De Maan bij Mars   –   Hemel vannacht   –   Astrokalender   –   Astroforum   –   Weer   –   Op / onder   –   Hemelkaart   –   Zon en Maan   –   Maanfasekalender   –   Deepsky   –   Sterrenbeelden    

Astrokalender voor augustus 2007 Tijdstippen zijn in Midden-Europese zomertijd (MEZT) vrijdag 3 augustus 01:35:  De planetoïde 40 Harmonia is in oppositie. Het kleine planeetje bevindt zich in het sterrenbeeld Steenbok, heeft nu een helderheid van slechts +9,3m en kan dus alleen met een behoorlijke telescoop worden waargenomen. Voor een waarnemer in Utrecht staat Harmonia rond 01:55 uur in het zuiden, op circa 16° boven de horizon. De kaart (zie hiernaast) toont de positie van de planetoïde tussen begin juni en begin oktober, en sterren tot een helderheid van +10,5m. zaterdag 4 augustus 01:50:  De Maan is in het perigeum van zijn baan, op een afstand van 368891 km van de Aarde. De Maan lijkt nu dus groot: 32'23,6". 21:32:  Mercurius staat in het perihelium. De afstand van de planeet tot de Zon is op dit moment kleiner dan gemiddeld: 0,307AE, of zo'n 46,000 miljoen km. Een waarnemer op Mercurius ziet de schijnbare diameter van de Zon ongeveer 3,3 maal zo groot als een waarnemer op Aarde, en de planeet ontvangt circa 10,9 maal meer licht en warmte van de Zon dan de Aarde. zondag 5 augustus 22:04:  Van 22:04 tot 22:33 uur staan alle Galileïsche manen ten westen van Jupiter. Van Jupiter gerekend zijn dat Io, Ganymedes, Europa en Callisto. Zie ook het slingerdiagram voor de manen van Jupiter. 23:20:  De Maan is in de fase van Laatste Kwartier. maandag 6 augustus 00:42:  De Maan bedekt μ Arietis, een ster met een helderheid van +5,7m. De ster verdwijnt om 00:42 achter de verlichte maanrand en komt om 01:26 uur weer tevoorschijn aan de onverlichte kant van de Maan. De Maan staat bij de intrede 9° boven de horizon, bij de uittrede is dat 16°, voor een waarnemer in Utrecht. De Maan is voor 49% verlicht. dinsdag 7 augustus 03:11:  De Maan bedekt het noordelijke deel van de Pleiaden, in het sterrenbeeld Stier. De maximale bedekking vindt voor een waarnemer in Utrecht plaats op een hoogte van 26° boven de oostelijke horizon, en is dus bij helder weer goed te zien. De helderste sterren worden bedekt tussen ruwweg 2:00 en 3:30 uur, gedurende welke tijd de Maan van een hoogte van circa 16° naar 29° klimt. Op onze speciale pagina zijn de details van de bedekking voor een aantal plaatsen in Nederland en België te vinden. 04:05:  Jupiter is stationair in ecliptische lengte. De planeet keert zijn bewegingsrichting ten opzichte van de sterren dus om en gaat weer in de gangbare richting in bewegen. Hiermee komt een einde aan Jupiters oppositielus. 23:08:  De galileïsche maan Io staat 11,3" ten zuiden van Europa. Zie de afbeelding hiernaast en deze tabel voor meer informatie. woensdag 8 augustus 21:58:  Van 21:58 tot 0:38 uur (9 augustus) staan alle Galileïsche manen ten westen van Jupiter. Van binnen naar buiten: Ganymedes, Io, Europa en Callisto. Zie ook het slingerdiagram voor de manen van Jupiter. donderdag 9 augustus 03:44:  De Maan bedekt 136 Tauri, een ster van magnitude +4,6. Om 03:44 uur verdwijnt de ster achter de verlichte rand van de Maan en om 04:38 komt deze weer tevoorschijn, nu aan de onverlichte maanrand. Bij het begin van de bedekking staat de Maan te Utrecht 16° boven de horizon, bij het einde 23°. De Maan is voor 17% verlicht. 