Begin van de winter – SterHemel app MijnHemel – Hemel vannacht – Weer – Meer vragen over kosmologie – FAQ – Astrokalender – Hemelkaart – Maanfasekalender
Als de Big Bang 15 miljard jaar geleden is gebeurd, en wij ontvangen licht van een sterrenstelsel op 10 miljard lichtjaar afstand, hoe is dat stelsel daar zo snel gekomen? Dit kan alleen als de Aarde en dat stelsel met 2x de lichtsnelheid uit elkaar bewegen: het stelsel heeft dit licht 5 miljard jaar na de oerknal uitgezonden, en het licht heeft 10 miljard jaar nodig om ons te bereiken. Je zou denken dat het stelsel totaal 10 miljard jaar nodig gehad zou hebben om op die plaats te komen. Het antwoord is dat dat sterrenstelsel is ontstaan op de plaats waar wij het nu waarnemen. Het is niet "hier bij ons" ontstaan, en vervolgens daarheen gestuurd, een sterrenstelsel bevindt zich ongeveer op de plaats waar het is ontstaan. Het heelal is kort na de oerknal enorm uitgedijd. Dat doet het nog steeds, maar met een veel lagere snelheid. Door die expansie lijken de sterrenstelsels wel uit elkaar te bewegen, maar ze doen het niet. In werkelijkheid is het de ruimte in het heelal die uitdijt. De sterrenstelsels blijven min-of-meer op hun plaats in de ruimte zitten en bewegen dus niet (of nauwelijks) door de uitdijende ruimte. Net als de bekende centen op de ballon: ze lijken uit elkaar te bewegen wanneer de ballon wordt opgeblazen, maar iedere cent blijft netjes op z'n plaats zitten, en beweegt dus niet door de ruimte (namelijk: over het ballonoppervlak). In het vroege heelal, in de fase van deze enorme expansie, die de inflatieperiode wordt genoemd, dijde het heelal veel sneller uit dan het licht. Dit mag, want er was niets dat zich met een snelheid hoger dan die van het licht door het heelal bewoog. In dit uitdijende heelal bleef alles dus op z'n plaats, het was de ruimte zelf die expandeerde. In het vroege heelal zijn de plaats waar het sterrenstelsel en de plaats waar ons Melkwegstelsel zou ontstaan met zeer hoge snelheden van elkaar verwijderd geraakt door de expansie. Pas daarna zijn de stelsels gevormd, die sindsdien het licht uitzenden dat wij waarnemen. Zie ook: Kijken naar de oorsprong van het heelal? Kunnen we onze eigen Melkweg zien zoals hij vroeger was? Hoe werkt de ballonanalogie voor het uitdijende heelal? Vannacht aan de hemel: Maan, planeten en deepsky-objecten Deepsky-objecten
|
Begin van de winter – SterHemel app MijnHemel – Hemel vannacht – Weer – Meer vragen over kosmologie – FAQ – Astrokalender – Hemelkaart – Maanfasekalender