Maansverduistering   –   Hemel vannacht   –   Astrokalender   –   Weer   –   Maandkalender   –   Op / onder   –   Hemelkaart   –   Zon en Maan   –   Maanfasekalender   –   Deepsky   –   Sterrenbeelden    

Astrokalender voor deze week Tijdstippen zijn in Midden-Europese zomertijd (MEZT) zaterdag 13 september 03:09:  Vannacht is een overgang van de Jupitermaan Io en van Io's schaduw over de planeetschijf van Jupiter in zijn geheel te zien. De schaduwovergang begint om 3:09 uur, wanneer Io's schaduw op het oppervlak van Jupiter verschijnt, en eindigt om 6:32 uur, op het moment dat Io de Jupiterschijf weer achter zich laat. In de tussentijd is te zien hoe Io de schijf van Jupiter betreedt (04:17 uur) en Io's schaduw het Jupiteroppervlak weer verlaat (05:23 uur). Zie deze tabel voor meer details en andere verschijnselen. 03:09:  Van 3:09 tot 4:17 uur zijn Io's schaduw en Europa gelijktijdig zichtbaar op Jupiters schijf. Jupiter staat op een hoogte van 18° boven de oostnoordoostelijke horizon. De Zon staat 28° onder de horizon en het is goed donker. Van 4:17 tot 4:49 uur zijn Io, Io's schaduw en Europa zichtbaar op de schijf van Jupiter. Jupiter staat boven de oostelijke horizon, op een hoogte van 26°. De Zon staat nu 23° onder de horizon en het is donker. Voor het waarnemen van een (schaduw)overgang is een redelijk grote telescoop nodig. 12:52:  Mercurius is in bovenconjunctie met de Zon. De binnenplaneet beweegt vanaf de Aarde gezien achter de Zon langs. Mercurius staat op dit moment dicht bij de Zon aan de hemel en is hierdoor onzichtbaar. In deze positie staan Mercurius, de Zon en de Aarde op één lijn. De planeet beweegt vanaf de Aarde gezien niet exact achter de Zon langs, maar 1,6° ten noorden ervan, en wordt niet bedekt door de Zon. In bovenconjunctie staat een binnenplaneet op maximale afstand (1,379 AE, ofwel 206,3 miljoen km) van de Aarde en heeft een minimale schijnbare diameter (4,9”). Mercurius verruilt hiermee de ochtendhemel voor de avondhemel. Volg de gebeurtenissen aan de sterrenhemel ook via           zondag 14 september 12:33:  De Maan is in de fase van Laatste Kwartier. De linker helft van de Maan is nu verlicht en de Maan is vooral in de late nacht en vroege ochtend zichtbaar. Om de Maan te zien door een verrekijker of telescoop is de tijd rond (en met name na) Laatste Kwartier zeer geschikt. Op de grens tussen het verlichte en het donkere deel van de Maan gaat de Zon net onder. De lange schaduwen van de bergen en kraterranden brengen een extra diepte-effect met zich mee en het oppervlak van de Maan krijgt daarmee een driedimensionaal karakter, gezien door een kijker. 23:24:  De ster 136 Tauri, een ster van magnitude +4,6 in het sterrenbeeld Stier, wordt bedekt door de Maan. Om 23:24 uur verdwijnt de ster achter de verlichte rand van de Maan en om 00:00 komt deze weer tevoorschijn, nu aan de onverlichte maanrand. Een waarnemer in Utrecht ziet de Maan aan het begin op een hoogte van 2° staan, aan het einde van de bedekking op 6°. De Maan is voor 45% verlicht. De details van de bedekking voor een aantal plaatsen in Nederland en België zijn te vinden in deze tabel. maandag 15 september 03:10:  Vannacht is een schaduwovergang van de maan Callisto over de planeetschijf van Jupiter volledig te zien. De schaduwovergang begint om 3:10 uur, op het moment dat Callisto's schaduw de schijf van Jupiter betreedt, en duurt tot 6:00 uur, op het moment dat Callisto's schaduw het Jupiteroppervlak weer verlaat. Voor meer details, zie de tabel Verschijnselen van de manen van Jupiter. 04:51:  De Galileïsche maan Europa staat op 14,2” ten noorden van Callisto. Jupiter staat op een hoogte van 29° boven de oostelijke horizon. De Zon staat 21° onder de horizon en het is donker. Zie ook de figuur hiernaast en de tabel Verschijnselen van de manen van Jupiter voor meer informatie. dinsdag 16 september 05:33:  De Maan bedekt 47 Geminorum, een ster van magnitude +5,8 in het sterrenbeeld Tweelingen. Om 05:33 wordt de ster bedekt door de verlichte maanrand en om 06:30 komt deze weer tevoorschijn van achter de onverlichte rand. Bij het begin van de bedekking staat de Maan te Utrecht 42° boven de horizon, bij het einde 51°. De Maan is voor 31% verlicht. Zie deze tabel voor details van de bedekking voor een aantal locaties in Nederland en België. 