19:32:  Venus is in het aphelium van haar baan. De afstand tot de Zon is nu dus groot en bedraagt 0,728AE, ofwel 108,942 miljoen km. Vanaf Venus lijkt de Zon circa 1,4 maal zo groot als vanaf de Aarde. De planeet ontvangt door de geringere afstand tot de Zon ongeveer 1,9 maal meer licht en warmte dan de Aarde. vrijdag 10 augustus 22:25:  Callisto is in bovenconjunctie met Jupiter. De satelliet beweegt vanaf de Aarde gezien achter Jupiter langs, maar wordt niet bedekt. We zien Callisto 4,4" ten zuiden van Jupiters zuidpool staan. Dit is de vijfde van de zes conjuncties tussen Callisto en Jupiter die dit jaar vanuit onze streken zichtbaar zijn. Voor meer details, zie deze tabel. zaterdag 11 augustus 00:18:  De Maan staat 3,9° ten zuiden van Pollux, de helderste ster van het sterrenbeeld Tweelingen (+1,1m). De dichtste nadering gebeurt voor een waarnemer in de Benelux onder de horizon. Bekijk de samenstand rond 5 uur. Het tweetal staat dan ongeveer 10° boven de oostnoordoostelijke horizon, op een onderlinge afstand van 4,9°. De Maan is voor 4% verlicht. zondag 12 augustus --:--:  Vandaag bereikt de beroemde meteorenzwerm Perseïden zijn maximum. De zwerm staat rond 07:30 in het hoogste punt, 84° boven de horizon. De zwerm dankt zijn bekendheid aan het feit dat deze tijdens de zomervakantie plaatsvindt, maar ook door het grote aantal meteoren dat te zien is. Onder ideale omstandigheden zijn er zo'n 75 meteoren per uur te verwachten. De meteoren zijn helder en snel en hebben nalichtende sporen. Rond 05:45 gaat het schemeren en om 06:18 komt de Zon op. De Maan komt om 05:12 op, is voor ongeveer 1% verlicht en stoort dus niet. Het beste tijdstip om de meteoren waar te nemen is dus rond 5:00 uur, maar ook enkele dagen voor en na het maximum zullen er (ook 's avonds) meteoren te zien zijn. maandag 13 augustus 01:03:  Het is Nieuwe Maan. De Maan beweegt slechts 42' ten noorden langs de Zon. 14:29:  De Maan staat 57' ten westen van Saturnus (+0,8m). De dichtste nadering vindt bij ons plaats op een hoogte van 51°, maar bij daglicht. De samenstand is op de dag van Nieuwe Maan natuurlijk niet zichtbaar. 20:16:  De Maan staat 43' ten zuidwesten van Regulus, de helderste ster van het sterrenbeeld Leeuw (+1,4m). De dichtste nadering vindt bij ons plaats op een hoogte van 10°, maar bij daglicht. Ook deze samenstand is onzichtbaar. 20:26:  Neptunus is in oppositie met de Zon. Voor een waarnemer op Aarde staat de planeet tegenover de Zon aan de hemel. Als gevolg daarvan komt Neptunus op rond zonsondergang en gaat rond zonsopkomst weer onder. De planeet is dus vrijwel de gehele nacht te zien. Daarnaast staat hij relatief dicht bij de Aarde, zodat hij helder en groot lijkt. Dit zijn dus ideale omstandigheden om Neptunus waar te nemen. Om de verre gasplaneet te zien is een kleine telescoop nodig. Kijk voor meer details en zoekkaartjes in het hoofdstuk Neptunus. Neptunus staat in het sterrenbeeld Steenbok. De planeet heeft een helderheid van +7,7m en zijn schijnbare diameter meet 2,4". Voor een waarnemer in Utrecht bereikt de planeet rond 01:48 uur zijn maximale hoogte van 23°. woensdag 15 augustus 21:56:  Mercurius is in bovenconjunctie en beweegt achter de Zon langs. De binnenplaneet is nu onzichtbaar, doordat deze zich te dicht bij de Zon bevindt. Mercurius beweegt 1,8° ten noorden langs de Zon. zaterdag 18 augustus --:--:  Vandaag bereikt de meteorenzwerm Cygniden zijn maximum. De zwerm staat rond 01:00 in het hoogste punt, 85° boven de horizon. Onder ideale omstandigheden zijn er zo'n 5 meteoren per uur te verwachten. De meteoren zijn traag, hebben korte sporen en exploderen vaak. Rond 06:00 gaat het schemeren en om 06:26 komt de Zon op. De Maan stoort niet. 05:37:  De Maan staat 2,3° ten zuiden van Spica, de helderste ster van het sterrenbeeld Maagd (+1,0m). De dichtste nadering gebeurt voor een waarnemer in de Benelux onder de horizon en in de schemering. De samenstand is alleen met veel moeite zichtbaar op 17 augustus vóór 22 uur. Het tweetal staat dan ongeveer 2° boven de westzuidwestelijke horizon, op een onderlinge afstand van 4,8°. Kies een waarneemplaats met vrije blik op de horizon. De Maan is voor 22% verlicht. 