Astrokalender voor deze week

Tijdstippen zijn in Midden-Europese zomertijd (MEZT)

dinsdag 30 mei

22.49: Mars is in het aphelium van zijn baan. De afstand tot de Zon is nu groot en bedraagt 1,666AE, ofwel 249,221 miljoen km. Vanaf Mars lijkt de Zon circa 1,6 maal zo klein als vanaf de Aarde. De planeet ontvangt door de grotere afstand tot de Zon ongeveer 2,7 maal minder licht en warmte dan de Aarde.

Deze informatie is ook te vinden in de apps SterHemel voor Android en Mijn Hemel voor iOS

woensdag 31 mei

03.00: Kaartje

De Maan staat 2,5° ten noordoosten van Spica, de helderste ster van het sterrenbeeld Maagd (+1,0m). De dichtste nadering gebeurt om 13:57, onder de horizon voor een waarnemer in de Lage Landen en bovendien bij daglicht. Bekijk de samenstand rond 3 uur, of op 31 mei rond 22:30 uur. Het tweetal staat in het eerste geval in het westzuidwesten, op een hoogte van ongeveer 5°, op een onderlinge afstand van 7,1°. In het tweede geval staan de twee hemellichamen boven de zuidelijke horizon, op een hoogte van circa 27°, 4,8° van elkaar verwijderd. De Zon staat slechts 5° onder de horizon. De Maan is voor ongeveer 84% verlicht. De pagina Vannacht aan de hemel toont wanneer de Maan en deepsky-objecten te zien zijn.

donderdag 1 juni

De juni-editie van ZENIT is uit. Lees in dit magazine alles over sterrenkunde, ruimteonderzoek, weer en klimaat. Met iedere maand actuele sterrenhemelinformatie en ontwikkelingen uit de wetenschap beschreven door bekende onderzoekers. De redactie zit bovenop het nieuws en de actualiteiten en plaatst deze in een breder verband. Speciaal voor bezoekers van hemel.waarnemen.com is er nu een mooie aanbieding: Neem nu een proefabonnement en ontvang Zenit een half jaar (6 nummers) voor slechts €29,95. Het proefabonnement loopt automatisch af. Klik voor meer informatie.

Vandaag begint de weerkundige zomer. De meteorologische zomer omvat per definitie de maanden juni, juli en augustus. De astronomische zomer begint op 21 juni.

vrijdag 2 juni

Dit is een goed moment in het jaar om de bolhoop M13, ook de Herculescluster genaamd, te zien. M13 is te vinden in het sterrenbeeld Hercules, heeft een magnitude van 5,9m en zijn schijnbare afmeting bedraagt 16,6’. Het object komt om 14:56 uur op, gaat om 12:29 uur onder en staat om 01:44 uur in het hoogste punt aan de hemel, op 74° boven de horizon. Om een relatief helder en scherp object als deze bolhoop waar te nemen is een verrekijker op statief al voldoende, maar met een kleine telescoop zijn uiteraard meer details te zien. Gegevens van ruim 1200 andere deepsky-objecten zijn te vinden via de pagina Gegevens van sterrenbeelden. Foto: DSS.

zaterdag 3 juni

03.00: Kaartje

Het maximum van de meteorenzwerm ω-Scorpiiden vindt vandaag plaats. Wanneer de radiant in het zenit zou staan, zouden er van deze zwerm naar verwachting gemiddeld zo'n 5 meteoren per uur vallen. De radiant van de zwerm staat rond 1:00 uur in het hoogste punt aan de hemel, op 18° boven de horizon. Er is dan bij ons ieder uur slechts een enkele meteoor van deze zwerm zichtbaar. Samen met meteoren van andere zwermen, en sporadische meteoren, zijn er bij donkere, heldere hemel in totaal circa 0–2 meteoren per uur zichtbaar. De Maan is voor ongeveer 100% verlicht en is een flinke stoorzender; dit jaar zijn hierdoor alleen de helderste meteoren zichtbaar. Rond 4:30 uur gaat het schemeren en om 5:24 uur komt de Zon op. De piek van deze zwerm is relatief laag en de lengte van het maximum is met 4,5 dagen vrij kort, waardoor er ook in totaal maar weinig meteoren te zien zijn. Zie de detailpagina ω-Scorpiiden 2023 voor meer informatie over deze meteoren.

