. In Utrecht staat de Maan dan 41°, respectievelijk 48° boven de horizon. De Maan is voor 100% verlicht, wat het moeilijk maakt om de bedekking waar te nemen. De details van de bedekking voor een aantal plaatsen in Nederland en België zijn te vinden in deze tabel.
21:50:  Tussen 21:50 en 1:33 uur (6 november) staan alle Galileïsche manen ten westen van Jupiter. Vanaf Jupiter gezien zijn dat Io, Europa, Callisto en Ganymedes. Jupiter staat in het oosten op een hoogte van 19° boven de horizon. De Zon staat 53° onder de horizon en het is goed donker. Voor het waarnemen van de manen van Jupiter is een stabiele verrekijker voldoende. Zie ook het slingerdiagram voor de manen van Jupiter.
23:27: De Maan staat in het perigeum; het punt van zijn baan om de Aarde dat het dichtst bij de Aarde ligt. De afstand tot de Maan bedraagt op dit moment 356833 km. Door de geringere afstand lijkt de Maan nu groter aan de hemel te staan dan gemiddeld: 33’29,3”. De Maan is wassend, voor 100% verlicht en is 's avonds in het oosten of zuidoosten, rond middernacht in het zuiden en aan het einde van de nacht in het (zuid)westen, dus zo'n beetje de hele nacht, te zien. Het kaartje toont de Maan om 0:00 uur in het sterrenbeeld Ram, op 54° boven de horizon, in het zuiden. Zie ook de interactieve applet Verschijnselen van de Maan.
donderdag 6 november
01:33:  Vannacht is een bedekking door de Jupiterschijf en een verduistering door de Jupiterschaduw van Io in zijn geheel waar te nemen. Om 1:33 uur zien het begin van de verduistering, op het moment dat Io in Jupiters schaduw verdwijnt, en duurt tot 5:04 uur, op het moment dat Io weer van achter Jupiter tevoorschijn komt. Voor het waarnemen van een bedekking is een (kleine) telescoop nodig, voor het volgen van een verduistering is een stabiele verrekijker voldoende. Zie de tabel Verschijnselen van de manen van Jupiter voor meer details.
06:28:  Jupiters satelliet Ganymedes staat op 14,9” ten noorden van Callisto. Jupiter staat op een hoogte van 57° boven de zuidzuidwestelijke horizon en de planeet is gemakkelijk te vinden. De Zon staat 12° onder de horizon. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie.
17:45: De Maan bedekt de Pleiaden, in het sterrenbeeld Stier. Het maximum van de bedekking gebeurt om 16:09, bij ons 6° onder de horizon en bovendien bij daglicht. Bekijk de samenstand rond 17:45 uur. Het tweetal staat dan in het noordoosten, op een hoogte van ongeveer 5°, 1,0° van elkaar vandaan. De Maan is voor 98% verlicht. Zie deze pagina voor meer informatie over deze bedekking. Voor de zichtbaarheid en andere gegevens van de Maan, zie de pagina Vannacht aan de hemel.
20:00:  De meteorenzwerm Tauriden bereikt zijn maximum. De meteoren van de Tauriden zijn traag, helder oranje en soms vuurbollen. Wanneer de radiant in het zenit zou staan, zouden er van deze zwerm naar verwachting gemiddeld zo'n 9 meteoren per uur vallen. De radiant van de zwerm staat rond 1:00 uur in het hoogste punt aan de hemel, op 55° boven de horizon. Er is dan bij ons ieder uur slechts een enkele meteoor van deze zwerm zichtbaar. Samen met meteoren van andere zwermen, en sporadische meteoren, zijn er bij donkere, heldere hemel in totaal circa 2–6 meteoren per uur zichtbaar. De Maan is voor ongeveer 95% verlicht en is een flinke stoorzender; dit jaar zijn hierdoor alleen de helderste meteoren zichtbaar. Rond 7:15 uur gaat het schemeren en om 7:46 uur komt de Zon op. De piek van deze zwerm is relatief laag, maar de duur van het maximum is met 22 dagen vrij lang, zodat in totaal toch nog een redelijk aantal meteoren te zien is. Zie de detailpagina Tauriden 2025 voor meer informatie over deze meteoren. Zie ook Wat zijn vallende sterren? en Hoe kan ik meteoren waarnemen? in de veelgestelde vragen.
