Hoe kan ik de Zon of een zonsverduistering veilig waarnemen?

Hoe kan ik het beste en vooral veilig de Zon, een zonsverduistering of een overgang van Mercurius of Venus waarnemen? Ik beschik over een goede kijker / Ik beschik niet over een kijker.

Onveilige manieren

1. Niet doen: zonder bescherming naar de Zon kijken. Ook wanneer de Zon voor 99% verduisterd is veroorzaken de onzichtbare ultraviolette en infrarode straling brandplekken op je netvlies. Je merkt vaak pas achteraf dat je gedeeltelijk blind bent. Artsen kunnen soms aan de hand van de vorm van de brandplekken op je retina zien welk deel van de zonsverduistering je hebt gezien!
2. Niet doen: met een dubbele zonnebril, beroet glaasje, belicht stukje film, lasbril, cd'tje, etc. voor je ogen kijken (zonder kijker). Dit maakt de Zon inderdaad zwakker, maar blokkeert niet de schadelijke onzichtbare ultraviolette en infrarode straling. Het feit dat je geen pijn voelt wil niet zeggen dat er geen schade ontstaat. Je merkt pas later (soms uren!) dat je een blinde vlek hebt in het centrum van je blikveld.
3. Niet doen: zonder filter door je kijker kijken. We zeggen wel gekscherend dat je dit twee keer kunt doen; een keer met je linkeroog en een keer met je rechteroog... Je kijker werkt als een sterk vergrootglas, en je weet waarschijnlijk wat er gebeurt wanneer je zonlicht door een vergrootglas op een vel papier laat vallen. Dit is wat er gebeurt als je een druif i.p.v. een oogbal achter een telescoop houdt!
4. Niet doen: met een oculairfilter door je kijker kijken. Dit filter hangt aan het oculair geschroefd, in het brandpunt van de kijker. Hier komen alle zonnestralen bijeen, waardoor het filter kan springen, met oogschade en mogelijk blindheid als gevolg.

Veiligere manieren

1. Gebruik een speciaal eclipsbrilletje, zonder kijker. Alleen speciaal voor de Zon ontwikkelde brilletjes volstaan! Experimenteren met een eclipsbril en een kijker kan erg gevaarlijk zijn!
2. Projecteer de Zon door je kijker op een vel karton/scherm. Blijf bij de kijker om te voorkomen dat b.v. kinderen proberen er een blik door te werpen!
3. Gebruik een speciaal filter/filterfolie voor het objectief van je kijker (dus de grote lens, niet het oculair waar je je oog achter houdt!). Zorg dat er geen spleetjes zijn waar zonlicht door kan vallen!
4. Ga naar een Publiekssterrenwacht bij jou in de buurt. Zij zijn gespecialiseerd in het waarnemen van de sterrenhemel en gebruiken de bovenstaande veilige manieren.

1. Gebruik van een speciale eclipsbril

2. Projectie op een scherm

3. Gebruik van een objectieffilter

4. Bezoek een publiekssterrenwacht bij jou in de buurt

Tweet     @hemel_waarnemen volgen