Astrokalender voor maart 2008

Tijdstippen zijn in Midden-Europese wintertijd (MET), tenzij anders aangegeven

zaterdag 1 maart

Vandaag begint de weerkundige lente. De meteorologische lente omvat per definitie de maanden maart, april en mei. De astronomische lente begint op 20 maart.

maandag 3 maart

01:22: Kaartje

De Maan staat 4,2° ten zuiden van Jupiter (-1,6m). De dichtste nadering vindt bij ons onder de horizon plaats. De samenstand is met veel moeite te zien rond 6 uur. Het tweetal staat dan in het zuidoosten, circa 3° boven de horizon, 4,8° van elkaar verwijderd. De Maan is voor 22% verlicht.

12:13:

Mercurius bereikt zijn grootste westelijke elongatie en is ochtendster. De hoekafstand van Mercurius tot de Zon bedraagt 27°09'. Echter, de hoek tussen de ecliptica en de oostelijke horizon is 's ochtends vrij klein, en hierdoor komt Mercurius slechts 48 minuten voor de Zon op. Dit betekent dat wanneer 's ochtends de burgerlijke schemering begint (om 06:47 uur), Mercurius nog slechts 1° boven de horizon staat. Hierdoor is deze ochtendverschijning van Mercurius dus zeer ongunstig, zie deze uitleg.

woensdag 5 maart

06:28: Io in conjunctie met Europa

De galileïsche maan Io staat 8,5" ten zuiden van Europa. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie.

16:53: De Maan staat slechts 36' ten oosten van Mercurius. Helaas is het tweetal op dit moment moeilijk tot niet waarneembaar.

21:10: Kaartje

De Maan bedekt Venus (-3,3m). De bedekking gebeurt onder de horizon voor een waarnemer in de Lage Landen. De samenstand is alleen met veel moeite zichtbaar in de ochtend van 5 of 6 maart, rond 7 uur. Het tweetal staat in beide gevallen in het oostzuidoosten, op een hoogte van ongeveer 2-3°, op 5 maart 6,5° en op 6 maart 5,8° van elkaar verwijderd. Kies een waarneemplaats met vrije blik op de horizon. De Zon staat slechts 3° onder de horizon. De Maan is voor slechts 5% verlicht. Een verrekijker lijkt geen overbodige luxe om het tweetal te vinden. Daar staat tegenover dat Venus niet de zwakste planeet is aan de hemel. De echte fanatiekeling (met een kijker) kan nog proberen Mercurius te spotten, die zich op 5 maart tussen beide objecten in bevindt (zie het kaartje hiernaast).

vrijdag 7 maart

05:55: Alle manen ten oosten van Jupiter

Van 5:55 tot 6:35 uur nemen we alle grote Jupitermanen ten oosten van de planeetschijf waar. Van Jupiter gerekend zijn dat Io, Europa, Ganymedes en Callisto. Zie ook bij 10 maart.

18:14:

Het is Nieuwe Maan.

zaterdag 8 maart

21:19: Uranus is in conjunctie met de Zon en beweegt vanaf de Aarde gezien er achterlangs. De planeet is hierdoor op dit moment onzichtbaar.

maandag 10 maart

05:11: Alle manen ten westen van Jupiter

Van 5:11 tot 5:44 uur staan alle Galileïsche manen ten westen van Jupiter. Van binnen naar buiten: Europa, Io, Ganymedes en Callisto. Zie ook het slingerdiagram voor de manen van Jupiter.

22:39: De Maan is in het perigeum van zijn baan, op een afstand van 366298 km van de Aarde. De Maan lijkt nu dus groot: 32'37,3".

dinsdag 11 maart

18:39: Mercurius is in het aphelium van zijn baan. De afstand tot de Zon is nu dus groot en bedraagt 0,467AE, ofwel 69,818 miljoen km. Een waarnemer op Mercurius ziet de schijnbare diameter van de Zon ongeveer 2,1 maal zo groot als een waarnemer op Aarde, en de planeet ontvangt circa 4,5 maal meer licht en warmte van de Zon dan de Aarde.

woensdag 12 maart

19:48: Kaartje

De Maan bedekt het noordwestelijk deel van de Pleiaden, in het sterrenbeeld Stier. De bedekking gebeurt in onze streken op een hoogte van 48° boven de westzuidwestelijke horizon, maar bij schemering. De intrede is dus met moeite te zien, bij de uittrede staat de Zon een graad of 10 onder de horizon, en die is dus beter te volgen. De Maan is voor 31% verlicht. Voor een waarnemer in onze streken worden 2-3 van de 11 helderste Pleiaden bedekt, de ster 22 Tau (+6,4m) wordt rakend bedekt door de Maan; alleen waarnemers in het noorden van Nederland zien een bedekking. Voor meer informatie, en details voor een aantal plaatsen in Nederland en België, zie deze pagina.

vrijdag 14 maart

11:46:

De Maan is in de fase van Eerste Kwartier.