06:45:  De Maan staat 3,7° ten noorden van Jupiter (-2,1m), in het sterrenbeeld Tweelingen. De dichtste nadering gebeurt om 16:07, bij ons op een hoogte van 13°, maar bij daglicht. De samenstand is te zien rond 6:45 uur, of op 17 september rond 2:30 uur. Het tweetal staat in het eerste geval zo'n 50° boven de oostzuidoostelijke horizon, op een afstand van 5,7° van elkaar. In het tweede geval staan de twee hemellichamen op circa 8° boven de oostnoordoostelijke horizon, 8,2° van elkaar verwijderd. De Maan is voor ongeveer 27% verlicht. 06:45:  De Maan staat 3,3° ten zuiden van Pollux, de helderste ster van het sterrenbeeld Tweelingen (+1,1m). De dichtste nadering vindt plaats om 19:44 op 8° onder de horizon en bovendien bij daglicht. Bekijk de samenstand rond 6:45 uur, of op 17 september rond 2:30 uur. De twee objecten staan in het eerste geval in het oostzuidoosten, op een hoogte van ongeveer 51°, op een afstand van 7,3° van elkaar. In het andere geval is de samenstand te zien op circa 9° boven de oostnoordoostelijke horizon, 5,5° van elkaar verwijderd. De Maan is voor ongeveer 27% verlicht. woensdag 17 september 01:43:  Tussen 1:43 en 6:42 uur staan alle Galileïsche manen ten westen van Jupiter. Vanaf Jupiter gezien zijn dat Io, Europa, Ganymedes en Callisto. Jupiter staat op een hoogte van 25° boven de oostelijke horizon. De Zon staat 26° onder de horizon en het is goed donker. Om de Galileïsche manen van Jupiter te bekijken is een stabiele verrekijker voldoende. 01:57:  Jupiters satelliet Ganymedes staat 14,4” ten noorden van Callisto. Jupiter staat boven de oostnoordoostelijke horizon, op een hoogte van 5°, en goed zicht op de horizon is nodig om dit te kunnen zien. De Zon staat 35° onder de horizon en het is goed donker. Zie de figuur hiernaast en deze tabel voor meer informatie. donderdag 18 september 02:17:  Vannacht is een verduistering van Ganymedes in de schaduw van Jupiter volledig waar te nemen. Om 2:17 uur zien het begin van de verduistering, op het moment dat Ganymedes in de schaduw van Jupiter verdwijnt, en duurt tot 5:19 uur, op het moment dat Ganymedes weer uit Jupiters schaduw verschijnt. Voor meer details, zie de tabel Verschijnselen van de manen van Jupiter. vrijdag 19 september 06:45:  De Maan staat op slechts 25' ten noordoosten van Regulus, de helderste ster van het sterrenbeeld Leeuw (+1,4m). De dichtste nadering van deze nauwe samenstand vindt om 15:15 plaats, in de Lage Landen op 33° hoogte, maar bij daglicht. Bekijk de samenstand rond 6:45 uur. De twee objecten staan dan in het oosten, circa 19° boven de horizon, 3,7° van elkaar vandaan. De Maan is voor 7% verlicht. De pagina Vannacht aan de hemel toont wanneer de Maan en deepsky-objecten te zien zijn. 06:45:  Venus staat 29' ten noorden van Regulus, de helderste ster van het sterrenbeeld Leeuw (+1,4m). De dichtste nadering vindt om 17:59 plaats, in de Lage Landen op een hoogte van 9°, maar bij daglicht. De samenstand is te zien rond 6:45 uur, of op 20 september rond 5:45 uur. De twee objecten staan in het eerste geval boven de oostelijke horizon, op een hoogte van ongeveer 17°, op een onderlinge afstand van 45'. In het andere geval is de samenstand te zien op een hoogte van ongeveer 8° in het oosten, zo'n 46' van elkaar vandaan. De helderheid van Venus is nu -3,9m. De pagina Vannacht aan de hemel toont wanneer planeten en deepsky-objecten te zien zijn. 07:00:  De Maan bedekt Venus (-3,9m), in het sterrenbeeld Leeuw. Het maximum van de bedekking vindt om 13:58 plaats, in de Lage Landen op een hoogte van 43°, maar bij daglicht. De samenstand is te zien rond 7 uur. Het tweetal staat dan zo'n 21° boven de oostelijke horizon, 2,9° van elkaar vandaan. De Zon staat slechts 4° onder de horizon. De Maan is voor 7% verlicht. Zie deze pagina voor meer gegevens over deze bedekking. De pagina Vannacht aan de hemel toont wanneer de Maan en planeten te zien zijn.

Meer hemelverschijnselen Vannacht aan de hemel: zichtbaarheid van Maan, planeten en deepsky-objecten. De maandelijkse astrokalender: hemelverschijnselen voor de hele maand. De astrokalender voor het jaar 2025. Volg de gebeurtenissen aan de sterrenhemel ook via

Maansverduistering   –   Hemel vannacht   –   Astrokalender   –   Weer   –   Maandkalender   –   Op / onder   –   Hemelkaart   –   Zon en Maan   –   Maanfasekalender   –   Deepsky   –   Sterrenbeelden