05:41:  Venus is in benedenconjunctie en beweegt vanaf de Aarde gezien voor de Zon langs. De binnenplaneet is nu korte tijd onzichtbaar, doordat deze zich te dicht bij de Zon bevindt. Venus verruilt de avondhemel voor de ochtendhemel, waar de planeet ruwweg van eind augustus tot en met februari 2008 zichtbaar is. Er is een kaart van de verschijning beschikbaar. 15:49:  Mercurius staat slechts 28' ten noorden van Saturnus (+0,8m). De dichtste nadering vindt bij ons plaats op een hoogte van 45°, maar bij daglicht. De nauwe samenstand is helaas onzichtbaar, doordat de twee planeten te dicht bij de Zon staan (circa 3°). zondag 19 augustus 05:27:  De Maan is in het apogeum van zijn baan, op een afstand van 404618 km van de Aarde. De Maan lijkt nu dus klein: 29'32,0". 10:14:  De planetoïde 194 Prokne is in oppositie. De helderheid van de planetoïde is tijdens de oppositie slechts +9,6m. Er is daarom een telescoop met redelijke opening nodig om het object in het sterrenbeeld Waterman te kunnen vinden. Voor een waarnemer in Utrecht staat Prokne rond 01:32 uur in het zuiden, op circa 34° boven de horizon. Op het zoekkaartje hiernaast is het pad van Prokne weergegeven tussen eind juli en eind september. De planetoïde beweegt met hoge snelheid vanuit het sterrenbeeld Waterman richting zuiden, naar het sterrenbeeld Steenbok. Rond 25 augustus bevindt Prokne zich dicht bij de ster β Aquarii (+2,9m). De kaart toont sterren tot magnitude +10,5. 14:26:  Mercurius staat 1,3° ten noorden van Regulus, de helderste ster van het sterrenbeeld Leeuw (+1,4m). De dichtste nadering vindt bij ons plaats op een hoogte van 50°, maar bij daglicht. Ook deze samenstand van Mercurius is onzichtbaar. 22:54:  Van 22:54 tot 23:55 uur staan alle Galileïsche manen ten westen van Jupiter. In toenemende afstand van de planeet staan Ganymedes, Io, Callisto en Europa. dinsdag 21 augustus 01:54:  De Maan is in de fase van Eerste Kwartier. woensdag 22 augustus 01:28:  Saturnus is in conjunctie met de Zon en beweegt vanaf de Aarde gezien achterlangs. Saturnus wordt niet bedekt, maar beweegt 1,3° ten noorden van de Zon. De planeet is hierdoor onzichtbaar. 03:33:  De Maan staat 1,3° ten zuiden van Antares, de helderste ster van het sterrenbeeld Schorpioen (+1,0m). De dichtste nadering gebeurt voor een waarnemer in de Benelux onder de horizon. Bekijk de samenstand op 21 augustus rond 22 uur. Het tweetal staat dan ongeveer 7° boven de zuidzuidwestelijke horizon, op een onderlinge afstand van 2,8°. De Maan is voor 58% verlicht. 