Astrokalender voor deze week

Tijdstippen zijn in Midden-Europese zomertijd (MEZT)

donderdag 16 augustus

00.40: De komeet op 13 maart 2013

De komeet C/2017 S3 (PANSTARRS) staat in het perihelium. De komeet is zichtbaar aan onze ochtendhemel met een helderheid groter dan achtste magnitude tussen 31 juli en 8 augustus. Vanaf 9 augustus is het object in Nederland en België vrijwel onzichtbaar. Wij zien de grootste helderheid rond 8 augustus: magnitude +5,8. Er is een telescoop nodig met een diameter van tenminste 29,9 cm om het object op dat moment waar te kunnen nemen. Het meest gunstige moment om de komeet te bekijken vanuit onze streken is rond 3 augustus. Het object heeft dan een helderheid van +7,3m en een magnitudecontrast van +5,1m, en een verrekijker op statief of telescoop met een apertuur van 8 cm of meer is nodig om het object te kunnen zien. Merk op dat een diffuse komeet lastiger waar te nemen is dan een ster met dezelfde helderheid. Zie ook Hoe kan ik een komeet waarnemen? in de veelgestelde vragen. De komeet beweegt vóór de periheliumpassage onder andere door de sterrenbeelden Voerman, Tweelingen en Kreeft. Zie de pagina Komeet C/2017 S3 (PANSTARRS) in 2018 voor meer details en zoekkaartjes.

Deze informatie is ook te vinden in de apps SterHemel voor Android en Mijn Hemel voor iOS

vrijdag 17 augustus

19.31: Venus

Venus is in grootste oostelijke elongatie en te vinden aan de avondhemel. Venus staat op een afstand van 45°56’ ten oosten van de Zon, beweegt achter de Zon aan en gaat 's avonds na de Zon onder. De planeet heeft nu magnitude -4,0, is voor 49% verlicht en heeft een schijnbare diameter van 24,6”. Aan het einde van de burgerlijke schemering, rond 21:37 uur, staat Venus nog slechts 4° boven de horizon, in het westzuidwesten. Deze avondverschijning is dus ongunstig (voor meer uitleg over de wisselende zichtbaarheid van Venus, zie Waardoor zijn Mercurius en Venus soms ver van de Zon slecht zichtbaar? in de veelgestelde vragen). De planeet gaat om 22:06 uur onder, 01:07 uur na de Zon. Zie ook de horizonkaart voor deze avondverschijning. De grootte van het stipje op de kaart is een maat voor de helderheid. Voor de grootste elongatie is Venus helderder dan erna. Voor een lijst met meer elongaties, zie de tabel Grootste elongaties van Venus.

21.30: Kaartje

De Maan staat 3,7° ten noorden van Jupiter (-1,6m), in het sterrenbeeld Weegschaal. De dichtste nadering vindt om 14:30 plaats, in de Lage Landen op een hoogte van 3°, maar bij daglicht. De samenstand is te zien rond 21:30 uur. De twee objecten staan dan in het zuidwesten, op een hoogte van ongeveer 16°, 4,7° van elkaar verwijderd. De Zon staat slechts 5° onder de horizon. De Maan is voor 45% verlicht. De pagina Vannacht aan de hemel toont wanneer de Maan en planeten te zien zijn.

22.16: Europa in conjunctie met Ganymedes

Jupiters satelliet Europa staat op 10,7” ten noorden van Ganymedes. Jupiter staat boven de zuidwestelijke horizon, op een hoogte van 9°, dus kies een waarneemplaats met een vrije blik op de horizon. De Zon staat 11° onder de horizon. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie.

zaterdag 18 augustus

09.49:

De Maan is in de fase van Eerste Kwartier. De rechter helft van de Maan is nu verlicht en de Maan is met name 's avonds zichtbaar. Rond, en vooral voor Eerste Kwartier is een goed moment om het maanoppervlak waar te nemen; Op de grens tussen het verlichte en het donkere deel van de Maan komt de Zon net op. Hierdoor werpen bergen en kraterranden lange schaduwen, wat een extra diepte-effect veroorzaakt, en de Maan is daarmee duidelijk meer dan een gladde schijf, gezien door een verrekijker of telescoop.

21.35: Tot 22:48 zijn van de Galileïsche manen van Jupiter alleen Io en Callisto zichtbaar.

22.43: De Maan bedekt 49 Librae

De ster 49 Librae, een ster van magnitude +5,5 in het sterrenbeeld Weegschaal, wordt bedekt door de Maan. Vanuit Utrecht is alleen het einde van de bedekking zichtbaar; om 22:43 komt de ster van achter de verlichte maanrand tevoorschijn, 12° boven de horizon. De Maan is voor 55% verlicht. Voor meer informatie over deze bedekking, voor een aantal waarneemlocaties in Nederland en België, zie deze tabel.

zondag 19 augustus

06.25: Mercurius is stationair in ecliptische lengte. De planeet keert zijn bewegingsrichting ten opzichte van de sterren om en gaat weer in de gangbare richting bewegen. Voor een binnenplaneet gebeurt dit tussen de benedenconjunctie en grootste ochtendelongatie. Zie de interactieve applet Planeetverschijnselen voor meer verschijnselen van Mercurius.

21.33: Alle manen staan ten oosten van Jupiter

Tussen 21:33 en 22:53 uur nemen we alle grote Jupitermanen ten oosten van de planeetschijf waar. Van binnen naar buiten: Io, Europa, Ganymedes en Callisto. Jupiter staat op een hoogte van 8° boven de zuidwestelijke horizon, dus kies een waarneemplaats met een vrije blik op de horizon. De Zon staat 11° onder de horizon. Voor het waarnemen van de manen van Jupiter is een stabiele verrekijker voldoende. Zie ook het slingerdiagram voor de manen van Jupiter.

dinsdag 21 augustus

01.00: Kaartje

De Maan staat 1,7° ten noorden van Saturnus (+0,5m), in het sterrenbeeld Boogschutter. De dichtste nadering gebeurt om 11:27, onder de horizon voor een waarnemer in de Lage Landen en bovendien bij daglicht. De samenstand is te zien rond 1 uur, of op 21 augustus rond 21:30 uur. De twee objecten staan in het eerste geval in het zuidwesten, circa 4° boven de horizon, 5,9° van elkaar verwijderd. In het andere geval is de samenstand te zien boven de zuidelijke horizon, op een hoogte van circa 15°, 5,1° van elkaar verwijderd. De Maan is voor ongeveer 78% verlicht. De pagina Vannacht aan de hemel toont wanneer de Maan en planeten te zien zijn.

Zie ook:

Vannacht aan de hemel: zichtbaarheid van Maan, planeten en deepsky-objecten.
Meer hemelverschijnselen in de maandelijkse astrokalender.
De astrokalender voor het jaar 2018.

@hemel_waarnemen volgen