Begin van de winter   –   Google Play SterHemel  app  MijnHemel App Store   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Vragen over de Maan   –   FAQ   –   Zon en Maan   –   Maanfasekalender   –   Verschijnselen   –   Op/onder   –   Astrokalender   –   Hemelkaart     Naar de hoofdpagina Contact HemelApps FAQ Google Play App Store YouTube Google agenda Facebook Twitter


Logo hemel.waarnemen.com

Waardoor zien we maar een kant van de Maan?


Hoe komt het dat we altijd dezelfde kant van de Maan zien?




De Maan draait om z'n as. Je zou dus verwachten dat we alle kanten van de Maan kunnen zien. Echter, de Maan draait ook om de Aarde. Het blijkt zo te zijn dat de rotatietijd van de Maan precies gelijk is aan de omlooptijd van de Maan om de Aarde. Hierdoor heffen deze twee rotaties, vanaf de Aarde gezien, elkaar op en is de Maan altijd met dezelfde kant naar de Aarde gekeerd. Het is overigens geen toeval dat deze twee tijden gelijk zijn, zie Waarom is de omlooptijd van de Maan gelijk aan de duur van een aswenteling?

Bovenstaande is niet helemaal correct. In werkelijkheid is de snelheid waarmee de Maan om zijn as draait namelijk constant, terwijl de baansnelheid waarmee de Maan om de Aarde draait niet constant is. Dit komt doordat de maanbaan een ellips is, en de Maan dus iets sneller beweegt wanneer hij zich dichter bij de Aarde bevindt. De gemiddelde baanbeweging is dus even snel als de rotatie, de instantane baanbeweging van de Maan is dus soms sneller, soms langzamer dan de rotatie. Hierdoor loopt de rotatie soms 'voor' op de baan, soms 'achter'. Het gevolg is dat we soms een beetje 'om de hoek' kunnen kijken en een klein deel van de 'achterkant' van de Maan kunnen zien. De Maan lijkt hierdoor in de loop van een maand één keer 'nee' te schudden.

Er is nog een tweede effect waardoor we meer van het maanoppervlak kunnen zien, en dat heeft te maken met het feit dat de maanbaan niet precies in het vlak van de evenaar van de Aarde staat, maar een hoek maakt van ongeveer 5°. Als gevolg staat de Maan soms een beetje ten zuiden van dit vlak, waardoor we iets meer van de 'bovenkant' van de Maan kunnen zien, soms staat de Maan ten noorden van dit vlak en kunnen we de 'onderkant' een beetje beter bekijken. Dit zorgt ervoor dat de Maan in de loop van een maand eenmaal 'ja' lijkt te knikken.

Deze twee bewegingen van de Maan worden met een duur woord de libraties van de Maan genoemd. Het neeschudden is de libratie in lengte, het jaknikken de libratie in breedte. Het gevolg van deze twee libraties is dus dat we meer dan 50% van het maanoppervlak kunnen zien vanaf de Aarde. In totaal is dit ongeveer 59%.


Zie ook:
Waardoor is de omlooptijd van de Maan gelijk aan de duur van een aswenteling?
Wordt de afstand tussen de Maan en de Aarde kleiner of groter?
Waardoor zien we maar een kant van de Maan?
Libratie in Wikipedia, met een mooie animatie.

De Maan
Vannacht aan de hemel: Maan, planeten en deepsky-objecten
Opkomst en ondergang van de Maan
Zon en Maan op dit moment
Zelf maanfasen berekenen
Dagelijkse gegevens van de Maan


App Store       Google Play                

Begin van de winter   –   Google Play SterHemel  app  MijnHemel App Store   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Vragen over de Maan   –   FAQ   –   Zon en Maan   –   Maanfasekalender   –   Verschijnselen   –   Op/onder   –   Astrokalender   –   Hemelkaart     Naar de hoofdpagina Contact HemelApps FAQ Google Play App Store YouTube Google agenda Facebook Twitter


Copyright © 2004–2024   Marc van der Sluys, hemel.waarnemen.com  –  De sterrenhemel voor Nederland en België  —  gewijzigd: 15/12/2024  —  bronvermelding