19:56:

De Maan bedekt 136 Tauri, een ster van magnitude +4,6. Vanuit Utrecht is alleen het einde van de bedekking zichtbaar: om 19:56 komt de ster van achter de verlichte maanrand tevoorschijn, 64° boven de horizon. Bij de intrede is de schemering nog te sterk. De Maan is voor 54% verlicht. Deze tabel toont de details van de bedekking voor een aantal plaatsen in Nederland en België.

zaterdag 15 maart

04:48: Kaartje

De Maan staat 44' ten noorden van Mars (+0,7m). De dichtste nadering gebeurt bij ons 5° onder de horizon. De samenstand is te zien rond 3 uur. Het tweetal staat dan boven de noordwestelijke horizon, op een hoogte van ongeveer 7°, op een onderlinge afstand van 1,4°. De Maan is voor 57% verlicht.

zondag 16 maart

03:30:

De Maan bedekt 52 Geminorum, een ster met een helderheid van +5,8m. De ster verdwijnt om 03:30 achter de onverlichte maanrand en komt om 04:19 uur weer tevoorschijn aan de verlichte kant van de Maan. Bij het begin van de bedekking staat de Maan te Utrecht 9° boven de horizon, bij het einde 3°. De Maan is voor 68% verlicht. Zie deze tabel voor details van de bedekking voor een aantal locaties in Nederland en België.

13:22: Kaartje

De Maan staat 4,4° ten zuiden van Pollux, de helderste ster van het sterrenbeeld Tweelingen (+1,1m). De dichtste nadering gebeurt bij ons op 8° hoogte, maar bij daglicht. Bekijk de samenstand rond 4 uur, of rond 19:30 uur. Het tweetal staat in het eerste geval zo'n 9° boven de westnoordwestelijke horizon, 7,5° van elkaar verwijderd. In het tweede geval staan de twee hemellichamen op circa 59° boven de zuidoostelijke horizon, 5,5° van elkaar verwijderd. De Maan is voor ongeveer 72% verlicht.

maandag 17 maart

04:47: Io in conjunctie met Europa

De galileïsche maan Io staat 6,1" ten noorden van Europa. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie.

woensdag 19 maart

08:20: Kaartje

De Maan staat 1,6° ten zuidwesten van Regulus, de helderste ster van het sterrenbeeld Leeuw (+1,4m). De dichtste nadering vindt bij ons onder de horizon plaats en bij daglicht. Bekijk de samenstand rond 5 uur. De twee objecten staan dan in het westen, op een hoogte van ongeveer 8°, 2,5° van elkaar verwijderd. De Maan is voor 93% verlicht.

13:31: Kaartje

De Maan staat 3,0° ten zuidwesten van Saturnus (+0,5m). De dichtste nadering gebeurt onder de horizon voor een waarnemer in de Lage Landen en bij daglicht. Bekijk de samenstand rond 5 uur (zie het kaartje hierboven), of rond 19:30 uur (het kaartje hiernaast). Het tweetal staat in het eerste geval zo'n 10° boven de westelijke horizon, 6,2° van elkaar verwijderd. In het andere geval is de samenstand te zien op een hoogte van ongeveer 28° in het oostzuidoosten, 4,6° van elkaar verwijderd. De Maan is voor ongeveer 95% verlicht.

donderdag 20 maart

06:48: Lente-equinox; begin van de lente. De Zon trekt van het zuiden naar het noorden over de hemelequator en staat dus recht boven de evenaar van de Aarde. Vandaag duurt de dag (ongeveer) even lang als de nacht (Latijn: equi = gelijk, nox = nacht), na vandaag duren de dagen langer dan de nachten. De winter duurde 88,99 dagen, de lente zal 92,76 dagen duren. De weerkundige lente begon overigens al op 1 maart.

19:54: De Maan bedekt 75 Leonis

De ster 75 Leonis, een ster met een helderheid van +5,2m, wordt bedekt door de Maan. Alleen het einde van de bedekking is zichtbaar vanuit Utrecht: om 19:54 komt de ster tevoorschijn van achter de verlichte maanrand, op een hoogte van 18°. De Maan is voor 99% verlicht, wat het waarnemen er niet gemakkelijker op maakt. Zie deze tabel voor details van de bedekking voor een aantal locaties in Nederland en België. Even later wordt de ster 76 Leo (+5,9m) bedekt. De Maan bedekt 76 Leonis

Om 20:02 verdwijnt de ster en om 21:01 komt deze weer tevoorschijn. Voor meer informatie, zie deze tabel.

vrijdag 21 maart

16:19: Venus is in het aphelium. De afstand van de planeet tot de Zon is op dit moment groter dan gemiddeld: circa 0,728AE, of zo'n 108,940 miljoen km. Een waarnemer op Venus ziet de schijnbare diameter van de Zon ongeveer 1,4 maal zo groot als een waarnemer op Aarde, en de planeet ontvangt circa 1,9 maal meer licht en warmte van de Zon dan de Aarde.