22:46:  In de nacht van 6 op 7 november is een overgang van de Jupitermaan Io en van Io's schaduw over de planeetschijf van Jupiter volledig te zien. De schaduwovergang begint om 22:46 uur, wanneer Io's schaduw de schijf van Jupiter betreedt, en duurt tot 2:14 uur, op het moment dat Io de schijf van Jupiter weer verlaat. In de tussentijd is waar te nemen hoe Io de schijf van Jupiter betreedt (23:58 uur) en Io's schaduw de Jupiterschijf weer achter zich laat (01:01 uur).
vrijdag 7 november
00:41:  Vannacht is een bedekking door de Jupiterschijf en een verduistering door de Jupiterschaduw van Europa volledig te zien. Om 0:41 uur zien het begin van de verduistering, wanneer Europa in Jupiters schaduw verdwijnt, en eindigt om 5:54 uur, op het moment dat Europa weer van achter Jupiter verschijnt. Voor meer details en andere verschijnselen, zie deze tabel.
05:07: Tot 5:54 zijn van de Galileïsche manen van Jupiter alleen Io en Callisto zichtbaar.
zaterdag 8 november
05:32:  Jupiters satelliet Europa staat op 8,2” ten zuiden van Ganymedes. Jupiter staat op een hoogte van 59° boven de zuidelijke horizon en de planeet is gemakkelijk te vinden. De Zon staat 21° onder de horizon en het is goed donker. Om de manen van Jupiter te bekijken is een verrekijker op statief al voldoende. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie.
21:56:  In de nacht van 8 op 9 november zijn overgangen van Europa en haar schaduw over de planeetschijf van Jupiter bijna helemaal te zien. Om 21:56 uur zien we het begin van de overgang op het moment dat Europa de schijf van Jupiter betreedt, en eindigt om 0:48 uur, wanneer Europa de schijf van Jupiter weer verlaat. Tussen beide gebeurtenissen in is te zien hoe Europa's schaduw het oppervlak van Jupiter verlaat (om 22:20 uur). Voor meer details en andere verschijnselen, zie deze tabel.
maandag 10 november
06:44: De Maan staat 3,2° ten zuiden van Pollux, de helderste ster van het sterrenbeeld Tweelingen (+1,1m). De dichtste nadering gebeurt om 06:44, bij ons op 58° hoogte boven de horizon, in het zuidwesten en is dus goed te zien. De Maan is voor 71% verlicht.
07:15: De Maan staat 3,0° ten noordoosten van Jupiter (-2,4m), in het sterrenbeeld Tweelingen. De dichtste nadering gebeurt om 11:42, bij ons op een hoogte van 13°, maar bij daglicht. Bekijk de samenstand rond 7:15 uur. De twee objecten staan dan in het zuidwesten, circa 52° boven de horizon, op een afstand van 3,9° van elkaar. De Maan is voor 71% verlicht.
15:49:  De planetoïde 471 Papagena is in oppositie. De planetoïde, die in het sterrenbeeld Walvis staat, heeft tijdens de oppositie een helderheid van +9,0m. Er is een telescoop nodig om het object te kunnen zien. Papagena bereikt een maximale hoogte boven de horizon van circa 40°. Dit gebeurt rond 00:44 uur, en geldt strikt genomen voor een waarnemer in Utrecht. Klik op het kaartje hiernaast voor een grotere kaart, met de positie van de planetoïde en sterren tot magnitude +10,3m. Kijk op deze detailpagina voor meer informatie over de oppositie van Papagena.
22:23:  In de nacht van 10 op 11 november zijn overgangen van Ganymedes en zijn schaduw over de planeetschijf van Jupiter voor een groot deel te zien. De verschijnselen beginnen met het einde van de schaduwovergang, om 22:23 uur, op het moment dat Ganymedes' schaduw de Jupiterschijf verlaat, en eindigt om 3:14 uur, wanneer Ganymedes de schijf van Jupiter weer verlaat. Tussen beide gebeurtenissen in is waar te nemen hoe Ganymedes de schijf van Jupiter betreedt (23:57 uur). Zie deze tabel voor meer details en andere verschijnselen.
|