Begin van de winter   –   SterHemel  app  MijnHemel   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Meer vragen over sterren   –   FAQ   –   Gegevens van sterren   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Maanfasekalender    

Wat betekent kosmochemie? Ik wil graag weten wat het begrip kosmochemie inhoudt. Kosmochemie, of ook wel astrochemie, is de scheikunde van het heelal en houdt zich dus bezig met hoe de samenstelling van gassen in het heelal sinds de oerknal is veranderd. Oorspronkelijk bestond het heelal voornamelijk uit waterstof (ongeveer 90%) en helium (10%) met nog een heel kleine fractie andere elementen. Gedurende de evolutie van het heelal, in de afgelopen ruwweg 13,6 miljard jaar, is die samenstelling langzaam veranderd. De oorzaak hiervan zijn de sterren, zoals onze Zon. Diep in het centrum van de Zon wordt op dit moment waterstof omgezet in helium. Dit noemen we kernfusie, en is hetzelfde proces als wat in een waterstofbom plaatsvindt. Als de Zon ouder wordt zal de Zon ook nog helium omzetten in koolstof en zuurstof. Zwaardere sterren dan de Zon gaan nog verder. Zij kunnen koolstof en zuurstof weer verder omzetten in zwaardere elementen. Op deze manier kunnen bijna alle elementen die je in het Periodiek Systeem aantreft worden gevormd (alleen de paar zwaarste zijn door mensen gemaakt). Kosmo- of astrochemie houden zich hiermee bezig: hoe snel gaat dit aanmaken van elementen, door welke sterren gebeurt dit, en: hoe evolueren deze sterren verder. Het aanmaken van deze nieuwe elementen gebeurt namelijk in het centrum van een ster en daar zie je dus niets van. Maar een ster als de Zon gaat enorm uitzetten als hij ouder wordt: de Zon wordt een Rode Reus en wel 250 keer zo groot als nu. In deze fase borrelt de ster vrijwel overal, vergelijkbaar met een pan (tomaten)soep. Hierdoor worden de nieuw aangemaakte elementen naar het oppervlak gebracht en kun je ze zien. In een nog latere fase, wordt de Zon erg instabiel en gaat pulseren. Bij deze pulsen worden langzaam de buitenlagen van de Zon in de ruimte geblazen. In totaal zal de Zon zo'n 35% van al haar gas verliezen. Al dit gas is 'verrijkt' met zwaardere elementen en die komen dus weer in de ruimte terecht. Voor sterren zwaarder dan de Zon, is dit proces nog veel extremer. Een ster die 20 keer zo zwaar is als de Zon zal zo'n 90% van zijn materie verliezen aan de omgeving. Hierdoor verandert de samenstelling van het gas tussen de sterren dus langzaam, waardoor het mogelijk werd om bijvoorbeeld planeten als de Aarde te vormen. Ook dit is waar kosmochemie zich mee bezighoudt. Aardig om bij stil te staan: Uit deze gaswolken, die door sterren de ruimte in geblazen zijn, kunnen weer nieuwe sterren ontstaan, die dus een andere samenstelling hebben. De allereerste sterren bestonden alleen uit waterstof en helium. In onze Zon, die 'pas' 4,6 miljard jaar oud is en dus 9 miljard jaar na de oerknal is gevormd, bevinden zich daarnaast nog vrijwel alle andere elementen. Onze Zon is dus gevormd uit gas dat van andere sterren afkomstig is. Sterker nog, alle andere elementen anders dan waterstof en helium zijn in de kernen van sterren gevormd en er later weer uitgeblazen. Alle koolstof, stikstof en zuurstofatomen in jouw lichaam zijn gevormd in het hete centrum van een ster die al lang niet meer bestaat... Zie ook: Vannacht aan de hemel: Maan, planeten en deepsky-objecten De 100 helderste sterren Eigenschappen van sterren naar spectraaltype Eigenschappen van sterren naar massa Gegevens van sterrenbeelden Deepsky-objecten             Tweet     @hemel_waarnemen volgen

Begin van de winter   –   SterHemel  app  MijnHemel   –   Hemel vannacht   –   Weer   –   Meer vragen over sterren   –   FAQ   –   Gegevens van sterren   –   Astrokalender   –   Hemelkaart   –   Maanfasekalender