19:40:

Het is Volle Maan.

zaterdag 22 maart

04:36: Io in conjunctie met Ganymedes

De galileïsche maan Io (1) staat 5,7" ten zuiden van Ganymedes (3). Klik op de animatie hiernaast voor een kaartje en zie deze tabel voor meer informatie. Io werpt op dat moment een schaduw op de planeetschijf.

04:59: Tussen 4:59 en 5:42 zijn Io (1), Io's schaduw en Ganymedes (3) gelijktijdig zichtbaar op Jupiters schijf. Tussen 5:42 en 6:00 zijn Io en Ganymedes zichtbaar op Jupiters schijf. Zie de animatie hiernaast.

zondag 23 maart

14:45: Kaartje

De Maan staat 2,7° ten zuiden van Spica, de helderste ster van het sterrenbeeld Maagd (+1,0m). De dichtste nadering gebeurt voor een waarnemer in onze streken onder de horizon en bij daglicht. De samenstand is te zien rond 6 uur, of rond 22 uur. Het tweetal staat in het eerste geval zo'n 7° boven de westzuidwestelijke horizon, 5,7° van elkaar vandaan. In het tweede geval staan de twee hemellichamen op een hoogte van ongeveer 6° in het oostzuidoosten, zo'n 5,1° van elkaar vandaan. De Maan is voor ongeveer 97% verlicht.

maandag 24 maart

14:43: Mercurius staat 58' ten zuidoosten van Venus (-3,3m). De dichtste nadering vindt in de Lage Landen plaats op 18° hoogte, maar bij daglicht. De samenstand is vanuit de Benelux niet of nauwelijks zichtbaar. De helderheid van Mercurius is nu -0,2m.

woensdag 26 maart

21:13: De Maan is in het apogeum van zijn baan, op een afstand van 405092 km van de Aarde. De Maan lijkt nu dus klein: 29'29,9".

donderdag 27 maart

12:21: Kaartje

De Maan staat 1,1° ten zuiden van Antares, de helderste ster van het sterrenbeeld Schorpioen (+1,0m). De dichtste nadering vindt onder de horizon plaats voor een waarnemer in de Benelux en bij daglicht. De samenstand is te zien rond 5:30 uur. Het tweetal staat dan in het zuiden, op een hoogte van ongeveer 10°, 3,1° van elkaar verwijderd. De Maan is voor 75% verlicht.

zaterdag 29 maart

05:21: Tussen 5:21 en 5:44 zijn Io's schaduw en Ganymedes' schaduw gelijktijdig zichtbaar op Jupiters schijf.

22:47:

De Maan is in de fase van Laatste Kwartier. Zie ook de maandelijkse maanfasekalender.

zondag 30 maart

02:00: Begin van de zomertijd. Om 2 uur MET wordt de klok een uur vooruit gezet en is het dus 3 uur MEZT.

20:32 MEZT: Kaartje

De Maan staat 3,5° ten zuiden van Jupiter (-1,7m). De dichtste nadering vindt onder de horizon plaats voor een waarnemer in de Benelux en bovendien in de schemering. De samenstand is te zien op 30 of 31 maart, rond 6:30 uur, boven de zuidzuidoostelijke horizon. In het eerste geval staat het tweetal, op een hoogte van ongeveer 10° en op een afstand van 8,2° van elkaar. In het andere geval staan de twee objecten op zo'n 9° boven de horizon, 6,5° van elkaar verwijderd. De Maan is voor ongeveer 43% verlicht.

maandag 31 maart

05:01 MEZT: Alle manen ten westen van Jupiter

Tussen 5:01 en 6:41 uur staan alle Galileïsche manen ten westen van Jupiter. Van Jupiter gerekend zijn dat Io, Europa, Ganymedes en Callisto.

Meer hemelverschijnselen

Deze informatie is ook te vinden in de apps SterHemel voor Android en Mijn Hemel voor iOS

Vannacht aan de hemel: zichtbaarheid van Maan, planeten en deepsky-objecten
De astrokalender voor april 2008
De astrokalender voor het jaar 2008

@hemel_waarnemen volgen