20:03:  Mars staat 4,6° ten noorden van Aldebaran, de helderste ster van het sterrenbeeld Stier (+0,9m). De dichtste nadering gebeurt voor een waarnemer in de Benelux onder de horizon en bij daglicht. Bekijk de samenstand rond 6 uur, of op 23 augustus rond 1:15 uur. Het tweetal staat in het eerste geval zo'n 48° boven de zuidoostelijke horizon, op een onderlinge afstand van 4,6°. In het tweede geval staan de twee hemellichamen op een hoogte van circa 7° boven de oostnoordoostelijke horizon, 4,6° van elkaar verwijderd. Mars heeft op dit moment een helderheid van +0,5m. 21:27:  Tussen 21:27 en 23:44 uur staan alle Galileïsche manen ten westen van Jupiter. In toenemende afstand van de planeet staan Io, Ganymedes, Europa en Callisto. Zie ook het slingerdiagram voor de manen van Jupiter. donderdag 23 augustus 12:23:  De Zon staat op slechts 28' ten zuiden van Regulus, de helderste ster van het sterrenbeeld Leeuw. Van de samenstand is natuurlijk niets te zien. De Zon staat dus in het sterrenbeeld Leeuw, niet in de Maagd zoals astrologen beweren, zie ook het stukje Sterrenbeelden van de dierenriem. vrijdag 24 augustus 21:44:  De Maan bedekt τ Sagittarii, een ster met een helderheid van +3,3m. Alleen het einde van de bedekking is zichtbaar vanuit Utrecht: om 21:44 komt de ster tevoorschijn van achter de verlichte maanrand, op een hoogte van 5°. De Maan is voor 84% verlicht. zondag 26 augustus 22:52:  De ster Chow (η Capricorni), een ster van magnitude +4,9, wordt bedekt door de Maan. Om 22:52 uur verdwijnt de ster achter de onverlichte rand van de Maan en om 00:01 komt deze weer tevoorschijn, nu aan de verlichte maanrand. Een waarnemer in Utrecht ziet de Maan aan het begin op een hoogte van 15° staan, aan het einde van de bedekking op 18°. De Maan is voor 97% verlicht. maandag 27 augustus 22:56:  Jupiters satelliet Europa staat 13,7" ten noorden van Callisto. Een paar minuten later staat Io 12,5" ten noorden van Europa. Om 23:00 uur staan de drie manen precies op een rij. Ruim een half uur eerder, om 22:26 uur, komt Europa net tevoorschijn uit Jupiters schaduw. Zie de animatie hiernaast en deze tabel voor meer informatie. Om 23 uur staat Jupiter nog slechts 6° boven de zuidwestelijke horizon. Zoek dus een waarneemplaats met vrij zicht in die richting. dinsdag 28 augustus 12:35:  Het is Volle Maan. Zie ook de maandelijkse maanfasekalender. 12:38:  Maansverduistering in de kernschaduw. De eclips gebeurt voor een waarnemer in de Benelux echter onder de horizon en (dus) ook nog eens bij daglicht. De eclips is het best zichtbaar vanuit de Pacific, en ten minste gedeeltelijk vanuit de Amerika's, Australië en Zuid-Oost Azië. De volgende maansverduistering (na vandaag) is ook totaal, is helemaal zichtbaar vanuit de Benelux en vindt plaats op 21 februari 2008. 23:45:  De Maan bedekt λ Aquarii, een ster van magnitude +3,7. De ster verdwijnt om 23:45 achter de linker maanrand en komt om 00:52 uur weer tevoorschijn aan de rechterkant van de Maan. De Maan staat bij de intrede 23° boven de horizon, bij de uittrede is dat 28°, voor een waarnemer in Utrecht. De Maan is voor 99,7% verlicht, 11 uur na Volle Maan, en van een 'verlichte' of 'onverlichte' maanrand is dus nauwelijks sprake. Het waarnemen van de bedekking is lastig bij de volledig verlichte Maan. De precieze gegevens voor deze bedekking, voor een aantal plaatsen in Nederland en België, zijn te vinden in deze tabel. vrijdag 31 augustus 02:12:  De Maan is in het perigeum van zijn baan, voor de tweede keer deze maand. De afstand tot de Aarde is nu klein en bedraagt 364171 km. De Maan lijkt hierdoor groter dan gemiddeld: 32'48,8".

Meer hemelverschijnselen Vannacht aan de hemel: zichtbaarheid van Maan, planeten en deepsky-objecten De astrokalender voor september 2007 De astrokalender voor het jaar 2007 Volg de gebeurtenissen aan de sterrenhemel ook via

De Maan bij Mars   –   Hemel vannacht   –   Astrokalender   –   Astroforum   –   Weer   –   Op / onder   –   Hemelkaart   –   Zon en Maan   –   Maanfasekalender   –   Deepsky   –   Sterrenbeelden