23.52: Kaartje

De Maan staat 38' ten noorden van Antares, de helderste ster van het sterrenbeeld Schorpioen (+1,0m). De dichtste nadering gebeurt om 23:52, in onze streken op 9° hoogte boven de zuidzuidoostelijke horizon. De Maan is voor 100% verlicht. Voor de zichtbaarheid van Maan en deepsky-objecten, zie Vannacht aan de hemel.

zondag 4 juni

De maand juni is zeer geschikt om de bolhoop M12 waar te nemen. M12 is te vinden in het sterrenbeeld Slangendrager, heeft een helderheid van 6,6m en een schijnbare afmeting van 14,5’. De opkomst van dit object is om 19:49 uur, de ondergang om 07:31 uur en het bereikt zijn grootste hoogte om 01:42 uur, op 36° boven de horizon. Zoek een donkere waarneemplaats en kijk rond Nieuwe Maan, bijvoorbeeld in de dagen rond 18 juni. Voor het waarnemen van een relatief helder en scherp deepsky-object als deze bolhoop is een verrekijker (op een statief) al voldoende, al geeft een (kleine) telescoop meer details weer. Foto: DSS.

05.42:

Het is Volle Maan. De Maan staat vrijwel precies tegenover de Zon aan de hemel. We zien hierdoor de Maan vrijwel de hele nacht, en de verlichte kant van de Maan is naar de Aarde gekeerd. Hoewel de Maan als geheel op dit moment erg goed te zien is, zijn er weinig details op de Maan zichtbaar. Voor een waarnemer in het midden van het deel van de Maan dat naar de Aarde toe gekeerd is staat de Zon in het zenit, en doordat het zonlicht vanuit de richting van de Aarde komt zien we vanaf de Aarde geen schaduwen van bergen en kraters, zodat er nauwelijks contrast is in het maanbeeld. Daar komt nog bij dat de Volle Maan andere, zwakkere hemelobjecten overstraalt, zodat deze niet of nauwelijks zichtbaar zijn.

13.01: Venus

Venus bereikt zijn grootste oostelijke elongatie en is avondster. De hoekafstand van Venus tot de Zon bedraagt 45°24’. De planeet staat ten oosten van de Zon en gaat na de Zon onder. De planeet heeft nu magnitude -3,9, is voor 50% verlicht en heeft een schijnbare diameter van 23,7”. Aan het einde van de burgerlijke schemering, rond 22:41 uur, staat Venus nog 20° boven de horizon, in het westnoordwesten. Deze avondverschijning is dus gunstig (zie Waardoor zijn Mercurius en Venus soms ver van de Zon slecht zichtbaar? in de veelgestelde vragen voor meer informatie over de wisselende zichtbaarheid van de binnenplaneten met de seizoenen). De planeet gaat om 01:12 uur onder, 03:19 uur na de Zon. Zie ook de horizonkaart voor deze avondverschijning. De grootte van het stipje op de kaart geeft de helderheid weer. Venus is helderder voor de grootste avondelongatie dan erna. Zie de tabel Grootste elongaties van Venus voor meer ochtend- en avondverschijningen.

dinsdag 6 juni

Dit is een goed moment in het jaar om de bolhoop M10 te zien. M10 staat in het sterrenbeeld Slangendrager, heeft een magnitude van 6,6m en een schijnbare afmeting van 15,1’. Het object komt om 20:02 uur op, gaat om 07:22 uur onder en staat om 01:44 uur in het hoogste punt aan de hemel, op 34° boven de horizon. Foto: DSS.

Meer hemelverschijnselen

Zie ook:

Vannacht aan de hemel: zichtbaarheid van Maan, planeten en deepsky-objecten.
De astrokalender voor het jaar 2023.

@hemel_waarnemen volgen