Wat is Linux? – Keuze – Linux proberen – Und Warum?!?!? – Zie ook Wat is Linux?Linux (officieel GNU/Linux; ik gebruik hier de naam Linux niet alleen voor de kernel (het hart van het systeem) maar ook voor de installatie) is een besturingssysteem, net als bijvoorbeeld MacOS en MS Windows. Linux is een variant van het Unix operating system, dat al bijna 40 jaar een zeer stabiel besturingssysteem voor met name wetenschappers en computerfreaks is. Het verschil tussen GNU en Unix is dat GNU = Gnu is Not Unix... Er is echter een aantal belangrijke verschillen tussen Linux en MacOS of Windows:
KeuzeJe hebt natuurlijk de keuze, en niemand moet Linux gebruiken. Voor veel mensen zal het echter een verrassing zijn dat een onstabiel, virusgevoelig, duur besturingssysteem geen noodzaak is, maar een keuze. Als je eens in de paar weken je computer een paar minuten gebruikt, kan ik me goed voorstellen dat het je verder niet veel uitmaakt welk besturingssysteem je gebruikt (hoewel ik in dat geval liever niet een paar honderd euro aan software zou willen besteden). Ik zit zelf uren per dag (ook voor m'n werk) aan de computer, dus in mijn geval is er veel winst te behalen uit een pragmatisch besturingssysteem.“Maar..., Linux is gebruikersonvriendelijk”. Dat klopt, althans, klopte. Vroeger moest je aardig wat verstand van computers en Unix/Linux hebben om Linux te kunnen installeren. Tegenwoordig leg je de (legaal gedownloade) CD/DVD in je PC, maakt een paar keuzes en je bent minstens zo snel klaar als met Window$. De Kubuntu-installatie die ik in mei 2010 deed (versie 10.04) kostte mij 4 minuten aan keuzes maken (taal, land, gebruikersnaam, etc., kiezen), en nog eens 26 minuten aan installleren zonder mijn hulp. Natuurlijk kun je een Linuxversie kiezen waar je zelf je kernel moet configureren en compileren om een sneller, lichtgewicht of juist uitgebreider systeem te krijgen, maar dat hoeft niet. Het is een keuze, en die keuze ontbreekt bij Window$ en MacO$. Het is wel aardig om heel globaal aan te geven wat keuze betekent. Er is één soort Window$, die van Micro$oft (er zijn natuurlijk verschillende versies van die ene soort Window$, zoals Vista, XP, ME, 95 enzovoorts, maar dat zijn alsmaar oudere versies, geen andere soorten die gemaakt worden/werden door iemand anders dan Micro$oft. Hetzelfde geldt voor MacO$X 10.5 (Leopard), 10.4 (Tiger), 10.3 (Panther), enzovoorts. Het zijn allemaal steeds oudere versies van hetzelfde MacO$, allemaal gemaakt door Apple. Vergelijk nu die ene soort Window$ en die ene soort MacO$ eens met de circa 200 verschillende soorten (smaken genoemd) Linux die op dit moment bestaan. Linux proberen“Help!!! OK, Linux klinkt goed, ik wil het wel proberen, maar ik weet er niets vanaf. Je vertelt me net dat er 200 soorten en dus is er voor een leek geen beginnen aan om zelfs maar een keuze te maken welke van deze Linuxsmaken ik zou moeten proberen.” Veel Linuxvarianten zijn gespecialiseerd in een bepaalde toepassing, bijvoorbeeld 'lichtgewicht' (om op antieke hardware te draaien), 'server' (met de nadruk stabiliteit), 'cluster' (gericht op grote computerclusters), 'CD' (gebruik Linux vanaf een CD zonder op je harde schijf te installeren) en gelukkig ook 'gemak'. In de laatste categorie zit Ubuntu Linux. Ubuntu richt zich op mensen die de overstap willen maken van een ander operating system (in de meeste gevallen MacO$ of Window$), en dus een ideale Linuxsmaak om eens uit te proberen. Ik heb in mei 2010 Kubuntu (een variant van Ubuntu) geïnstalleerd op de nieuwe PC van mijn schoonmoeder. Het installeren kostte circa 30 minuten (4 minuten voor het aangeven van het land, de taal, de tijdzone en de gegevens van de hoofdgebruiker en 26 minuten voor de verder automatische installatie zelf), en de PC werkt voorbeeldig, ondanks het feit dat de gebruikster weinig van computers weet. Mocht er een probleem zijn, dan kan ik dat gemakkelijk (zelfs vanuit Noord-Amerika) verhelpen.Op de Ubuntu website kun je gratis (en legaal!) de installatie-CD downloaden en vervolgens op een CD branden. Laat de CD in je drive en herstart je PC. (Als de PC niet vanaf de CD opstart, moet je in je BIOS de opstartvolgorde veranderen, zodat CD voor harde schijf komt.) Na opstarten heb je een aantal opties:
Und Warum?!?!?Je vraagt je dit wellicht af: Waarom zou jij je in Zeus' naam druk maken om mijn besturingssysteem? (tenzij je atheïst bent, dan geloof je niet in Zeus). Het antwoord is ongeveer hetzelfde als die op de vraag waarom ik mensen informatie over de sterrenhemel aanbied. Ik vind sterren interessant, ze maken een groot deel uit van mijn leven. Ik heb in de loop der jaren gemerkt dat veel mensen ook geïnteresseerd zijn in sterren, maar behoefte hebben aan iemand die ze er een keer op wijst waarnaar te kijken en hoe dat te interpreteren, zodat ze op een meer bewuste wijze de sterrenhemel kunnen bewonderen.Op dezelfde manier heb ik van veel mensen gemerkt dat ze het normaal vinden dat computers zich misdragen, waardoor ze zich vaak niet eens realiseren dat ze zich misdragen. Aangezien computers een groot deel van mijn leven uitmaken, ben ik gebaat bij het pragmatisme van Linux, en is het een kleine moeite mensen te wijzen op het bestaan hiervan. Ik weet uit ervaring dat een veel groter percentage Window$gebruikers dan Linuxgebruikers nog nooit een ander besturingssysteem heeft geprobeerd (een aantal uit de eerste categorie zal zelfs beweren dat Window$ beter is!). In andere woorden, het percentage gebruikers dat bewust voor Window$ heeft gekozen is erg klein. Kortom, ik denk dat het veel mensen kan baten zich bewust te zijn over besturingssystemen, zodat ze echt kunnen kiezen. Veel mensen blijken ook niet te weten dat de keuze bestaat tussen softare die honderden euro's kost en software met dezelfde functionaliteit die (vrijwel) gratis is. In tijden waarin een ieder van gekkigheid niet weet hoe ze hun euro's in Artemis' naam moeten kwijtraken maakt dit niet zoveel uit, maar op dit moment leven we niet in zo'n tijd. Een prijsverschil van enkele honderden malen is in dit geval zeer aanzienlijk. Hierbij speelt voor mij ook een ethische reden mee. Stel dat iemand een huis wil kopen dat €200.000 waard is, en de firma Apple vertelt haar dat een prijs van circa 40 miljoen euro redelijk is (200 keer zoveel), terwijl de firma Micro$oft beweert dat 1,1 miljard euro een acceptabele prijs is (ruim 500 keer zoveel). Wanneer deze persoon dit echt zou geloven, zou ik me moreel verplicht voelen haar te vertellen dat een vergelijkbaar huis ook voor een paar ton te koop is. Los daarvan is het in het algemeen belang dat Window$-PCs worden vervangen door stabielere varianten, zodat er minder worden gekaapt door hackers (en bijvoorbeeld worden toegevoegd aan botnets) om vervolgens andere computers (zoals die van mij) mee aan te vallen. Stabielere computers betekent minder hacken, een stabieler internet en efficiënter computergebruik. Zie ook:Nederlandstalig:GetGnuLinux.org — veel meer informatie over Linux en vrije software Linux (Wikipedia) Ubuntu Linux (Wikipedia) Ubuntu Linux (Hoofdpagina) Vergelijking Ubuntu Linux versus Window$ Waarom Linux veiliger is dan Windows (kletskous.com) Window$programma's draaien onder Linux: Wine - tips Engelstalig: Linux software equivalent to Window$ software (welke programma's voor Linux kun je gebruiken i.p.v. Window$programma's?) Vergelijk Window$ & Ubuntu desktops (YouTube) Meer Beryl eye candy op Sabayon Linux (YouTube) |